Prognostiek

Er is bij patiënten met niet-spierinvasieve blaaskanker géén duidelijk verband tussen enerzijds de gemiddelde volwassen BMI en diabetes mellitus en anderzijds het risico op terugkeer of progressie van de ziekte in de eerste vijf jaar na de diagnose. Dat concluderen Jelle Evers (Radboudumc) en collega’s. De onderzoekers adviseren deze relaties verder te onderzoeken in prospectieve studies met gedetailleerde informatie over gewicht (inclusief gewichtsverandering) en diabetes mellitus voor en na de diagnose blaaskanker.

Anouk Latenstein (Cancer Center Amsterdam, Amsterdam UMC, locatie AMC) en collega’s hebben in samenwerking met de Dutch Pancreatic Cancer Group een population-based predictiemodel ontwikkeld, waarmee de conditionele overleving kan worden berekend van patiënten na chirurgische resectie van ductaal pancreasadenocarcinoom. De onderzoekers geven aan dat het predictiemodel een waardevolle toepassing kan zijn in de postoperatieve follow-up.

De samenhang tussen spiermassa en mortaliteit verschilt tussen mannen en vrouwen met dikkedarmkanker. Dat concluderen Harm van Baar (WUR) en collega’s in Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention. Welk mechanisme hier achter schuilgaat, moet nog worden opgehelderd. De uitkomsten van dit onderzoek geven aan dat het belangrijk is om meer aandacht te besteden aan seksegerelateerde verschillen en uitkomsten van oncologische behandelingen.

Een groep onderzoekers van het Nederlands Kanker Instituut en Leiden Universitair Medische Centrum heeft een predictiemodel ontwikkeld om het risico op contralaterale borstkanker te voorspellen bij vrouwen gediagnosticeerd met borstkanker en een Europese achtergrond. Het model biedt mogelijkheden voor verbeterde risicovoorspelling, maar besluitvorming over het wel of niet uitvoeren van een preventieve contralaterale mastectomie blijft een uitdaging. Dit geldt met name in situaties wanneer concrete informatie ontbreekt over aanwezigheid van een BRCA1/2-mutatie.

Op het 14e Dutch Hematology Congress werden een aantal studies gepresenteerd op basis van NKR-data. Uit studies naar CML, PCNSL en cHL blijkt dat behandelplannen die betere perspectieven bieden voor jongere patiëntgroepen niet altijd betere resultaten opleveren voor oudere patiëntgroepen. Onderzoek naar FL wijst erop dat patiënten die eerder kanker gehad hebben, meer kans hebben op tweede primaire maligniteiten. Een laatste onderzoek biedt inzichten over prognosticatie en eerstelijnsbehandeling bij CLL. In dit artikel vindt u details over deze vijf onderzoeken.

De overlevingskansen bij adolescenten en jong volwassenen zijn in de afgelopen decennia sterk verbeterd. Bij kinderen met dezelfde ziekte was de prognose al goed en is stabiel gebleven. Dat blijkt uit onderzoek van  het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie en Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL).

Patiënten met zeldzame dunne darm- en appendixkanker krijgen in de klinische praktijk vaak nog eenzelfde behandeling als patiënten met maag- en dikkedarmkanker. De onderbouwing hiervoor ontbreekt grotendeels concludeert Laura Legué in haar proefschrift. Daarin toont ze aan dat dunne darm- en appendixkanker unieke kankersoorten zijn, met elk een zeer verschillend ziektebeloop. Verder blijkt dat bij gemetastaseerde dunnedarmkanker slechts een minderheid van de patiënten palliatieve chemotherapie ontvangt. En bij appendixkanker met uitzaaiingen naar het buikvlies heeft het histologisch subtype een belangrijke prognostische waarde.

De QLQ-C30-samenvattingsscore (waarin alle symptomen en functioneringsschalen zijn opgenomen) heeft een aanzienlijk sterkere prognostische waarde voor het bepalen van de algehele overleving van patiënten met kanker dan de veelgebruikte schalen voor fysiek functioneren en algemene kwaliteit van leven. Tot die conclusie komen Olga Husson (NKI, Royal Marsden NHS Foundation Trust, Londen) en collega’s. Deze bevinding heeft belangrijke implicaties voor de klinische praktijk, niet alleen bij diagnose maar ook tijdens de follow-up. De onderzoekers adviseren daarom monitoringssystemen te implementeren om overlevenden van kanker langer te volgen.