Nieuws

Dit is de laatste keer dat je de nieuwsbrief Palliatieve zorg van IKNL in de huidige vorm ontvangt. Vanaf maart 2020 wordt het nieuws over de palliatieve zorg opgenomen in een nieuwe nieuwsbrief die verzorgd wordt door Coöperatie Palliatieve Zorg Nederland (PZNL). Berichten in de PZNL-nieuwsbrief verwijzen naar artikelen en achtergrondinformatie op Palliaweb, het kennisplatform voor en door iedereen die actief is binnen de palliatieve zorg. Wil je op de hoogte blijven van actuele ontwikkelingen binnen de palliatieve zorg, meld je dan nu aan voor de PZNL-nieuwsbrief.

Internist-oncoloog professor dr. Hanneke van Laarhoven, werkzaam in het Amsterdam UMC, richt zich in haar werkzame leven in het bijzonder op slokdarm-, maag- en alvleesklierkanker. Ze is actief in POCOP en PACAP, twee prospectieve registraties waar wetenschappelijk onderzoek wordt gedaan met onder andere gegevens van de NKR.

De NKR heeft de kwaliteit van oncologische zorg veel gebracht, maar hoe zit dat met de palliatieve zorg? En hoe kunnen we het beste gegevens over palliatieve zorg verzamelen? En om welke gegevens gaat het dan? Hierover gaan we in gesprek met professor dr. An Reyners, medisch oncoloog en hoogleraar Palliatieve Geneeskunde bij het UMCG.

Er is beperkte tot zeer beperkte zekerheid dat een dieet met minder rood of bewerkt vlees kan leiden tot een zeer kleine afname van nadelige uitkomsten van cardiometabole en oncologische aandoeningen. Dat concludeert Robin Vernooij in samenwerking met een internationale groep onderzoekers op basis van een systematisch literatuuronderzoek. Deze uitkomst roept volgens de auteurs vragen op over de waarschijnlijkheid van een causaal verband tussen de consumptie van rood en bewerkt vlees en nadelige effecten hiervan op de gezondheid. De onderzoekers wijzen er op dat de waargenomen effecten klein tot zeer klein zijn en dat de zekerheid van dit bewijs eveneens laag tot zeer laag is.

De incidentie van hoog risico neuroblastoom, stadium IV is in Nederland onder kinderen van 18 maanden en ouder tussen 1990 en 2014 gestegen. Tegelijkertijd nam de 5-jaarsoverleving toe van alle kinderen met deze ziekte, met name kinderen met stadium IV neuroblastoom, zo blijkt uit onderzoek van Michelle Tas en Ardine Reedijk (beiden Prinses Máxima Centrum) en collega’s van onder andere IKNL. De verbetering in overleving  hangt samen met introductie van hoge doseringen chemotherapie gevolgd door stamceltransplantatie en immunotherapie. De oorzaak van de toegenomen incidentie van stadium IV neuroblastoom is onbekend.

De QLQ-C30-samenvattingsscore (waarin alle symptomen en functioneringsschalen zijn opgenomen) heeft een aanzienlijk sterkere prognostische waarde voor het bepalen van de algehele overleving van patiënten met kanker dan de veelgebruikte schalen voor fysiek functioneren en algemene kwaliteit van leven. Tot die conclusie komen Olga Husson (NKI, Royal Marsden NHS Foundation Trust, Londen) en collega’s. Deze bevinding heeft belangrijke implicaties voor de klinische praktijk, niet alleen bij diagnose maar ook tijdens de follow-up. De onderzoekers adviseren daarom monitoringssystemen te implementeren om overlevenden van kanker langer te volgen.

Een meerderheid van de patiënten met de nodulaire lymfocytenrijke variant van het hodgkinlymfoom (NLPHL) heeft in Nederland het vooruitzicht op een normale levensverwachting. Dat concluderen Hidde Posthuma (Amsterdam UMC, locatie VUmc) en collega’s in een studie met gegevens uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). Daarin wordt onder andere gesignaleerd dat de incidentie van deze ziekte tussen 1993 en 2016 is toegenomen, waarschijnlijk door toegenomen bewustzijn van clinici en pathologen en verbetering van diagnostische technieken. Verder stellen zij vast dat de toevoeging van rituximab aan bestaande therapieschema’s geen bijdrage lijkt te leveren aan het verbeteren van de overleving.

Individuele bronnen waarin informatie over kanker is vastgelegd, zijn niet altijd volledig en accuraat, maar als verschillende bronnen worden gecombineerd verhoogt dat de compleetheid en kwaliteit van de registratie. Dat blijkt uit een studie van Kimberly van der Willik (NKI, Erasmus MC) en collega’s, waarin een vergelijking is gemaakt tussen gegevens uit de Rotterdam Studie en de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). Hoewel de volledigheid van de pathologisch bevestigde diagnoses in beide registraties hoger was dan 95%, zijn er ook verschillen zichtbaar. Dit onderstreept dat bronnen over kanker complementair aan elkaar zijn en gecombineerd zouden moeten worden om een betrouwbaarder beeld te krijgen over de incidentie van kanker.