Gevolgen van kanker

Mensen kunnen – vaak jarenlang – te maken krijgen met uiteenlopende gevolgen van een behandeling tegen kanker. Denk aan chronische vermoeidheid, relationele en seksuele problemen, depressie, de angst voor terugkeer van de ziekte, problemen bij de terugkeer naar werk en sociale isolatie.  

IKNL en de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK) beschreven de aard en omvang van deze gevolgen in het  rapport ‘Kankerzorg in beeld, over leven met en na kanker'. 

Cijfers over gevolgen en kwaliteit van leven komen veelal uit onderzoeken uitgevoerd via PROFIEL, een database van wetenschappelijke onderzoeken naar kwaliteit van leven bij mensen die kanker hebben of hebben gehad. IKNL stelt ook steeds meer gegevens uit PROFIEL per kankersoort beschikbaar voor zowel de patiënt als de zorgprofessional. 

Vroegtijdige herkenning en behandeling van gevolgen helpt zowel het individu (minder klachten) als de samenleving (minder zorggebruik op de lange termijn). Er komen steeds meer mogelijkheden om klachten te voorkomen. Denk aan een beweegprogramma tijdens behandeling, of een hoofdhuidkoeling om haaruitval te voorkomen. 
 
Een optimale leefstijl is nodig om de behandelingen te kunnen doorstaan, schade door de behandeling te beperken en het herstel zo goed mogelijk te ondersteunen. Denk bijvoorbeeld aan voeding en beweging. Zie nieuwsberichten over onderzoek naar leefstijl.  

Hulpvraag 

Een meerderheid van de patiënten met kanker (70%) heeft voor zijn psychosociale problemen voldoende aan de reguliere contacten met zorgprofessionals. Een kwart heeft behoefte aan verwijzing naar één of meerdere psychosociale/(para)medische zorgverleners en bij 5% is verwijzing naar medisch specialistische revalidatie nodig. 

De afbeelding laat zien dat de problemen die mensen met kanker ervaren, verschillend zijn. Een meerderheid (70%) heeft beperkte problemen. 25% heeft één of meerdere niet-samenhangende problemen en slechts 5% heeft complexe en samenhangende problemen waarvoor specialistische zorg nodig is. 

Lees meer over 



Psychosociale ervaringen en praktische uitdagingen bij jongvolwassenen met kanker

Jonge vrouw in gesprek

Jongeren en jongvolwassenen met kanker tussen 15 en 39 jaar worden geconfronteerd met unieke psychosociale en praktische problemen. Ook binnen deze leeftijdsgroep krijgen patiënten te maken met verschillende levenservaringen, kankerdiagnoses en behandelomgevingen; de vragen en behoeftes van jongvolwassenen tussen 25 en 39 jaar met kanker kunnen anders zijn dan die van andere leeftijdsgroepen. IKNL-onderzoeker Carla Vlooswijk en collega’s deden kwalitatief onderzoek naar psychosociale ervaringen en welke praktische uitdagingen jongvolwassenen met kanker tussen de 25 en 39 jaar in het Verenigd Koninkrijk zijn tegengekomen.

lees verder

Samen beslissen over adjuvante chemotherapie bij stadium II en III darmkanker

Kwaliteit van leven bij adjuvante chemotherapie

De kwaliteit van leven is bij stadium II en III darmkankerpatiënten met adjuvante chemotherapie iets lager (0,04 op de Health Utility schaal) dan bij stadium II en III darmkankerpatiënten die geen adjuvante chemotherapie kregen na operatie. Het is één van de uitkomsten van het kosteneffectiviteitsonderzoek naar de behandeling van darmkankerpatiënten van Gabrielle Jongeneel, dat januari 2021 is gepubliceerd in The International Journal of Cancer.

lees verder

Behoefte aan erkenning en support bij problemen met eten

Ongeveer de helft van de patiënten met kanker ervaart problemen met eten als gevolg van de ziekte of de behandelingen. Problemen met eten kunnen bij hen emoties oproepen zoals angst, boosheid, schuldgevoelens, teleurstelling of verdriet.

