Nieuws Darmkanker

De toenemende onderverdeling binnen verschillende kankersoorten vraagt om een nieuwe manier om patiënten te includeren in wetenschappelijke studies. Dit is één van de redenen waarom gestart is met het Prospectief Landelijk CRC cohort (PLCRC), een observationele cohortstudie waarin alle patiënten met een colorectaal carcinoom geïncludeerd gaan worden. Doelstelling van PLCRC is het faciliteren van zowel nationaal als internationaal onderzoek om de uitkomsten van patiënten met een colorectaal carcinoom verder te verbeteren. 

In samenwerking met zorgprofessionals en beroepsverenigingen zijn recent drie richtlijnen door IKNL gereviseerd. Het gaat om de richtlijn Erfelijke darmkanker, de richtlijn Melanoom en de richtlijn Cervicale Intra-epitheliale Neoplasie (CIN). Tijdens de revisie van laatstgenoemde richtlijn is besloten om ook het adenocarcinoom in situ (AIS) en vaginale intra-epitheliale neoplasie (VAIN) in deze richtlijn op te nemen. Daarnaast is de autorisatiefase ingegaan voor de richtlijn Fertiliteitsbehoud bij vrouwen met kanker. 

Adjuvante chemotherapie bij patiënten met hoog-risico stadium II dikkedarmkanker lijkt alleen bij patiënten met een pathologische T4 (pT4) geassocieerd te zijn met een betere overleving. Voor de andere hoog-risicofactoren (slecht of ongedifferentieerde tumoren, een spoedoperatie of minder dan tien onderzochte lymfeklieren) is geen verband gevonden tussen adjuvante chemotherapie en toename van de overleving. Dat blijkt uit een studie van Sarah Verhoeff (Jeroen Bosch Ziekenhuis) en collega’s. De onderzoekers stellen voor om de risicofactoren bij stadium II dikkedarmkanker te herzien, zodat een adequate selectie van patiënten kan profiteren van adjuvante chemotherapie. 

Zorgverleners dienen (ex-)patiënten met dikkedarmkanker met negatieve ziektepercepties te identificeren en ondersteuning te bieden bij het omgaan met hun ziekte of klachten. Wanneer mensen met negatieve ziektepercepties aangemoedigd worden, zijn zij mogelijk beter in staat tot adaptief zelfmanagement. Dat advies staat te lezen in een publicatie van Melissa Thong (AMC) en collega's in de Journal of Cancer Survivorship. Uit deze studie blijkt dat negatieve ziektepercepties, zoals emoties en ervaren gevolgen van ziekte op hun leven, samenhangen met een verhoogde mortaliteit. 

Behandeling van uitzaaiingen in het buikvlies door middel van cytoreductieve chirurgie gecombineerd met hypertherme intraperitoneale chemotherapie (CRS + HIPEC) kan bijdragen aan het verhogen van de overlevingskansen van patiënten met dikkedarmkanker. Zorgvuldige selectie van patiënten blijft echter nodig om te bepalen of deze operatie haalbaar is. Dit is één van de conclusies in het proefschrift ‘Clinical Experiences with Peritoneal Carcinomatosis’, waarop Thijs van Oudheusden (IKNL, Catharina Ziekenhuis) 8 april promoveert aan Maastricht University. Hierin gaat hij onder meer in op de pre-operatieve selectie van patiënten, CRS + HIPEC bij terugkerende ziekte en uniformiteit van behandelprotocollen. 

Maart is uitgeroepen tot darmkankermaand. Darmkanker is de meest voorkomende vorm van kanker in Nederland. Uit actuele cijfers van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) van IKNL blijkt dat er grote leeftijdsgerelateerde verschillen bestaan in het optreden, de behandeling en uitkomsten van behandeling van deze ziekte. Darmkanker is namelijk een ziekte die voornamelijk mensen op oudere leeftijd treft. Het streven is de ziekte in een zo vroeg mogelijk stadium op te sporen door ouderen uit te nodigen voor het bevolkingsonderzoek naar darmkanker.

Het toevoegen van bevacizumab aan de eerstelijnsbehandeling van patiënten met metachroon uitgezaaide darmkanker lijkt ook in de klinische praktijk te zorgen voor een aanzienlijke verbetering van de algehele overleving. Dat blijkt uit een studie van Lieke Razenberg (Catharina Ziekenhuis, Eindhoven) en collega’s met behulp van population-based data van de Nederlandse Kankerregistratie. De onderzoekers vonden tevens aanzienlijke verschillen tussen ziekenhuizen in het voorschrijven van bevacizumab. Deze bevinding weerspiegelt verschillen in houding en beleid rond het gebruik van bevacizumab in de klinische praktijk.  

Jonge overlevenden van dikkedarmkanker maken vaker gebruik van ondersteunende zorg dan oudere overlevenden. Daarnaast hangt het gebruik van ondersteunende zorg samen met de gevoelde behoefte van overlevenden en met klinisch noodzakelijke factoren. Dat blijkt uit onderzoek van Jasmijn Holla (Reade), Joost Dekker (VUmc) en onderzoekers van IKNL. ‘Afgezien van de relatie met een jongere leeftijd lijkt het gebruik van ondersteunende zorg in Nederland heel billijk’, aldus de auteurs. Meer onderzoek is nodig om vast te stellen of er inderdaad sprake is van ongelijkheid in het aanbieden van ondersteunende zorg. Of hebben oudere overlevenden wellicht minder behoefte aan ondersteunende zorg?