Nieuws

Een vroeg stadium van borstkanker op het moment van diagnose blijft, ondanks de beschikbaarheid van effectieve aanvullende hormonale-, chemo- en antiher2neu-therapieën, van vitaal belang voor de overleving. Dat blijkt uit een uitgebreide studie die is uitgevoerd door S. Saadatmand en M. Tilanus-Linthorst (Erasmus MC) en R. Bretveld en S. Siesling van IKNL en Universiteit Twente met behulp van gegevens van bijna 174.000 patiënten die tussen 1999 en 2012 werden gediagnosticeerd en behandeld. Het onderzoek toont verder aan dat de relatieve 5-jaarsoverleving van vrouwen met borstkanker tussen 2006-2012 steeg tot 96 procent en verbeterde voor alle tumor- en lymfeklierstadia ten opzichte van 1999-2005.

Lichamelijke activiteit kan bijdragen aan het verbeteren van de gezondheid van overlevenden na kanker. Om bewegen onder deze groep mensen te bevorderen, is meer inzicht nodig in welke factoren daarbij een rol spelen. Margreet van Putten (IKNL) en collega’s onderzochten daarom met behulp van het patiëntenvolgsysteem PROFILES de relatie tussen symptomen, functionele en psychologische barrières en socio-demografische en klinische factoren die invloed uitoefenen op de lichamelijke activiteiten van overlevenden van dikkedarmkanker. Niet één specifieke, maar diverse groepen van barrières blijken hierbij een rol te spelen.

Het aanbieden van een automatisch gegenereerd nazorgplan aan vrouwen na behandeling van baarmoederkanker, leidt niet tot een hogere tevredenheid over de ontvangen medische zorg en informatie over de ziekte. Dat blijkt uit onderzoek van Kim Nicolaije (IKNL) en collega’s. De onderzoekers zagen daarentegen wel dat een nazorgplan leidt tot toename van de bezorgdheid onder patiënten, en toename van de emotionele impact, ervaren symptomen en stijging van het aantal kankergerelateerde contacten met de huisarts. Aanvullend onderzoek moet aantonen of een nazorgplan bijdraagt aan meer empowerment van deze patiënten.

Patiënten met darmkanker die binnen 8 weken na de operatie starten met adjuvante chemotherapie laten een betere, totale 5-jaarsoverleving zien in vergelijking met patiënten die ná 8 weken of later met deze behandeling beginnen. Dat blijkt uit een eerste, grote landelijke studie van Amanda Bos (IKNL) en collega’s die recent is gepubliceerd in de European Journal of Cancer. Aangezien er geen negatief effect op de overleving werd waargenomen bij starten van de chemotherapie tussen 5 en 8 weken na de operatie, kan deze tijd nuttig worden besteed aan het herstellen van de operatie en voorbereiding op de volgende stap in het behandelproces.

De website www.voedingenkankerinfo.nl die in 2014 door IKNL, Wageningen UR en de Landelijke Werkgroep Diëtisten Oncologie is gelanceerd, voorziet op basis van het aantal bezoekers in een duidelijke behoefte aan evidence-based informatie en betrouwbare ervaringsinformatie over voeding en kanker. Dat stellen Merel van Veen (IKNL) en collega’s in een artikel in JMIR Research Protocols. De website werd in het eerste jaar na de lancering door ruim 90.000 mensen bezocht. De ingediende vragen van bezoekers gingen meestal over kankerpreventie en voeding tijdens de behandeling van kanker.

Het gebruik van preoperatieve MRI is significant geassocieerd met uitgebreidere operaties bij borstkanker. Een uitzondering hierop zijn jonge vrouwen (tot 40 jaar) en patiënten met invasieve, lobulaire borstkanker. Dat blijkt uit onderzoek van Elvira Vos (Erasmus MC) en collega’s van IKNL. Bij patiënten met invasieve borstkanker of een ductaal carcinoom in situ werd geen verband gevonden tussen het gebruik van MRI en de kans op een positieve resectiemarge of een re-excisie na een borstsparende operatie. Volgens de onderzoekers is gepast gebruik van MRI bij deze subgroepen op zijn plaats en dient ruime inzet van preoperatieve MRI in het algemeen ontmoedigd te worden.

De RegisTree is een metaforisch model dat ontwikkeld is in het EUROCOURSE-project. In Europa zijn ongeveer 160 kankerregistraties die informatie leveren over de variatie in het risico op kanker en de overleving na de diagnose. De Nederlandse Kankerregistratie (NKR) is daar één van. Maar niet zomaar één. De NKR produceert de meest uiteenlopende kennis en is een voorbeeld voor veel Europese registraties. In dit artikel beschrijven prof. dr. Jan Willem Coebergh (emeritus hoogleraar kankersurveillance) en collega’s de schat aan mogelijkheden van een kankerregistratie, weergegeven als een boom met vele vruchten.

IKNL heeft op verzoek van het Meander Medisch Centrum in Amersfoort het zorgpad mammacarcinoom geëvalueerd met als vertrekpunt het perspectief van de patiënt. 
De evaluatie bestond uit een zogeheten ‘meeloopdag’, waarbij twee adviseurs van IKNL de verschillende fasen van het zorgpad stap voor stap doorliepen aan de hand van de evaluatielijst mammacarcioom. De evaluatie leverde, naast diverse positieve punten, een aantal verbeterpunten op die inmiddels door Meander MC in het zorgpad zijn opgenomen.