Besluitvorming

Gynaecologische oncologie telt momenteel 15 gynaecologische oncologische richtlijnen, allen eigendom van de NVOG. In 2018 en 2019 heeft de NVOG SKMS-financiering ontvangen om negen gynaecologische oncologische richtlijnen te reviseren. Inmiddels zijn we met vijf richtlijnen zover dat de modules deze maand voor commentaar worden aangeboden aan de betrokken wetenschappelijke verenigingen.

Vanaf heden staat de beslisboom Trofoblast op Oncoguide.nl en in de Oncoguide-app. Deze beslisboom is tot stand gekomen in samenwerking met de Werkgroep Trofoblast Tumoren. In de beslisboom is het zorgproces met alle beslismomenten overzichtelijk weergegeven voor zorgprofessionals en andere geïnteresseerden.

De multidisciplinaire werkgroep ‘schildkliercarcinoom op de kinderleeftijd’ heeft de afgelopen jaren hard gewerkt aan de nieuwe Nederlandse leidraad voor de behandeling van gedifferentieerd schildkliercarcinoom op de kinderleeftijd. Deze leidraad is 21 januari 2020 online verschenen en is het resultaat van een goede nationale samenwerking van de academische centra en het IKNL. De samenwerking stond onder voorzitterschap van Hanneke van Santen, Paul van Trotsenburg, kinderendocrinologen en Thera Links, endocrinoloog. Chantal Lebbink en Bernadette Dekker, arts-onderzoekers, hebben een belangrijke rol gespeeld in de coördinatie.

Oudere patiënten met kanker (70 jaar en ouder) zijn goed in staat om een zelfgerapporteerde G8-vragenlijst in te vullen voor het bepalen van hun kwetsbaarheid (frailty). De uitkomsten hiervan zijn vergelijkbaar met de oorspronkelijke G8 die door zorgprofessionals wordt afgenomen. Dit geldt echter niet voor zelfgerapporteerde screenings door geriatrische patiënten, zo blijkt uit onderzoek van geriater Inez van Walree (Diakonessenhuis Utrecht) en collega’s. De uitkomsten van dit onderzoek geven aan dat een zelfgerapporteerde G8-screening door een oudere kankerpatiënt een goed alternatief kan zijn in de klinische praktijk. Het biedt ook mogelijkheden voor inzet van zelfgerapporteerde screenings in bijvoorbeeld klinische trials.

Onderzoekers van AMC hebben een onderzoeksprotocol ontwikkeld, waarmee beslisondersteuningsinstrumenten systematisch kunnen worden geëvalueerd. Het protocol is gebaseerd op de evaluatie van 190 door experts opgestelde virtuele casussen voor adjuvante behandeling van patiënten met stadium I t/m III coloncarcinoom. Het protocol werd toegepast op het ‘cognitieve’ beslisondersteuningssysteem IBM Watson voor Oncologie en Oncoguide van IKNL dat ontwikkeld is op basis van Nederlandse richtlijnen. De aanbevelingen van de twee systemen werden met elkaar vergeleken. De aanbevelingen van IBM Watson werden bovendien vergeleken met de Amerikaanse NCCN richtlijnaanbevelingen.

De Nederlandse richtlijn prostaatkanker is sinds najaar 2018 omgezet in beslisbomen in Oncoguide, een digitale beslisondersteuning. Dit systeem begeleidt specialisten op basis van patiënt- en tumorkenmerken stap-voor-stap naar een behandeladvies. Oncoguide geeft een behandeladvies op basis van de landelijke richtlijn, waarvan uiteraard met goede argumenten vanaf kan worden geweken. Uit de beslisbomen volgt een informatiestandaard die eenheid van taal creëert. Daarmee kunnen zorgprofessionals data eenvoudiger met elkaar delen en hergebruiken.

Twee gynaecologische richtlijnen zijn beschikbaar als beslisbomen in de digitale beslisondersteuning Oncoguide. Dit zijn de richtlijnen CIN (cervicale intra-epitheliale neoplasie, voorstadium van baarmoederhalskanker) en Cervixcytologie (onderzoek naar afwijkingen aan de baarmoederhals). Deze richtlijnen zijn omgezet naar beslisbomen door de Werkgroep Cervix Uteri (WCU) van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG) ondersteund door IKNL. Het doel van de beslisbomen in snelle toepassing van omvangrijke richtlijnen op de individuele, unieke, patiënt en ondersteuning bij gedeelde besluitvorming. 

Twee van de zes geëvalueerde aanbevelingen uit de richtlijn schildkliercarcinoom (2015) worden inmiddels goed nageleefd in Nederlandse ziekenhuizen. De risicoclassificatie van patiënten en de volledigheid van de resectieverslagen zijn punten die verbetering behoeven. Dat blijkt uit een evaluatie over het jaar 2016. In deze evaluatie is met indicatoren bekeken in hoeverre aanbevelingen in de klinische praktijk zijn nageleefd. De multidisciplinaire evidence-based richtlijn bevat aanbevelingen en instructies voor de diagnostiek en behandeling van schildkliercarcinomen.