Nieuws Kanker & leven

Het aanbieden van een Survivorship Care Plan aan huisartsen die in hun praktijk te maken hebben met patiënten met endometrium- en eierstokkanker lijkt een positief effect te hebben op de communicatie tussen huisarts en medisch specialist. Voorwaarde is wel dat dit Survivorship Care Plan beknopt geformuleerd is en gericht op de behoeften van de huisarts. Dr. Nicole Ezendam (IKNL) en collega's stellen dat overlevenden mogelijk ook kunnen profiteren van deze betere informatievoorziening mede gelet op de steeds grotere rol van huisartsen in de oncologische zorg.

Chronische, oxaliplatin-geïnduceerde perifere neuropathie (O-IPN) komt nog steeds voor bij een groot aantal patiënten tenminste 12 maanden na beëindiging van de behandeling. Een hogere cumulatieve dosis van dit middel heeft waarschijnlijk invloed op de ontwikkeling van O-IPN op lange termijn. Die conclusie trekken drs. A.J.M. Beijers (Máxima Medisch Centrum) en collega's op basis van een literatuurstudie. De uitkomsten daarvan zijn onlangs gepubliceerd in het vakblad Support Care in Cancer.

Van 2012 tot 2014 helpt IKNL bij het implementeren van de richtlijn Oncologische revalidatie op zes locaties. Het project is een coproductie van hoofdaannemer Meander MC, projectleider IKNL en de locaties Meander MC, Revant, Rijndam, Het Roessingh, UMC Utrecht/De Hoogstraat en UMC Groningen/Beatrixoord.  Het Innovatieprogramma Revalidatie van ZonMw en Revalidatie Nederland financiert mee. Op 3 juni 2014 is er een slotmanifestatie, waarop IKNL en de zes centra de resultaten en opgedane kennis presenteren.

Acht op de tien kankerpatiënten hebben lichamelijke en psychosociale problemen zoals pijn, vermoeidheid en emotionele problemen. Ze vinden dat ze minder functioneren op het werk en bij andere dagelijkse activiteiten. Doorgaans krijgen ze veel steun van familie en vrienden, maar ze zouden graag meer ondersteund willen worden door artsen en andere zorgverleners.

Betere nazorg is nodig én haalbaar volgens de ± 200 bezoekers en de sprekers van het IKNL-symposium ‘Nazorg, nacontrole en revalidatie bij kanker’ op 9 oktober 2013. Nazorg wordt doelmatig en doeltreffend gegeven met een persoonlijk nazorgplan voor de patiënt. Dit vergt goed samenspel tussen huisarts, specialist, verpleegkundige en therapieondersteunende professionals en de patiënt als partner in zorg. Een nazorgplan helpt de professional in een proactieve en programmatische aanpak van de nazorg. 

Kankerpatiënten met bijkomende ziekten hebben vaker een lagere, gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven. Deze bijkomende ziekten verklaren meer van de variatie in fysiek en emotioneel functioneren, pijn en vermoeidheid in vergelijking met sociaal-demografische factoren en kanker karakteristieken, ongeacht het type kanker. Volgens onderzoeker Pauline Vissers, Integraal Kankercentrum Zuid (IKZ) en collega's moeten artsen zich meer bewust gaan worden van de invloed van comorbiditeiten op de kwaliteit van leven van deze patiënten. 

Er zijn aanwijzingen dat een lage sociaaleconomische status (SES) de mentale gezondheid kan beïnvloeden, zowel negatief als positief, bij (ex-)patiënten met dikkedarm- en endeldarmkanker. Het is voor het eerst dat dergelijke bevindingen uit een studie naar voren komen. Dat schrijft Prof. Andrykowski van de University of Kentucky College of Medicine (VS) in samenwerking met onderzoekers van het IKZ in de publicatie ‘Low socioeconomic status and mental health outcomes in colorectal cancer survivors: disadvantage? advantage? ... or both?'.

Bij studies naar de kwaliteit van leven van (ex-)kankerpatiënten wordt steeds vaker gebruikt gemaakt van (kanker)registraties met klinische variabelen. Deze databanken vormen een uitstekend steekproefkader voor het identificeren van subgroepen. Opvallend is dat veel studies nog steeds gericht zijn op de meest voorkomende tumoren en dat er slechts weinig studies zijn uitgevoerd naar de kwaliteit van leven van oudere overlevenden. Dat stellen Melissa SY Thong en collega's in een recent artikel in het vakblad Cancer.
Met het toenemende aantal overlevenden van kanker en de eveneens stijgende diversiteit van deze ex-patiënten, neemt het belang toe van studies naar de fysieke, emotionele en sociale gezondheid van deze overlevenden. Populatiegebaseerde kankerregistraties, waarin data worden verzameld over de kankerincidentie, kunnen een belangrijke rol vervullen bij studies naar de kwaliteit van leven. In deze literatuurstudie geven de auteurs een overzicht van kankerregistraties die zijn gebruikt voor dit opkomende onderzoeksgebied.