Gevolgen van kanker

Mensen kunnen – vaak jarenlang – te maken krijgen met uiteenlopende gevolgen van een behandeling tegen kanker. Denk aan chronische vermoeidheid, relationele en seksuele problemen, depressie, de angst voor terugkeer van de ziekte, problemen bij de terugkeer naar werk en sociale isolatie.  

IKNL en de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK) beschreven de aard en omvang van deze gevolgen in het  rapport ‘Kankerzorg in beeld, over leven met en na kanker'. 

Cijfers over gevolgen en kwaliteit van leven komen veelal uit onderzoeken uitgevoerd via PROFIEL, een database van wetenschappelijke onderzoeken naar kwaliteit van leven bij mensen die kanker hebben of hebben gehad. IKNL stelt ook steeds meer gegevens uit PROFIEL per kankersoort beschikbaar voor zowel de patiënt als de zorgprofessional. 

Vroegtijdige herkenning en behandeling van gevolgen helpt zowel het individu (minder klachten) als de samenleving (minder zorggebruik op de lange termijn). Er komen steeds meer mogelijkheden om klachten te voorkomen. Denk aan een beweegprogramma tijdens behandeling, of een hoofdhuidkoeling om haaruitval te voorkomen. 
 
Een optimale leefstijl is nodig om de behandelingen te kunnen doorstaan, schade door de behandeling te beperken en het herstel zo goed mogelijk te ondersteunen. Denk bijvoorbeeld aan voeding en beweging. Zie nieuwsberichten over onderzoek naar leefstijl.  

Hulpvraag 

Een meerderheid van de patiënten met kanker (70%) heeft voor zijn psychosociale problemen voldoende aan de reguliere contacten met zorgprofessionals. Een kwart heeft behoefte aan verwijzing naar één of meerdere psychosociale/(para)medische zorgverleners en bij 5% is verwijzing naar medisch specialistische revalidatie nodig. 

De afbeelding laat zien dat de problemen die mensen met kanker ervaren, verschillend zijn. Een meerderheid (70%) heeft beperkte problemen. 25% heeft één of meerdere niet-samenhangende problemen en slechts 5% heeft complexe en samenhangende problemen waarvoor specialistische zorg nodig is. 

Lees meer over 



Overlevingskans jongvolwassenen met kanker afgelopen decennia verbeterd

jonge vrouw met hond in park

De incidentie van kanker onder adolescenten en jongvolwassenen (AYA’s) is tussen 1990 en 2016 aanzienlijk gestegen in Nederland. Dat blijkt uit een onderzoek van het NKI en IKNL met data uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). In dezelfde periode verbeterde de overleving en nam de algehele kankersterfte onder AYA’s af. Echter, de overleving van AYA’s met rabdomyosarcoom, long-, maag-, lever-, blaas- en alvleesklierkanker bleef slecht (5-jaarsoverleving onder 60%). De onderzoekers pleiten voor meer gedetailleerde studies.

lees verder

Chemotherapie bij dikkedarmkanker leidt vaak tot langdurige neuropathie

pijnlijke voeten

Patiënten met dikkedarmkanker die behandeld zijn met chemotherapie kunnen tot twee jaar na diagnose symptomen hebben van perifere, sensorische en motorische neuropathie. Vaak gaat het hierbij om tintelingen en verdoofdheid in tenen of voeten met impact op de gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven. Dat blijkt uit onderzoek van Cynthia Bonhof (CoRPS, Tilburg University) en collega’s. Volgens de onderzoekers is het cruciaal dat patiënten hierover worden geïnformeerd. Ook zouden artsen passende ondersteuning kunnen aanbieden.

