Nieuws over nierkanker

Met het beschikbaar komen van innovatieve behandelmogelijkheden met immunotherapie is het perspectief voor mensen met uitgezaaide nierkanker verbeterd. De huidige spreiding over een groot aantal behandelcentra draagt niet bij aan optimale expertise en kwaliteit van multidisciplinaire zorg. NFK gaf in een brief aan medisch oncologen aan de spreiding daarom onacceptabel te vinden. Zorgverzekeraar CZ heeft aangegeven voornemens te zijn om de door haar verzekerde zorg voor nier- en blaaskanker te gaan concentreren in vijftien expertcentra. 

Donderdag 21 juni vindt de tweede Wereld Nierkankerdag plaats. Patiëntenorganisaties vragen wereldwijd aandacht voor deze ziekte waar nog te weinig over bekend is. Ook IKNL en de Nederlandse patiëntenvereniging ‘Leven met blaas- of nierkanker’ willen meer bewustzijn creëren voor nierkanker. Jaarlijks krijgen in Nederland zo’n 2.600 patiënten de diagnose nierkanker en er overlijden ongeveer 900 mensen per jaar aan de ziekte. Het is één van de snelst groeiende vormen van kanker, welke in het begin zelden klachten geeft en daardoor niet altijd vroegtijdig wordt opgespoord. Ontdekking in een vroegstadium geeft betere behandelresultaten. 
 

Patiënten met kleine niertumoren (stadium T1, < 7 cm) worden in Nederland overwegend behandeld volgens de actuele richtlijnen. In vergelijking met een recente, Zweedse studie krijgen patiënten in ons land iets vaker een nefronsparende behandeling. In 2014 werd 67% van de Nederlandse patiënten met een T1a (< 4 cm)  nefronsparend behandeld, van wie de overgrote meerderheid een partiële nefrectomie kreeg en een klein deel thermische ablatie. Een jonge leeftijd, een niet-centrale tumorlocatie en behandeling in een ziekenhuis met een hoog behandelvolume blijken samen te hangen met een hogere kans op een partiële nefrectomie versus  een radicale nefrectomie.

In Nederland krijgen 14.000 patiënten per jaar te horen dat ze een zeldzame vorm van kanker hebben. Omgerekend komt dat neer op 17% van de totale incidentie van kanker in Nederland. Dat blijkt uit het proefschrift ‘Surveillance of rare cancers’ waarop IKNL-onderzoeker Jan Maarten van der Zwan 20 mei 2016 promoveerde aan de Universiteit Twente. Van de 260 gedefinieerde vormen van kanker trof hij 223 (86%) zeldzame vormen aan in Nederland. In Europa gaat het om gemiddeld 541.000 nieuwe patiënten per jaar. Volgens de promovendus onderstrepen deze bevindingen voor het eerst de omvang van zeldzame kanker in Europa, maar ook dat onderzoek naar deze zeldzame vormen van kanker mogelijk is door internationale samenwerking en uitwisseling van data. 

Bijnierschorscarcinoom bij kinderen is een uiterst zeldzame aandoening in de westerse wereld. Uit onderzoek door Thomas Kerkhofs (MMC) en collega's blijkt dat de behandeling van kinderen met bijnierschorscarcinoom in de leeftijd tot 4 jaar betere resultaten oplevert dan bij kinderen van 5 jaar of ouder. Omdat er onvoldoende klinisch bewijs is, worden kinderen nu nog behandeld met een aangepaste behandeling voor volwassenen. De zoektocht naar een betere behandeling kan volgens de onderzoekers alleen slagen als er klinische trials worden opgezet in een internationale setting.

Centralisatie van chirurgische zorg in ziekenhuizen die gespecialiseerd zijn behandeling van bijnierschorscarcinoom leidt tot verbetering van de overleving van patiënten met een lokaal of lokaal gevorderde vorm van deze ziekte. De toegenomen overleving wordt door Thomas Kerkhofs en collega's met name toegeschreven aan een multidisciplinaire benadering van deze patiënten, zo blijkt uit een publicatie in de European Journal of Endocrinology.