Nieuws

De laatste twee decennia worden bij patiënten met primair gemetastaseerde dikkedarmkanker steeds vaker longmetastasen gedetecteerd. Een toenemend aandeel patiënten kreeg in deze periode systemische therapie en/of onderging een metastasectomie. Mede daardoor is de overleving van deze patiënten aanzienlijk verbeterd. De keerzijde is echter dat de prognose aan deze patiënten diverser is geworden. Dat blijkt uit een studie van Lydia van der Geest en collega’s in het wetenschappelijk blad Clinical & Experimental Metastasis.

Chirurgische resectie vormt de basis voor de oncologische behandeling van in potentie curabele vormen van dikkedarmkanker. Toch heeft een groot deel van patiënten ten tijde van de operatie -hoewel niet zichtbaar- minimale residuen van de ziekte. Immunosuppressie, een effect dat optreedt tijdens chirurgie, kan invloed hebben op zowel de terugkeer van de ziekte als de overleving van deze patiënten. Jeroen Vogelaar en collega’s deden literatuuronderzoek naar de relatie tussen epidurale anesthesie en overleving van patiënten na dikkedarmkankerchirurgie en concluderen dat de relatie tussen beiden niet duidelijk is.

Het toepassen van radiotherapie bij patiënten met kanker ligt in Nederland internationaal gezien op een vrijwel optimaal niveau. Elders in Europa ligt de benutting aanzienlijk lager dan op basis van ‘evidence based’ ramingen wordt geschat. Dat blijkt uit een rekenmethode naar het optimaal gebruik van radiotherapie die door een internationaal onderzoeksteam, waaraan dr. Rob Verhoeven deelnam namens IKNL, is uitgevoerd met data van 12 veel voorkomende tumoren in 40 Europese landen.

Population based kankerregistraties zoals de NKR zijn een geschikte informatiebron om de toekomstige behoefte aan radiotherapeutische voorzieningen zo optimaal mogelijk in te schatten. Dat blijkt uit een internationale studie in het kader van het ESTRO-HERO-project van Josep M. Borras, waaraan dr. Rob Verhoeven en prof. dr. Valery Lemmens namens IKNL hebben meegewerkt. In de studie is rekening gehouden met alle tumorstadia van de 25 meest voorkomende tumoren.

In landen met een lage incidentie van hepatocellulair carcinoom (zoals Nederland) kunnen de uitkomsten van resectie of behandeling met sorafenib verschillen per ziekenhuistype. Uit onderzoek van Lydia van der Geest (IKNL), Suzanne van Meer (UMCU) en collega’s blijkt dat de postoperatieve sterfte en mortaliteit op langere termijn hoger is in niet-academische ziekenhuizen. Ook de behandeling met Sorafenib wordt in niet-universitaire ziekenhuizen geassocieerd met een hogere langetermijnsterfte. Het behandelvolume blijkt geen onafhankelijk voorspeller voor de uitkomsten van de behandeling.

Begin maart is de nieuwe, landelijke richtlijn voor PTEN Hamartoom Tumorsyndroom (PHTS) gepubliceerd. De richtlijn is ontwikkeld op initiatief van de Vereniging Klinische Genetica Nederland (VKGN) in samenwerking met IKNL. De zorg voor deze patiënten vindt vooral plaats in gespecialiseerde, universitair medische centra. Bepaalde onderdelen van de zorg worden ook in perifere ziekenhuizen verleend.

Een visitatiecommissie van IKNL heeft 28 juni 2015 de tumorspecifieke zorgpaden voor long- en prostaatcarcinoom getoetst aan het tumorspecifiek kwaliteitskader bij Treant Zorggroep in Drenthe, voortgekomen uit een fusie van de ziekenhuizen in Emmen, Hoogeveen en Stadskanaal. Tijdens deze visitatie is ook aandacht besteed aan ketenafspraken met de eerstelijn en andere zorgverleners.    

Na implementatie van een regionaal zorgpad rectumcarcinoom neemt het aantal patiënten dat preoperatief wordt besproken in een multidisciplinair overleg (mdo) significant toe. Ook de doorlooptijden tussen eerste biopt tot aan het mdo werden significant korter. Met name legt het zorgpad een basis voor verdere samenwerking tussen professionals in de regio in de zorg voor patiënten met een rectumcarcinoom. Dat blijkt uit een studie van IKNL op basis van data van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) en Dutch Surgical Colorectal Audit (DSCA).