Nieuws

De zorg voor kankerpatiënten varieert per ziekenhuis. In het ene ziekenhuis pakt men het anders aan dan in het andere ziekenhuis. Hierdoor is de geleverde zorg afhankelijk van het ziekenhuis waar iemand terecht komt en dat willen we niet. Tegelijkertijd weten we steeds meer over kanker en willen we met nieuwe technologieën meer zorg op maat bieden. Dat is juist gewenste variatie. Professor dr. Sabine Siesling van de Universiteit Twente (vakgroep Health Technology & Services Research) en senior onderzoeker bij Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) onderzoekt of variatie invloed heeft op de kwaliteit en uitkomsten van de zorg. Op 24 september spreekt Siesling haar oratie uit.

Patiënten met dikkedarmkanker en levermetastasen hebben een slechte prognose. Indien chirurgie niet direct mogelijk is, kan geprobeerd worden om met systemische therapie deze metastasen zodanig te verkleinen dat resectie in tweede instantie toch haalbaar is. Welke chemotherapie hierbij het beste werkt, is tot dusver niet bekend. Ook is er internationaal nog geen consensus welke levermetastasen resectabel zijn en welke niet. Joost Huiskens, prof. Cornelis Punt, prof. Thomas van Gulik (AMC Amsterdam) en collega’s geven in een publicatie in BMC Cancer een toelichting op de CAIRO5-studie die antwoord moet gaan geven op deze en andere vragen.

Patiënten met linkszijdige dikkedarmkanker in een gemetastaseerde setting hebben een gunstigere absolute overleving dan patiënten met rechtszijdige dikkedarmkanker. In een niet-gemetastaseerde setting is de absolute overleving echter voor beide patiëntengroepen gelijk. Daarnaast hebben patiënten met linkszijdige dikkedarmkanker een ongunstigere recidiefvrije overleving in een niet-gemetastaseerde setting. Dat blijkt uit een studie van Felice van Erning en andere onderzoekers van IKNL gepubliceerd in de Journal of the National Cancer Institute.

Veel overlevenden van dikkedarmkanker brengen veranderingen aan in hun dieet na de diagnose kanker. Ook gaan zij vaak, deels om uiteenlopende redenen, over tot het gebruik van voedingssupplementen. Aanpassing van het dieet wordt door 44% van de overlevenden gemotiveerd met 'voorkomen van herhaling van kanker', terwijl het bij voedingssupplementen vooral gaat om 'verbeteren van de gezondheid in het algemeen’. Volgens dr. Martijn Bours (Maastricht University), dr. Sandra Beijer (IKNL) en collega’s kan meer inzicht in de achterliggende drijfveren over dieet en gebruik van supplementen bijdragen aan het verbeteren van begeleidingsstrategieën.

Patiënten met een invasief lobulair mammacarcinoom die neoadjuvante chemotherapie krijgen toegediend, hebben minder kans op het krijgen van een borstsparende operatie en ook minder kans op een pathologisch complete respons dan patiënten met een invasief ductaal carcinoom. Dat blijkt uit een studie van drs. W. Truin (chirurg in opleiding, Máxima Medisch Centrum) en collega’s in het medische vakblad Annals of Surgical Oncology.

De relatieve overleving van patiënten met acute myeloïde leukemie (AML) en acute promyelocyten leukemie (APL) is in Nederland tussen 1989 en 2012 verbeterd in de tijd. Dat blijkt uit een uitgebreide studie die recent is verschenen in Leukemia met data van de Nederlandse Kankerregistratie uitgevoerd door onderzoeker A. Dinmohamed (Erasmus MC) en collega’s. De verbeterde overleving heeft betrekking op patiënten in de leeftijd van 18 tot 70 jaar. De overleving van oudere patiënten met AML (boven 70 jaar) bleef echter slecht. Actieve deelname van ouderen aan klinische studies is nodig om innovatieve behandelstrategieën te verkennen.

Er bestaat een genetische correlatie tussen endometriose en verschillende histologische typen van eierstokkanker, met uitzondering van het intestinale mucineus type. De sterkste genetische correlatie werd gevonden tussen heldercellig carcinoom en endometriose. Maar ook tussen endometriose en laaggradige sereuze carcinomen zijn vergelijkbare correlaties gevonden. Dat blijkt uit de resultaten van een studie van het Ovarian Cancer Association Consortium, waaraan vanuit Nederland deelnamen prof. Lambertus Kiemeney en prof. Leon Massuger (beiden Radboudumc) en Katja Aben (IKNL). De uitkomsten van deze studie suggereren dat endometriose en eierstokkanker een gedeelde genetische etiologie hebben.

Varianten in genen die betrokken zijn bij cellulair transport zijn geassocieerd met het risico op epitheliaal ovariumcarcinoom (EOC). Dat blijkt uit één van de studies uitgevoerd door het Ovarian Cancer Association Consortium aan de hand van een groot cohort aan vrouwelijke pativënten. In dit doorlopend internationaal samenwerkingsverband werden ook Nederlandse patiënten geïncludeerd via de POLYGENE-studie. Daarin wordt de rol van genetische varianten en het risico en de prognose van diverse vormen van kanker onderzocht door IKNL (onderzoeker Katja Aben) en Radboudumc onder leiding van prof. dr. Bart Kiemeney.