Nieuws

Eerder was het niet duidelijk of geslacht invloed had op de prognose van oudere patiënten met diffuus grootcellig B-cellymfoom (DLBCL) die behandeld waren met R-CHOP. Sommige onderzoeken lijken aan te tonen dat mannen in deze patiëntengroep een kortere algemene overleving hebben. Emma Geerdes (IKNL) en collega’s van IKNL en van diverse Nederlandse ziekenhuizen hebben op basis van data uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) de relatieve 5-jaarsoverleving bij oudere DLBCL-patiënten onderzocht. Uit dit onderzoek blijkt dat geslacht niet van invloed is op de overleving van deze patiëntengroep.

De overlevingswinst van oudere patiënten met non-hodgkinlymfoom die behandeld worden, is vergelijkbaar met die van jongere patiënten. Dat is een van de bevindingen die dr. Djamila Issa (VU/Jeroen Bosch Ziekenhuis) doet in haar proefschrift, dat eerder dit jaar verscheen. Hoewel de algemene overleving van oudere patiënten met non-hodgkinlymfoom achterblijft ten opzichte van jongere patiënten, verdwijnt dit verschil in overlevingswinst bijna volledig wanneer alleen naar behandelde oudere patiënten gekeken wordt. Issa wil een lans breken voor het behandelen van oudere patiënten.

In 2032 18 diagnoses per uur, vooral door vergrijzing en leefstijl

Het aantal nieuwe kankerdiagnoses neemt de komende tien jaar flink toe, naar 156.000 diagnoses per jaar. Dat komt zowel door de vergrijzing als door leefstijl. Deze toename is in de komende tien jaar voor het grootste deel niet meer te voorkomen, maar meer inzet op preventie is nu nodig om stijging van het aantal kankergevallen in de verdere toekomst te voorkomen. Dat blijkt uit het trendrapport ‘Kanker in Nederland - trends & prognoses tot en met 2032’ dat Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) vandaag publiceert op het symposium van de Nederlandse Kankerregistratie.

In mei promoveerde Ellen Scheepers aan de Universiteit van Utrecht. Voor haar onderzoek maakte zij veelvuldig gebruik van data uit de Nederlandse Kankerregistratie. Ze gebruikte de data om onderzoek te doen naar de kwetsbaarheid en kwaliteit van leven bij ouderen met kanker. Wij spraken dr. Scheepers over haar promotieonderzoek: ‘Om een geïndividualiseerde oncologische behandeling op te stellen, is het belangrijk om de patiënt écht te leren kennen.’

Medicatie in de laatste levensfase van mensen moet met name gericht zijn op symptoom- en klachtenverlichting. Als de mogelijke bijwerkingen groter zijn dan de verwachte positieve effecten van de medicatie wordt dit ‘potentieel ongewenste medicatie’ (gangbare Engelse afkorting: PIM) genoemd. Het gebruik van PIMs is gerelateerd aan een verminderde kwaliteit van leven. IKNL-onderzoeker Laurien Ham en haar collega’s onderzochten in welke mate PIMs door de apotheek zijn afgeleverd aan oudere patiënten met longkanker in de laatste maand voor overlijden.

Oudere vrouwen met gevorderde eierstokkanker krijgen vaker zorg die afwijkt van de richtlijn. Persoonlijke voorkeuren van de patiënt worden het vaakst als reden genoemd om te kiezen voor ondersteunende zorg in plaats van behandeling. Dat blijkt uit onderzoek van Inez van Walree (Diakonessenhuis Utrecht) en collega’s. Omdat behandelvoorkeuren vooral gebaseerd zijn op de informatievoorziening en het vertrouwen in de gynaecoloog, is het cruciaal dat patiënten zo volledig mogelijk worden geïnformeerd.

Het blijft een uitdaging voor artsen om te bepalen welke oudere vrouwen (70+) met gevorderde eierstokkanker fit genoeg zijn voor de standaardbehandeling en welke (kwetsbare) vrouwen meer baat hebben bij een aangepaste behandelstrategie. In de GERSOC-trial, een studie die momenteel plaatsvindt in meer dan twintig Nederlandse ziekenhuizen, wordt bewijs verzameld over de bijdrage die een geriatrisch assessment kan leveren aan de besluitvorming rond de behandeling van oudere patiënten met gevorderde eierstokkanker.

Ziekteperceptie kan zelfs jaren na de diagnose ‘kanker’ een sleutelrol vervullen in het ervaren van psychische nood en deze perceptie blijkt samen te hangen met de leeftijd van de patiënt. Dat concluderen Olga Husson (Nederlands Kanker Instituut-Antoni van Leeuwenhoek) en collega’s in een studie onder overlevenden van schildklierkanker. Met name adolescenten, jongvolwassenen en oudere overlevenden kunnen kwetsbaar zijn voor het ervaren van psychische nood. Daarom is het belangrijk dat zorgverleners signalen tijdig herkennen.