Nieuws

Rond 15 december is er veel publiciteit geweest over de uitkomsten van een observationeel onderzoek naar de verschillen op lange termijn tussen borstsparende chirurgie aangevuld met radiotherapie versus een borstamputatie. Uit deze studie blijkt dat borstsparende therapie tot een significant betere 10-jaarsoverleving leidt bij patiënten met een vroeg stadium van borstkanker vergeleken met patiënten die een amputatie kregen. De studie toont verder aan dat de 10-jaars metastasevrije overleving significant beter is na borstsparende chirurgie met radiotherapie dan amputatie bij patiënten met T1N0 stadium van borstkanker (kleine tumoren zonder uitzaaiingen in de lymfeklieren). In dit artikel een toelichting van de onderzoekers.

Het effect van adjuvante chemotherapie op de kans op een afstandsrecidief of overlijden bij patiënten met stadium III rectumcarcinoom verschilt naar neo-adjuvante behandeling. Dat blijkt uit een studie van Felice van Erning (IKNL) in samenwerking met specialisten uit het Catharina Ziekenhuis (Eindhoven), Maastricht UMC en het Admiraal de Ruyter Ziekenhuis (Goes/Vlissingen). Volgens de onderzoekers kan adjuvante chemotherapie met name overwogen worden bij patiënten die voldoende fit waren om kortdurende neo-adjuvante radiotherapie te ondergaan of die geen neo-adjuvante behandeling hebben gekregen.  

Hoewel het risico op sterfte op korte termijn na pancreasresectie hoger is onder 80-jarige patiënten, is de algehele overleving van deze ouderen op langere termijn vergelijkbaar met die van jongere patiënten. Het blijft echter balanceren tussen risico’s op korte en voordeel op langere termijn. Die conclusie staat te lezen in een publicatie van onderzoeker Lydia van der Geest (IKNL) en collega’s in Acta Oncologica. Door oudere patiënten zorgvuldig te screenen en te begeleiden, is een toename van het aantal chirurgische behandelingen mogelijk in combinatie met betere resultaten. Selectie van patiënten uitsluitend op basis van leeftijd lijkt niet gerechtvaardigd.

Het resultaat van behandeling van synoviaal sarcoom neemt af naarmate de leeftijd van deze patiënten hoger is. Deze bevinding staat los van de locatie van de primaire tumor, de tumorgrootte en de aangeboden behandeling. Dat blijkt uit een landelijke, retrospectieve studie uitgevoerd door specialisten en onderzoekers van Radboudumc, Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis en IKNL. Volgens de onderzoekers is het belangrijk om de rol van leeftijd en en biologische tumoreigenschappen verder te onderzoeken in toekomstige, klinische studies. 

Vrouwen met endometriumcarcinoom die uitwendige radiotherapie kregen, hebben 7 jaar na die behandeling meer last van darmklachten met een impact op hun dagelijkse activiteiten. Ook hebben zij vaker te maken met andere klachten, zoals aandrang om naar het toilet te gaan. Hoewel deze symptomen en klachten niet direct leiden tot een slechtere algehele kwaliteit van leven, is het delen van deze informatie met de patiënt wel belangrijk. Verder adviseren Stephanie de Boer (Leiden UMC) en collega’s uitwendige radiotherapie alleen toe te passen wanneer de voordelen opwegen tegen de risico’s van bijwerkingen. 

In Nederland wordt ieder jaar bij circa 1.450 mensen de diagnose ‘maagkanker’ gesteld. Steeds vaker vindt chirurgische behandeling van deze ziekte plaats in gespecialiseerde medische centra, na verwijzing door het ziekenhuis waar de oorspronkelijke diagnose is gesteld. Uit onderzoek van IKNL en chirurgen van het Catharina Ziekenhuis (Eindhoven), Antoni van Leeuwenhoek (Amsterdam), UMC Groningen en Erasmus MC (Rotterdam) blijkt dat er aanzienlijke verschillen zijn in het doorverwijzen van patiënten en de kans dat patiënten een operatie krijgen aangeboden. Een operatie geeft de enige kans op genezing van maagkanker. De variatie geeft aan dat momenteel bepaalde patiënten in Nederland de kans op genezing wordt onthouden, en dat de behandeling van maagkanker in Nederland vatbaar is voor verbetering. IKNL gaat in gesprek met de betrokken beroepsgroepen hoe dit het beste kan worden gerealiseerd. 

Net als in de palliatieve zorg wordt binnen de oncologische zorg samengewerkt aan regionale oncologische netwerken. Deze comprehensive cancer networks (CCN's) werken aan toekomstbestendige oncologische zorg voor elke patiënt, ongeacht waar hij of zij binnenkomt in de zorg. Een CCN is een samenwerkingsverband tussen eerste-, tweede- en derdelijns aanbieders van zorg aan kankerpatiënten. In deze netwerken worden gezamenlijke afspraken gemaakt over de inhoudelijke organisatie van de zorg, de monitoring en continue kwaliteitsverbetering.

Marissa van Maaren, onderzoeker bij IKNL, heeft donderdag 10 december een presentatie gegeven tijdens het San Antonio Breast Cancer Symposium (SABCS) in San Antonio (VS). Daar presenteerde zij de resultaten van een studie, waarin de 10-jaarsoverleving na borstsparende therapie (chirurgie plus radiotherapie) versus mastectomie is onderzocht bij vrouwen met een vroeg stadium van borstkanker. Van Maaren werd daarbij begeleid door Sabine Siesling, senior onderzoeker bij IKNL en hoogleraar aan UTwente. “Uit deze studie, uitgevoerd in samenwerking met specialisten in Nederland, blijkt dat borstsparende therapie tot betere resultaten leidt bij patiënten met een vroeg stadium van borstkanker.”