lees verder

Mensen met kanker ervaren meer geheugen- en concentratieproblemen dan leeftijdsgenoten

Mensen die kanker hebben of hebben gehad ervaren meer geheugen- en concentratieproblemen dan vergelijkbare personen uit de algemene bevolking. Dit verschil is het meest uitgesproken onder volwassenen jonger dan 50 jaar. Dat blijkt uit onderzoek van IKNL-onderzoeker Simone Oerlemans en collega’s dat onlangs in het Journal of Cancer Survivorship verscheen. Bovendien bleken vermoeidheid en klachten als gespannenheid deze cognitieve problemen uit te vergroten.

lees verder

UroLife: leefstijl bij blaaskanker

Het risico op terugkeer van de tumor na blaaskanker is hoog. Patiënten vragen regelmatig aan hun uroloog wat zij zelf kunnen doen om hun kansen te verbeteren. Dat roken een belangrijke risicofactor voor blaaskanker is, dat is bekend. Maar wat kunnen patiënten met de diagnose doen om hun kansen te verbeteren? En gaat dat verder dan stoppen met roken? Om deze vragen beter te kunnen beantwoorden doen urologen samen met epidemiologen een onderzoek naar de invloed van leefstijl op de prognose bij Ta-T1 blaaskanker.

lees verder

Incidentie hematologische maligniteiten in 30 jaar meer dan verdubbeld en blijft stijgen

De incidentie van hematologische maligniteiten is over de afgelopen 30 jaar meer dan verdubbeld en zal de komende jaren aanzienlijk blijven toenemen. Dit blijkt uit het rapport ‘Hemato-oncologische zorg in Nederland’ dat Integraal Kankercentrum Nederland vandaag uitbrengt. De 5-jaarsoverleving is over het algemeen toegenomen gedurende die tijd, maar dit is minder het geval voor patiënten met myelodysplastische syndromen en voor oudere patiënten. Daarom luidt één van de aanbevelingen van dit rapport ‘Extra aandacht voor de oudere patiënt’. Dit kan onder andere door het opzetten van klinische trials voor patiënten die hiervoor door hun leeftijd, fitheid, comorbiditeit of een combinatie normaliter uitgesloten worden.

lees verder

Het belang van leeftijdsspecifieke factoren bij overlevers van sarcoom

De impact van een sarcoom op jonge leeftijd is groot. Het verschil in kwaliteit van leven tussen jonge overlevers van sarcoom (18 – 39 jaar) en hun gezonde leeftijdsgenoten (normgroep) is groter dan dat tussen overlevers van sarcoom van middelbare leeftijd en ouder en hun gezonde normpopulatie. Dat blijkt uit data van de SURVSARC-studie van prof. dr. Winette van der Graaf, AVL en Erasmus MC en dr. Olga Husson, NKI. De uitkomsten zijn beschreven in het artikel 'The age-related impact of surviving sarcoma on health-related quality of life' in het wetenschappelijke tijdschrift ESMO Open.

lees verder

Nieuw: E-learning 'Intimiteit en seksualiteit bij kanker' voor verpleegkundigen

Intimiteit en seksualiteit: er rust nog steeds een taboe op het onderwerp, ook voor veel verpleegkundigen. Hoe begin je zo’n gesprek zonder je opgelaten te voelen? Beschik je over voldoende kennis en expertise om een  patiënt hierover te bevragen en te adviseren? Het belangrijk dat patiënten weten dat kanker impact kan hebben op de beleving van intimiteit en seksualiteit. Om verpleegkundigen te helpen het gesprek hierover met de patiënt aan te gaan, is de e-learning Intimiteit en seksualiteit bij kanker ontwikkeld door Noordhoff in samenwerking met V&VN Oncologie en IKNL, namens de partners van het Landelijk Overleg Paramedische en Psychosociale Oncologische Zorg (LOPPSOZ).

lees verder