Bijna helft ouderen met longkanker krijgt potentieel ongeschikte medicatie aan het einde van hun leven
Medicatie in de laatste levensfase van mensen moet met name gericht zijn op symptoom- en klachtenverlichting. Als de mogelijke bijwerkingen groter zijn dan de verwachte positieve effecten van de medicatie wordt dit ‘potentieel ongewenste medicatie’ (gangbare Engelse afkorting: PIM) genoemd. Het gebruik van PIMs is gerelateerd aan een verminderde kwaliteit van leven. IKNL-onderzoeker Laurien Ham en haar collega’s onderzochten in welke mate PIMs door de apotheek zijn afgeleverd aan oudere patiënten met longkanker in de laatste maand voor overlijden.
Om dit te onderzoeken selecteerden zij patiënten uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) die longkanker hadden, 65 jaar of ouder waren en die tussen 2009 en 2014 te horen kregen dat ze kanker hebben en zijn overleden voor 1 april 2015. Omdat de NKR is gekoppeld aan de PHARMO Database Network, met onder andere afgeleverde medicatie uit openbare en poliklinische apotheken, konden zij zien welke medicatie is afgeleverd aan deze mensen. De acht groepen PIMs die zijn onderzocht in dit onderzoek, zijn gebaseerd op de OncPal-richtlijn: aspirine, cholesterolverlagende medicatie, antihypertensiva, osteoporose medicatie, maagzuurremmers, orale bloedglucose verlagende medicatie, vitamines en mineralen.
Blijf kritisch welke medicatie gestopt kan worden
De onderzoekers analyseerden data van 7.864 patiënten met longkanker. De gemiddelde leeftijd van de patiënten was 74 jaar en 33% van de patiënten was vrouw. In totaal heeft 45% van alle patiënten één of meer PIMs ontvangen in de laatste maand van hun leven. De groepen PIMs die het meest werden afgeleverd door de apotheek zijn maagzuurremmers (32%) en antihypertensiva (28%). Bijna de helft van de oudere patiënten met longkanker in Nederland ontvangt dus PIMs in de laatste maand voor overlijden. Ham: ‘Zorgprofessionals moeten kritisch blijven kijken welke medicatie gestopt kan worden in de laatste levensfase van patiënten met longkanker, omdat het gebruik van PIMs kan zorgen voor een verminderde kwaliteit van leven.’
- Ham L, Geijteman EC, Aarts MJ, Kuiper JG, Kunst PW, Raijmakers NJ, Visser LE, van Zuylen L, Brokaar EJ, Fransen HP Use of potentially inappropriate medication in older patients with lung cancer at the end of life. J Geriatr Oncol. 2021 Aug 5:S1879-4068(21)00171-5. doi: 10.1016/j.jgo.2021.07.009
