Chemotherapie bij dikkedarmkanker leidt vaak tot langdurige neuropathie

Het doel van deze population-based studie is meer inzicht te krijgen in het beloop van perifere neuropathie ten gevolge van chemotherapie en de impact hiervan op de gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven van patiënten met dikkedarmkanker tot twee jaar na diagnose.

Opzet

Alle nieuw gediagnosticeerde patiënten in vier ziekenhuizen kwamen in aanmerking voor deelname aan een prospectieve cohortstudie. In totaal vulden 340 patiënten een vragenlijst in over perifere neuropathie veroorzaakt door chemotherapie (EORTC QLQ-CIPN20) en gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven (EORTC QLQ-C30) voorafgaand aan de initiële behandeling (nulmeting) en vervolgens één en twee jaar na diagnose.

Resultaten

Onder de patiënten die behandeld waren met chemotherapie (n= 105) werd een hoog niveau van perifere, sensorische neuropathie gerapporteerd door 57% van de patiënten op een jaar na de diagnose. Twee jaar na diagnose lag dit percentage op 47%. Een hoog niveau van perifere, motorische neuropathie werd gerapporteerd door 47% en 28% van de patiënten na één respectievelijk twee jaar. Het gaat hierbij voornamelijk om tintelingen en verdoofdheid in tenen of voeten.

Analyses toonden aan dat symptomen van perifere, sensorische neuropathie en perifere, motorische neuropathie significant toenamen vanaf de nulmeting tot een jaar tijdens de follow-up en niet herstelde tot basisniveau na twee jaar. Patiënten met een hoog niveau van perifere, sensorische neuropathie en perifere, motorische neuropathie rapporteerden een slechtere, algehele kwaliteit van leven en ook een slechter fysiek, rol, emotioneel, cognitief en sociaal functioneren vergeleken met lotgenoten met een laag niveau van perifere, sensorische neuropathie en perifere, motorische neuropathie.

Conclusie en aanbevelingen

Cynthia Bonhof en collega’s concluderen dat met name symptomen van perifere, sensorische neuropathie nog steeds aanwezig zijn bij patiënten twee jaar na diagnose. Verder hangen zowel perifere, sensorische neuropathie als perifere, motorische neuropathie significant samen met een slechtere gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven. Daarom is het cruciaal dat patiënten geïnformeerd worden over het optreden van chemotherapie-geïnduceerde perifere neuropathie en de impact hiervan op de gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven.

Doordat er momenteel beperkte behandelopties voor neuropathie beschikbaar zijn, zouden artsen ondersteuning kunnen aanbieden door symptomen te monitoren en ondersteuning bij het zoeken van een oplossing. Bijvoorbeeld door patiënten te informeren over mogelijke voordelen van beweging en cognitieve gedragstherapie. Toekomstige studies dienen gericht te zijn op het vergroten van de kennis van onderliggende mechanismen voor het ontwikkelen van chemotherapie-geïnduceerde neuropathie en de chronische effecten van deze aandoening, zodat doelgerichte interventies ontwikkeld kunnen worden om de impact van perifere, sensorische neuropathie op het leven van patiënten te verminderen.

De onderzoekers wijzen er op dat voorzichtigheid geboden is bij het generaliseren van de uitkomsten van deze studie, vanwege enige verschillen in sociodemografische en klinische kenmerken van beschikbare patiënten en respondenten. Daarnaast is niet bekend of deelnemers die hun deelname staakten tijdens de follow-up dit deden vanwege perifere neuropathie in hun handen. Ondanks deze beperkingen is deze studie het eerste langetermijnonderzoek naar de samenhang tussen chemotherapie-geïnduceerde perifere neuropathie en de gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven onder patiënten met dikkedarmkanker tot twee jaar na diagnose.

• Cynthia S Bonhof, Lonneke V van de Poll-Franse, Dareczka K Wasowicz, Laurens V Beerepoot, Gerard Vreugdenhil, Floortje Mols. The course of peripheral neuropathy and its association with health-related quality of life among colorectal cancer patients. J Cancer Surviv. 2020 Nov 13.
• Meer informatie over deze publicatie is verkrijgbaar via bibliotheek@iknl.nl