Nieuws Darmkanker

In 2021 kregen bijna 13.000 mensen in Nederland de diagnose darmkanker. Het aantal diagnoses is daarmee weer op het verwachte niveau van voor de coronapandemie. Dat blijkt uit cijfers uit de Nederlandse Kankerregistratie, die IKNL in het kader van darmkankermaand maart op een rij heeft gezet.

Het voorschrijfgedrag van oncologische geneesmiddelen moet veel beter gemonitord worden in ziekenhuizen in Nederland om ongewenste praktijkvariatie bij de behandeling van dikkedarmkanker te voorkomen. Dit is de voornaamste conclusie van het proefschrift van Lotte Keikes, die 26 januari 2022 promoveert aan de Universiteit van Amsterdam. Om de zorg voor dikkedarmkanker patiënten te verbeteren, pleit Keikes voor meer transparantie in de ziekenhuizen, meer openheid indien wordt afgeweken van de richtlijn en het toekomstig integreren van ‘real-world data’ in de behandelbeslissing.

Door de COVID-19 uitbraak zijn de bevolkingsonderzoeken naar kanker in 2020 enkele maanden stilgelegd. Daardoor zijn vorig jaar minder mensen uitgenodigd en onderzocht. Het gevolg is dat er minder mensen met kanker of een voorstadium van kanker zijn opgespoord. Dit blijkt uit de monitors 2020 over het bevolkingsonderzoek darmkanker, borstkanker en baarmoederhalskanker, die zijn gepubliceerd door het RIVM. 
 

Hoe lang duurt het voordat een bewezen effectieve behandeling aangeboden wordt aan patiënten in de spreekkamer? Sietske van Nassau (UMC Utrecht) en collega’s doken in dat vraagstuk. Ze keken daarbij naar de toepassing van FOLFOXIRI-B, oftewel triple chemotherapie: een behandeling voor patiënten met uitgezaaide dikkedarmkanker. Conclusies trokken ze op basis van een flashmob studie, waarbij data in een korte tijd (‘flash’) verzameld, geanalyseerd en geduid wordt door een grotere groep betrokken onderzoekers (‘mob’). De studie werd gepubliceerd in JAMA network open.
 

De kwaliteit van leven is bij stadium II en III darmkankerpatiënten met adjuvante chemotherapie iets lager (0,04 op de Health Utility schaal) dan bij stadium II en III darmkankerpatiënten die geen adjuvante chemotherapie kregen na operatie. Het is één van de uitkomsten van het kosteneffectiviteitsonderzoek naar de behandeling van darmkankerpatiënten van Gabrielle Jongeneel, dat januari 2021 is gepubliceerd in The International Journal of Cancer.

Het opkomstpercentage van het bevolkingsonderzoek darmkanker is in Nederland hoger dan in andere landen in Europa. Dat blijkt uit een onderzoek naar darmkankerscreening in 21 Europese landen, waarin mede geput is uit de Nederlandse Kankerregistratie. Screening draagt bij aan vroege opsporing van darmkanker en speelt daarmee een belangrijke rol in het reduceren van de sterfte aan de ziekte, zo concluderen de onderzoekers in Lancet Oncology.

Het is een van de meest voorkomende invaliderende bijwerkingen bij chemotherapie: neuropathie. Cynthia Bonhof (IKNL, Tilburg University) boog zich in verschillende onderzoeken de afgelopen jaren over de kwaliteit van leven bij patiënten met dikkedarm- en eierstokkanker die er mee kampten. Haar studies laten zien dat de huidige ontwikkelingen rondom samen beslissen broodnodig zijn en psychosociale zorg nog prominenter mag worden. 

De PATTERN-studie startte in 2015 en is een project van het Decision Modelling Center in Amsterdam in samenwerking met onder andere IKNL en PLCRC. Het project nadert inmiddels zijn voltooiing.