Werkgerelateerde psychosociale zorg unieke kans voor zorgprofessionals
(Ex-)kankerpatiënten hebben behoefte aan werkgerelateerde ondersteuning in het ziekenhuis. Uit onderzoek van Amber Zegers (Amsterdam UMC) en collega’s blijkt echter dat kanker en werk geen standaardonderwerp is in de ziekenhuissetting. Volgens de onderzoekers hebben zorgprofessionals een unieke kans om bij te dragen aan de voorbereiding op sociale re-integratie, waaronder werkhervatting en werkbehoud, van overlevenden van kanker. Deze kans wordt tot op heden niet voldoende benut, zo blijkt uit dit onderzoek.
Uit eerder onderzoek is gebleken dat werkgerelateerde ondersteuning in het ziekenhuis kan bijdragen aan een succesvolle werkhervatting van overlevenden van kanker. Tevens kan arbeidsparticipatie bijdragen aan fysiek en emotioneel herstel na kanker. Om zicht te krijgen op de huidige gang van zaken betreffende het bespreken van werk en kanker in de ziekenhuissetting, hebben Amber Zegers en collega’s de volgende onderwerpen onderzocht in een studie:
- de mate waarin werkgerelateerde gesprekken tussen zorgprofessionals en overlevenden van kanker plaatsvinden in de ziekenhuissetting;
- of overlevenden deze gesprekken als nuttig ervaren; en
- de mogelijk financiële gevolgen voor overlevenden van het (niet) vroegtijdig bespreken van hun werksituatie.
De Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK) ontwikkelde een online, cross-sectionele vragenlijst en nodigde overlevenden van kanker uit deze ‘Doneer Je Ervaring – Werk’ in te vullen.
Resultaten
In totaal namen 3.500 (ex-)kankerpatiënten deel aan deze studie, van wie 71% vrouw. De gemiddelde leeftijd was 56 jaar (standaarddeviatie 11 jaar). Van deze patiënten gaf 32% aan dat zij een gesprek hebben gehad over werkgerelateerde onderwerpen met een zorgprofessional in het ziekenhuis. Van deze groep gaf iets meer dan de helft (54%) aan dat het gesprek nuttig was geweest.
Gesprekken over werkgerelateerde onderwerpen vonden vaker plaats met mannelijke overlevenden, met patiënten tot 55 jaar, patiënten met gynaecologische en hematologische maligniteiten, met prostaat- of borstkanker en met overlevenden die binnen de afgelopen twee jaar waren gediagnosticeerd of die hun laatste behandeling niet langer twee jaar geleden hadden ontvangen. De onderzoekers vonden geen statistisch significant verband tussen het plaatsvinden van een gesprek over werkgerelateerde onderwerpen en de impact van financiële consequenties door kanker en/of behandeling.
Conclusie en aanbevelingen
Amber Zegers en collega’s concluderen dat overlevenden van kanker momenteel niet standaard en niet vroegtijdig toegang tot werkgerelateerde psychosociale zorg krijgen in de ziekenhuissetting, hoewel gesprekken over werkgerelateerde onderwerpen over het algemeen als nuttig worden ervaren door overlevenden van kanker. Zorgprofessionals hebben een unieke kans om een bijdrage te leveren aan de rehabilitatie en sociale re-integratie van overlevenden van kanker. De volgende aanbevelingen worden gedaan door de onderzoekers:
- Wijs een contactpersoon aan binnen het multidisciplinaire team, die het gesprek over kanker en werk vroegtijdig voert en de patiënt door kan verwijzen naar geschikte nazorg.
- Ergotherapeuten kunnen een waardevolle bijdrage leveren aan de voorbereiding op werkhervatting, bijvoorbeeld door het verhogen van de eigen effectiviteit ten aanzien van (terugkeer naar) werk en het omgaan met cognitieve, energetische en fysieke beperkingen.
- Re-integratieconsulenten kunnen praktische ondersteuning bieden ten aanzien van re-integratieplanning en het toepassen van geleerde vaardigheden op de werkplek van de patiënt.
- Amber D Zegers, Pieter Coenen, Mirjam van Belzen, Vivian Engelen, Carol Richel, Desiree J S Dona, Allard J van der Beek, Saskia F A Duijts. Cancer survivors' experiences with conversations about work-related issues in the hospital setting. Psychooncology. 2020 Oct 10.
- Meer informatie over deze publicatie is verkrijgbaar via bibliotheek@iknl.nl
