Nieuws Darmkanker

Een hoge fysieke vermoeidheidscore bij aanvang van de behandeling blijkt bij overlevenden van borst- en dikkedarmkanker significant samen te hangen met een lager activiteitenniveau vier jaar na deelname aan de bewegingstrial (PACT-studie). Ook sociaalecologische omstandigheden spelen hierbij een rol. Dat blijkt uit een studie van Anouk Hiensch (UMC Utrecht) en collega’s. Volgens de onderzoekers is het essentieel dat artsen en fysiotherapeuten doelgerichte ondersteuning bieden ook aan patiënten met veel vermoeidheid.

Patiënten met dikkedarmkanker met geïsoleerde synchrone buikvliesuitzaaiingen die na chirurgie adjuvante systemische chemotherapie krijgen lijken een betere algehele overleving te hebben dan patiënten die geen adjuvante systemische chemotherapie krijgen. Dat blijkt uit onderzoek van Koen Rovers (Catharina Ziekenhuis) en collega’s met data uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). Gerandomiseerde trials zijn nodig om deze bevindingen te bevestigen, maar artsen zouden deze resultaten kunnen gebruiken bij klinische besluitvorming in overleg met hun patiënten.

Dikkedarmkanker is een zeldzame ziekte bij adolescenten en jongvolwassenen (AYA’s). Uit onderzoek van Richarda de Voer (Radboudumc) en collega’s blijkt dat bij AYA’s met dikkedarmkanker klinische, moleculaire en genetische kenmerken worden gevonden die afwijken van de kenmerken bij patiënten van 60 jaar en ouder. Bij 39% van de jonge patiënten werd een genetische risicofactor geïdentificeerd. Deze bevindingen bieden aanknopingspunten voor nieuwe strategieën voor de klinische zorg.

Artsen zouden meerdere overlevingsscenario’s moeten schetsen gebaseerd op data uit de klinische praktijk wanneer zij patiënten met stadium IV dikkedarmkanker informeren over hun levensverwachting. Dat advies geven Patricia Hamers (UMCU) en collega’s na een studie met data uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). De uitkomsten van dit onderzoek geven aan, in tegenstelling tot de uitkomsten van klinische trials, dat de overleving van deze patiënten de laatste jaren niet substantieel is verbeterd.

Welke medicatie is beter bij cytoreductieve chirurgie en HIPEC-behandeling bij patiënten met colorectale synchrone peritoneale metastasen, mitomycine C of oxaliplatin? Checca Bakkers (Catharina Ziekenhuis, Eindhoven) en collega’s concluderen op basis van NKR-data dat er geen significante verschillen zijn in de langetermijnoverleving na HIPEC met mitomycine C of oxaliplatin. Een unieke studie naar wereldwijd de meest gebruikte medicatie, mede mogelijk doordat alle centra in Nederland hetzelfde behandelprotocol hanteren.

Als gevolg van de COVID-19-pandemie is het aantal darmkankerdiagnoses vanaf week 9 gedaald. Dit blijkt uit voorlopige cijfers van de Nederlandse Kankerregistratie op basis van voorlopige diagnoses in de landelijke pathologiedatabase.

Tussen ziekenhuizen in Nederland bestaat aanzienlijke variatie in het geven van voorbehandeling bij endeldarmkanker voorafgaand aan een eventuele operatie. Dat blijkt uit een studie van Tijmen Koëter (Radboudumc) en collega’s. Deze verschillen werden waargenomen in alle risicogroepen. In ziekenhuizen die vaak neoadjuvante chemoradiotherapie geven aan patiënten met hoogrisico endeldarmkanker, werd een verbeterde algehele overleving gevonden. De onderzoekers pleiten voor implementatie van regionale tumorbesprekingen en verder onderzoek naar deze variatie.

Er bestaat in Nederland aanzienlijke praktijkvariatie in het voorschrijven van zogeheten ‘dure geneesmiddelen’ (bevacizumab, cetuximab en panitumumab) die volgens de landelijke richtlijn behoren tot de standaardbehandeling van uitgezaaide dikkedarmkanker. Dit blijkt uit onderzoek van Lotte Keikes (Amsterdam UMC) en collega’s uitgevoerd in twintig willekeurig gekozen Nederlandse ziekenhuizen in de periode 2008 en 2015. De onderzoekers onderstrepen het belang van goede monitoring en meer openheid bij het (beargumenteerd) afwijken van richtlijnen.