Gevolgen van kanker

Mensen kunnen – vaak jarenlang – te maken krijgen met uiteenlopende gevolgen van een behandeling tegen kanker. Denk aan chronische vermoeidheid, relationele en seksuele problemen, depressie, de angst voor terugkeer van de ziekte, problemen bij de terugkeer naar werk en sociale isolatie.  

IKNL en de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK) beschreven de aard en omvang van deze gevolgen in het  rapport ‘Kankerzorg in beeld, over leven met en na kanker'. 

Cijfers over gevolgen en kwaliteit van leven komen veelal uit onderzoeken uitgevoerd via PROFIEL, een database van wetenschappelijke onderzoeken naar kwaliteit van leven bij mensen die kanker hebben of hebben gehad. IKNL stelt ook steeds meer gegevens uit PROFIEL per kankersoort beschikbaar voor zowel de patiënt als de zorgprofessional. 

Vroegtijdige herkenning en behandeling van gevolgen helpt zowel het individu (minder klachten) als de samenleving (minder zorggebruik op de lange termijn). Er komen steeds meer mogelijkheden om klachten te voorkomen. Denk aan een beweegprogramma tijdens behandeling, of een hoofdhuidkoeling om haaruitval te voorkomen. 
 
Een optimale leefstijl is nodig om de behandelingen te kunnen doorstaan, schade door de behandeling te beperken en het herstel zo goed mogelijk te ondersteunen. Denk bijvoorbeeld aan voeding en beweging. Zie nieuwsberichten over onderzoek naar leefstijl.  

Hulpvraag 

Een meerderheid van de patiënten met kanker (70%) heeft voor zijn psychosociale problemen voldoende aan de reguliere contacten met zorgprofessionals. Een kwart heeft behoefte aan verwijzing naar één of meerdere psychosociale/(para)medische zorgverleners en bij 5% is verwijzing naar medisch specialistische revalidatie nodig. 

De afbeelding laat zien dat de problemen die mensen met kanker ervaren, verschillend zijn. Een meerderheid (70%) heeft beperkte problemen. 25% heeft één of meerdere niet-samenhangende problemen en slechts 5% heeft complexe en samenhangende problemen waarvoor specialistische zorg nodig is. 

Lees meer over 



Belasting mantelzorger in beeld brengen

Het gespreksmodel mantelzorgondersteuning van IKNL is één van de goede voorbeelden van hulpmiddelen in de palliatieve zorg. Een model dat nog volop in ontwikkeling is. De trajecten die in Nederland lopen, al dan niet met ZonMw-subsidie, geven IKNL waardevolle input. 

lees verder

Proefschrift over impact diabetes én kanker op behandeling en overleving

Het aantal mensen met kanker én diabetes type 2 neemt sterk toe. De afgelopen 15 jaar is het aantal patiënten met deze combinatie in Nederland zelfs verdubbeld. Dit gegeven was aanleiding voor arts-onderzoeker Marjolein Zanders (IKNL) om onderzoek te doen naar de relatie tussen kanker en diabetes. Het proefschrift laat onder meer zien dat patiënten met dikkedarmkanker én diabetes minder vaak chemotherapie krijgen dan patiënten zonder diabetes. Daarnaast hebben deze patiënten de neiging minder trouw te zijn in het gebruik van glucoseverlagende middelen. Het gebruik van cholesterolverlagers lijkt bij te dragen aan een verbetering van de overlevingskans. 

lees verder

Vermoeidheid na kanker: meer aandacht nodig voor nazorg ex-patiënten

Overlevenden van kanker hebben vaker te maken met aanzienlijke vermoeidheid, ook op langere termijn, in vergelijking met een normatieve populatie. De mate van vermoeidheid is afhankelijkheid van diverse factoren, waaronder het type kanker, de tijd die verstreken is sinds de diagnose, leeftijd, eerdere behandeling met chemotherapie of de aanwezigheid van een of meer comorbiditeiten. Volgens Olga Husson en collega's is het belangrijk om deze mensen te voorzien van goede informatie tijdens of na de behandeling en meer nadruk te leggen op controle en zorg van bijkomende ziekten.

lees verder

Impact chemotherapie-geïnduceerde perifere neuropathie op QoL

Bijna de helft van de patiënten die behandeld zijn met oxaliplatine of taxanen kunnen mediaan 6,5 maanden na de beëindiging van de behandeling last hebben van chemotherapie-geïnduceerde perifere neuropathie (CIPN). Dit uit zich onder meer in gevoelloosheid en tintelingen in handen en voeten. CIPN kan grote invloed hebben op de kwaliteit van leven van deze mensen en de impact daarvan neemt toe gelet op de gestegen overleving na behandeling van kanker. Volgens Tonneke Beijers (MMC Veldhoven) en collega's is er daarom meer onderzoek nodig om de gevolgen van neurotoxiciteit op de kwaliteit van leven te beoordelen. 

lees verder

Herstel na kanker

De IKNL-basisrichtlijn Herstel na kanker geeft aanbevelingen voor de nazorg in het eerste jaar na afloop van de behandeling. Uw doel daarbij is niet alleen het detecteren van nieuwe kankermanifestaties, maar ook het signaleren, begeleiden en behandelen van de gevolgen van de kankerbehandeling bij uw patiënt.

lees verder

KWF fellowship voor dr. Nicole Ezendam voor onderzoek ‘nazorg na kanker’

Onderzoeker dr. Nicole Ezendam (IKNL, locatie Eindhoven) heeft een fellowship van KWF Kankerbestrijding ontvangen om onderzoek te doen naar ‘Veranderingen in de nazorg na kanker – het perspectief van de patiënt’. Het gaat om een persoonsgebonden subsidie van circa 400.000 euro met een looptijd van 4 jaar in het kader van wetenschappelijk onderzoek naar psychosociale oncologie. Voor dit onderzoek gaat ze onder meer stage lopen in Nederland, Denemarken en de Verenigde Staten.

lees verder

Meer aandacht nodig voor individuele informatievoorziening patiënt

De informatievoorziening aan patiënten met kanker is niet optimaal. De oorzaak hiervan kan zijn dat de verstrekte informatie niet is aangepast aan de mentale gezondheidstoestand van kankerpatiënten of dat de informatie als ‘onvoldoende’ wordt ervaren. Dit kan angstige en depressieve symptomen en klachten oproepen bij patiënten, zo blijkt uit onderzoek van Nienke Beekers (IKNL) en collega’s. Ze stellen daarom voor om meer aandacht te besteden aan het optimaliseren van de informatievoorziening aan patiënten door deze aan te passen aan de individuele behoeften. 

lees verder

Pilot implementatie richtlijn Oncologische revalidatie succesvol

Op 3 juni werd de slotmanifestatie implementatieproject richtlijn Oncologische revalidatie door 200 professionals bezocht. IKNL nam het initiatief om in een tweejarig project met zes pilotcentra de richtlijn voor revalidatiezorg bij kanker te implementeren en daarmee een voorbeeld te zijn voor de rest van het land. Oncologische revalidatie in Nederland kan nog beter ingebed worden in de oncologische zorg.

lees verder