Nieuws Huidkanker

De sterke groei in het aantal patiënten met huidkanker zorgt voor grote druk op de huidkankerzorg. Op 12 november verdedigde Eline Noels haar proefschrift genaamd ‘Organisation of skin cancer care revisited’. Uit haar proefschrift blijkt dat scholing van huisartsen, betere voorlichting voor patiënten en inzet van technologische ondersteuning bij diagnose kunnen helpen om de zorg efficiënter te organiseren. Met name de diagnostiek rondom het basaalcelcarcinoom en het behandelen van voorlopers van huidkanker zou vaker door de huisarts kunnen worden verzorgd. Voor brede toepassing van apps die huidkanker kunnen opsporen is eerst meer onderzoek en verbetering van deze apps nodig.

Het aantal patiënten met huidkanker stijgt snel en zal de komende jaren blijven stijgen, dat blijkt uit het rapport ‘Huidkanker in Nederland’ van Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL). Voor het eerst is er volledig zicht op het voorkomen van huidkanker, doordat vanaf 2016 gegevens van ziekenhuizen, zelfstandige behandelcentra en huisartsenpraktijken samenkomen in de Nederlandse Kankerregistratie. Daaruit blijkt dat huidkanker de meest voorkomende kankersoort is in Nederland. Van alle diagnoses kanker is ongeveer de helft huidkanker.

Mannen die roken hebben geen verhoogd risico op het ontwikkelen van een melanoom. Bij rokende vrouwen werd geen duidelijk relatie gevonden. Dat blijkt uit een studie van Liesbeth Sondermeijer (Radboudumc) en collega’s. Fundamenteel laboratoriumonderzoek is noodzakelijk om vast te stellen of componenten in tabaksrook mogelijk een beschermend effect hebben en in de toekomst een rol kunnen vervullen bij de behandeling van patiënten met een verhoogd risico op het ontwikkelen van melanomen.

Mannen met een melanoom hebben andere klinisch-pathologische eigenschappen dan vrouwen. Ook zijn mannen vaak ouder bij het stellen van de diagnose en hebben zij vaker zwerende melanomen en/of melanomen op de romp of hoofd/hals. De prognose van mannen met een melanoom is vaak slechter en is bovendien de afgelopen jaren verder gedaald, zo blijkt uit onderzoek van Mary-Ann el Sharouni (UMCU) en collega’s. Waarschijnlijk spelen sociaaleconomische factoren hierbij een rol. De onderzoekers roepen zowel artsen als personen met een verhoogd risico op zich meer bewust te zijn van de kans op het krijgen van een melanoom en voorzorgsmaatregelen te nemen.

De overlevingskloof tussen jongere en oudere patiënten met een melanoom is tussen 1989 en 2015 kleiner geworden en hangt samen met een daling van de gemiddelde Breslow-dikte. Echter, de incidentiekloof tussen jongeren en ouderen is in deze periode disproportioneel toegenomen door een sterke toename van de incidentie van oudere patiënten, vooral van mannen van 70 jaar en ouder. Dat concluderen Melinda Schuurman (IKNL) en collega’s in een publicatie in Acta Oncologica. Waarschijnlijk hebben deze ouderen een hogere dosis UV-straling opgelopen in combinatie met onvoldoende gebruik van beschermingsmiddelen en mogelijk minder geprofiteerd van later geïntroduceerde voorlichtingscampagnes.

Overlevenden van kanker die ten tijde van de diagnose al hart- en vaatziekten hadden, rapporteren vaker een negatief effect op hun gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven. Het gaat hierbij onder meer om hun algehele kwaliteit van leven, fysiek functioneren en symptomen als vermoeidheid en dyspneu. Dat concluderen Dounya Schoormans (CoRPS, Tilburg University) en collega’s in Acta Oncologica. Volgens de onderzoekers is het belangrijk dat zorgverleners extra aandacht schenken aan deze kwetsbare groep overlevenden. Daarbij dient ook rekening gehouden te worden met mogelijke progressie van cardiovasculaire aandoeningen, aangezien oncologische behandelingen cardiotoxisch kunnen zijn.

De impact van keratinocytcarcinomen (basaalcel- of plaveiselcelcarcinoom) en de behandeling van deze aandoening op patiënten is relatief laag, zo blijkt uit onderzoek van Lindy Arts (IKNL) en collega’s. Patiënten rapporteren dat hun gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven beter is dan die van een normatieve populatie. Volgens de onderzoekers is dat waarschijnlijk het gevolg van aanpassingsgedrag. Ten aanzien van tevredenheid en cosmetische resultaten van diverse type behandelingen vonden de onderzoekers geen statistisch significante verschillen. Zorgverleners kunnen deze kennis gebruiken om patiënten beter te informeren bij het kiezen van een behandeling.

Patiënten met folliculair lymfoom hebben een verhoogde kans op het ontwikkelen van long- en plaveiselceltumoren als zij kanker in de voorgeschiedenis hebben. Dit blijkt uit een studie met data van de Nederlandse Kankerregistratie. Uit een tweede studie blijkt dat patiënten met multipel myeloom geen verhoogde kans hebben op een nieuwe tumor als zij kanker in de voorgeschiedenis hebben. Eerder onderzoek uit Zweden bij patiënten met multipel myeloom liet dit verband wel zien. De bevindingen van de Nederlandse studies zijn als aparte onderzoeken gepresenteerd op het 24e congres van de ‘European Hematology Association’ (EHA) in Amsterdam.