lees verder

Werkgerelateerde psychosociale zorg unieke kans voor zorgprofessionals

praatgroep

(Ex-)kankerpatiënten hebben behoefte aan werkgerelateerde ondersteuning in het ziekenhuis. Uit onderzoek van Amber Zegers (Amsterdam UMC) en collega’s blijkt echter dat kanker en werk geen standaardonderwerp is in de ziekenhuissetting. Volgens de onderzoekers hebben zorgprofessionals een unieke kans om bij te dragen aan de voorbereiding op sociale re-integratie, waaronder werkhervatting en werkbehoud, van overlevenden van kanker. Deze kans wordt tot op heden niet voldoende benut, zo blijkt uit dit onderzoek.  

lees verder

Professionaliseringsslag voor paramedische en psychosociale oncologienetwerken

Zorgverleners om tafel met patient

Kwalitatief hoogwaardige zorg voor de gevolgen van kanker, waar mogelijk dicht bij huis, vereist een professionaliseringslag in de netwerkzorg voor borging van de kwaliteit, de financiële bestendigheid en de landelijke dekking en zichtbaarheid van lokale en regionale paramedische en psychosociale oncologienetwerken. IKNL heeft namens het Landelijke Overleg Paramedische en Psychosociale Oncologische Zorg (LOPPSOZ) een ZonMw-subsidie ontvangen voor het project Netwerkvorming oncologie: ook voor de gevolgen van kanker.  Dit project gaat per 1 december 2020 van start.

lees verder

E-learning Bewegen bij kanker voor verpleegkundigen

Patiënt op hometrainer

Voor mensen met kanker is het wenselijk dat ze in een vroeg stadium worden gewezen op het belang van bewegen en de mogelijkheden hierbij. Om verpleegkundigen hierbij handvatten te geven is de e-learning Bewegen bij kanker ontwikkeld door Noordhoff in samenwerking met V&VN Oncologie en IKNL, namens de partners van het Landelijk Overleg Paramedische en Psychosociale Oncologische Zorg (LOPPSOZ).

lees verder

Nationaal Actieplan Kanker & Leven gepresenteerd op congres

In de behandelfase van kanker maar ook daarna ligt de focus vaak op overleven. Maar velen kampen met de (late) gevolgen van kanker en de behandeling. Het is belangrijk dat hier vanaf het eerste moment oog voor is.
Om dit voor elkaar te krijgen is tijdens het congres Kanker & Leven op 11 september jl. het Nationaal Actieplan Kanker & Leven gepresenteerd. Een kleine terugblik van onderwerpen die op het congres de revue passeerden.

lees verder

Weinig vooruitgang bij uitgezaaide kanker

Jaarlijks krijgen 38.000 mensen in Nederland te horen dat zij uitgezaaide kanker hebben, dat blijkt uit het rapport ‘Uitgezaaide kanker in beeld’ dat Integraal Kankercentrum Nederland vandaag uitbrengt. Uitgezaaide kanker is niet meer per definitie een doodvonnis, toch is voor de grootste groep patiënten het vooruitzicht amper verbeterd de afgelopen tien jaar. Bovendien is vooraf vaak niet duidelijk of een behandeling zal aanslaan. Zorgverleners kunnen veel betekenen in het verbeteren van de kwaliteit van leven, ook in de laatste maanden van het leven. Door te bespreken wat belangrijk is voor de patiënt kan de behandeling daar op aangepast worden.

lees verder

Meer samenwerking nodig om financiële problemen bij kanker te voorkomen

Meer samenwerking nodig om financiële problemen bij kanker te voorkomen

De ziekte kanker heeft niet alleen negatieve gevolgen voor het persoonlijk leven van (ex-)patiënten, maar vaak ook op het hebben van werk. Wanneer (ex-)patiënten hun werk verliezen kan dit op significante wijze bijdragen aan het ontstaan van financiële problemen. Volgens Floortje Mols (Tilburg University, IKNL) en collega’s zouden onderzoekers, zorgprofessionals, arbeidsfunctionarissen én patiënten meer moeten samenwerken om deze complexe problematiek op te lossen.

lees verder