Gevolgen van kanker

Mensen die kanker hebben of hebben gehad ervaren meer geheugen- en concentratieproblemen dan vergelijkbare personen uit de algemene bevolking. Dit verschil is het meest uitgesproken onder volwassenen jonger dan 50 jaar. Dat blijkt uit onderzoek van IKNL-onderzoeker Simone Oerlemans en collega’s dat onlangs in het Journal of Cancer Survivorship verscheen. Bovendien bleken vermoeidheid en klachten als gespannenheid deze cognitieve problemen uit te vergroten.

Het risico op terugkeer van de tumor na blaaskanker is hoog. Patiënten vragen regelmatig aan hun uroloog wat zij zelf kunnen doen om hun kansen te verbeteren. Dat roken een belangrijke risicofactor voor blaaskanker is, dat is bekend. Maar wat kunnen patiënten met de diagnose doen om hun kansen te verbeteren? En gaat dat verder dan stoppen met roken? Om deze vragen beter te kunnen beantwoorden doen urologen samen met epidemiologen een onderzoek naar de invloed van leefstijl op de prognose bij Ta-T1 blaaskanker.

De incidentie van hematologische maligniteiten is over de afgelopen 30 jaar meer dan verdubbeld en zal de komende jaren aanzienlijk blijven toenemen. Dit blijkt uit het rapport ‘Hemato-oncologische zorg in Nederland’ dat Integraal Kankercentrum Nederland vandaag uitbrengt. De 5-jaarsoverleving is over het algemeen toegenomen gedurende die tijd, maar dit is minder het geval voor patiënten met myelodysplastische syndromen en voor oudere patiënten. Daarom luidt één van de aanbevelingen van dit rapport ‘Extra aandacht voor de oudere patiënt’. Dit kan onder andere door het opzetten van klinische trials voor patiënten die hiervoor door hun leeftijd, fitheid, comorbiditeit of een combinatie normaliter uitgesloten worden.

De impact van een sarcoom op jonge leeftijd is groot. Het verschil in kwaliteit van leven tussen jonge overlevers van sarcoom (18 – 39 jaar) en hun gezonde leeftijdsgenoten (normgroep) is groter dan dat tussen overlevers van sarcoom van middelbare leeftijd en ouder en hun gezonde normpopulatie. Dat blijkt uit data van de SURVSARC-studie van prof. dr. Winette van der Graaf, AVL en Erasmus MC en dr. Olga Husson, NKI. De uitkomsten zijn beschreven in het artikel 'The age-related impact of surviving sarcoma on health-related quality of life' in het wetenschappelijke tijdschrift ESMO Open.

Intimiteit en seksualiteit: er rust nog steeds een taboe op het onderwerp, ook voor veel verpleegkundigen. Hoe begin je zo’n gesprek zonder je opgelaten te voelen? Beschik je over voldoende kennis en expertise om een  patiënt hierover te bevragen en te adviseren? Het belangrijk dat patiënten weten dat kanker impact kan hebben op de beleving van intimiteit en seksualiteit. Om verpleegkundigen te helpen het gesprek hierover met de patiënt aan te gaan, is de e-learning Intimiteit en seksualiteit bij kanker ontwikkeld door Noordhoff in samenwerking met V&VN Oncologie en IKNL, namens de partners van het Landelijk Overleg Paramedische en Psychosociale Oncologische Zorg (LOPPSOZ).

De diagnose kanker heeft een enorme impact op het leven. Daarom pleit het vorig jaar gepresenteerde Nationaal Actieplan Kanker & Leven er onder meer voor om in de spreekkamer niet alleen over de behandeling van de ziekte te praten, maar ook over de invloed daarvan op andere aspecten van het leven, zoals werk. Hoe zorgen we er bijvoorbeeld voor dat aandacht voor werk vanaf het begin wordt meegenomen in het behandelplan? En hoe vergroten we de kansen dat mensen, zowel tijdens als na hun behandeling hun werk behouden of werk kunnen krijgen dat past bij hun ambitie en mogelijkheden?  

Veel mensen die kanker hebben (gehad), kampen met de gevolgen van kanker en de behandeling. Bijvoorbeeld vermoeidheid, somberheid, onzekerheid en angst. Als de problemen ernstiger zijn en niet over gaan, kan er sprake zijn van een aanpassingsstoornis. In 2012 is psychologische zorg bij een aanpassingsstoornis uit het basispakket gehaald, ook bij kanker. Deze zorg wordt vanaf 1 maart 2018 tot 1 september 2021 (tijdelijk) vergoed vanuit de landelijke pilot Aanpassingsstoornis bij kanker. Vermoedt u een aanpassingsstoornis bij uw patiënt met kanker, dan kunt u tot 1 september 2021 verwijzen naar deze gespecialiseerde hulp vanuit de pilot Aanpassingsstoornis bij kanker.

Er leven bijna 800.000 mensen in Nederland die kanker hebben of hebben gehad. Dit aantal groeit. In 2030 zijn het naar verwachting al bijna één miljoen mensen. Veel mensen ervaren negatieve gevolgen en klachten van de kanker en de behandeling. Eén op de vier is bijvoorbeeld ernstige vermoeid, één op de drie heeft angstklachten, bijvoorbeeld voor terugkeer van de ziekte en ruim één op de drie kan niet als vanouds sociaal functioneren. Om alle mensen die leven met en na kanker de juiste zorg voor de gevolgen van kanker te kunnen geven, op de juiste plek -waar mogelijk dichtbij huis- is het belangrijk dat er voldoende lokale en regionale oncologienetwerken zijn, ook voor de gevolgen van kanker.