Nieuws Borstkanker

Patiënten met borstkanker bij wie positieve okselklieren zijn gevonden na een echografie, hebben ongunstigere ziektekenmerken en een slechtere prognose dan patiënten bij wie positieve okselklieren worden aangetroffen na een schildwachtklierprocedure. Het achterwege laten van lymfeklierdissectie dient daarom volgens Nicole C. Verheuvel (Máxima Medisch Centrum) en collega’s vooralsnog alleen toegepast te worden bij patiënten met een positieve schildwachtklierprocedure.

Regionale factoren lijken een groter effect te hebben op de behandeling van patiënten met borstkanker dan deelname van ziekenhuizen aan externe visitatieprogramma's. Dat staat te lezen in een recente publicatie van Melvin Kilsdonk Msc (IKNL) en collega's in Bio Med Central. Om de kloof tussen kwaliteitsverbetering en uitkomsten van zorg te overbruggen, is het volgens de onderzoekers beter om de focus meer te richten op de feitelijke levering van klinische zorg en de integratie van betrouwbare uitkomstdata met behulp van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR).

Uitbreiding van de screening op borstkanker tot een leeftijd van 75 jaar heeft geleid tot een geringe daling van gevorderde stadia en een sterke toename van vroege stadia van borstkanker. Dat blijkt uit onderzoek van Nienke de Glas en collega’s. Om het risico van overdiagnose en overbehandeling ten gevolge van screening uit te sluiten, is aanvullend onderzoek nodig. Volgens de onderzoekers is het raadzaam op de resultaten te wachten, alvorens routinematige invoering van borstkankerscreening bij vrouwen boven 70 jaar te blijven handhaven.

Onderzoekers van IKNL gaan samen met de NBCA (NABON Breast Cancer Audit) de oorzaken onderzoeken van regionale verschillen in het toepassen van chemotherapie van patiënten met borstkanker voorafgaand aan de operatie. Vrouwen met borsttumoren in stadium III komen in aanmerking voor chemotherapie voorafgaand aan de operatie (neo-adjuvante chemotherapie). Het  toepassen van deze chemotherapie vindt slechts bij 70% van deze patiënten plaats, dat blijkt uit het rapport Kankerzorg in Beeld en de NBCA-rapportage 2013. Dit ondanks de aanbevelingen in de NABON-mammarichtlijn (www.oncoline.nl).

Ziekenhuizen kunnen de zorg voor vrouwen met borstkanker verbeteren door een multidisciplinair zorgpad in te voeren. In zo’n zorgpad staat beschreven welke stappen er gezet moeten worden rond diagnose en behandeling. Uit onderzoek van IKNL blijkt dat introductie van een zorgpad voor borstkanker bijdraagt aan betere naleving van de nationale richtlijnen en dat daardoor de zorg voor vrouwen met borstkanker verbetert. De studie werd uitgevoerd in drie ziekenhuizen in Friesland door IKNL, UMC Groningen, Universiteit Groningen en Universiteit Twente.

Het aantal borstkankeroperaties dat een ziekenhuis jaarlijks uitvoert, speelt in Nederland geen rol van betekenis bij de kans op genezing van patiënten met borstkanker. Dit blijkt uit onderzoek van Sabine Siesling dat is gepubliceerd in Breast Cancer Research and Treatment. Het onderzoek werd uitgevoerd in samenwerking met de Vereniging Samenwerkende Algemene Ziekenhuizen en medisch specialisten.

Implementatie van een multidisciplinair zorgpad voor borstkanker leidt tot betere naleving van de nationale richtlijnen en kan bijdragen aan het verbeteren van de zorg voor deze patiënten. Zo werden significante verbeteringen gezien in het aantal HER2/neu-bepalingen. Ook nam het aantal schildwachtklierprocedures toe. Het verminderen van het gelijktijdig inzetten van radiotherapie en chemotherapie, een van de beoogde doelen van het zorgpad, werd eveneens behaald. Dat blijkt uit een studie van Jolanda van Hoeve (IKNL) in samenwerking met collega's van UMC Groningen, Universiteit Groningen en Universiteit Twente.

De nacontrole van vrouwen die zijn behandeld voor borstkanker is vooral gericht op het snel vaststellen van een mogelijke terugkeer van de tumor. Hoewel er richtlijnen zijn voor het aantal nacontroles, worden vrouwen in de praktijk vaker gecontroleerd dan geadviseerd. Op 8 mei is Annemiek Kwast, onderzoeker IKNL, gepromoveerd op haar onderzoek naar onder andere de oorzaken van deze (te) intensieve controle.