Nieuws Hemato-oncologie

Hematologische kankersoorten staan momenteel met circa 9.700 nieuwe patiënten per jaar op nummer 5 van de meest voorkomende kankersoorten in Nederland bij zowel mannen als vrouwen. Deze kankersoorten worden grofweg onderverdeeld in lymfeklierkanker en leukemie. Het totaal aantal diagnoses is in een periode van ruim 25 jaar meer dan verdubbeld van circa 4.200 in 1989 naar 9.700 in 2016. Hematologische kankersoorten komen veel voor bij ouderen; bijna de helft van alle patiënten is 70 jaar of ouder als zij de diagnose krijgen. Het aantal patiënten met hematologische kankersoorten zal gezien de vergrijzing de komende jaren dan ook aanzienlijk toenemen. 

Op het 13th Dutch Hematology Congress afgelopen januari waren zes presentaties op basis van data uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). Tijdens dit jaarlijks congres worden fundamentele en klinische vorderingen op het gebied van benigne en maligne hematologie gepresenteerd die het afgelopen jaar in Nederland zijn bereikt. Met de NKR-data is inzicht gegeven in de incidentie, behandeling en uitkomsten voor verschillende hematologische kankersoorten. 

Zondag 21 april wordt voor de derde keer de internationale ‘AML World Awareness Day’ gehouden om aandacht te vragen voor acute myeloïde leukemie (AML), een zeldzame vorm van hematologische kanker. AML is niet één ziekte, het omvat een scala van subtypen, elk met een ander beloop en met andere behandelmogelijkheden. Wanneer AML niet tijdig wordt gediagnosticeerd en behandeld is de prognose slecht. Op ‘AML World Awareness Day’ vragen patiënten en zorgprofessionals aandacht vragen voor dit zeldzame, heterogene en agressieve ziektebeeld. Om de perspectieven voor patiënten te verbeteren zijn meer trials naar nieuwe therapieën nodig. 

Het ziektebeeld Amyloïd Light Chain (AL)-amyloïdose is toegevoegd aan het hemato-oncologieregister van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR), zodat meer zicht komt in de incidentie, de symptomen en de behandeling. Gegevens van patiënten die vanaf 2017 deze diagnose kregen, worden vastgelegd. Het hemato-oncologieregister van de NKR bevat (geanonimiseerde) informatie over diagnostiek en behandeling en de uitkomsten ervan van alle patiënten met een (of meerdere) hematologische maligniteit(en) en wordt beheerd door IKNL.  

De afgelopen decennia is de overleving van kinderen en adolescenten met acute myeloïde leukemie (AML) aanzienlijk verbeterd in Nederland. De 5-jaarsoverleving steeg van 40% in het begin jaren ’90 naar 74% in de periode 2010-2015. Dit blijkt uit een onderzoek dat uitgevoerd is door onderzoekers van het Integraal Kankercentrum (IKNL) en Prinses Máxima Centrum en gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Leukemia.

Overlevenden van lymfoom en chronische lymfatische leukemie (CLL) gaan vaker naar de huisarts en/of medisch specialist vergeleken met personen uit een normatieve populatie. Bezoeken aan de medisch specialist kunnen voortduren tot meer dan tien jaar na diagnose, zo blijkt uit onderzoek van Lindy Arts (IKNL). Ook doen overlevenden vaker een beroep op psychosociale zorg. Echter, in de praktijk ontvangt slechts 22% van deze overlevenden daadwerkelijk psychosociale zorg na de medische behandeling.

In Stockholm wordt van 14 t/m 17 juni voor de 23^e maal het congres gehouden van de European Hematology Association (EHA). Drie onderzoekers van IKNL zijn uitgenodigd om deel te nemen aan de posterpresentatie, dr. Mirian Brink, Lina van der Straten (tevens werkzaam in het Albert Schweitzer Ziekenhuis, Dordrecht) en dr. Avinash Dinmohamed (tevens Erasmus MC, Rotterdam). In totaal presenteren zij zeven posters over diverse hematologische maligniteiten. Ook geven de onderzoekers een interview aan ‘HEMATALKS’, een online platform voor hematologen.

Er is geen wetenschappelijk bewijs voor de hypothese dat er een relevant en oorzakelijk verband bestaat tussen Q-koorts en het ontwikkelen van non-hodgkinlymfoom. Dat concluderen Sonja van Roeden (UMC Utrecht) en collega’s op basis van een studie met gegevens uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) van patiënten gediagnosticeerd tussen 1 januari 2002 tot 31 december 2013. In 2009 werd wel een verband gevonden, maar in de jaren daarna niet meer. Omdat de meeste incidenties van Q-koorts in 2009 zijn geconstateerd zou slechts een zeer kort tijdsbestek tussen infectie en ontwikkeling van non-hodgkinlymfoom verantwoordelijk zijn geweest voor deze bevinding. Dat is volgens de onderzoekers niet waarschijnlijk.