Klinisch beleid okselklieren vertoont nog grote verschillen in Europa

In deze studie is gekeken naar trends in de periode 2003-2010 in het behandelbeleid ten aanzien van de lymfeklieren in de oksel van patiënten met vroege stadia van borstkanker in Europese ziekenhuizen. Hiervoor werd gebruik gemaakt van data van patiënten met een eerste, niet-uitgezaaide borstkanker die geen neo-adjuvante therapie kregen aangeboden. Deze routinematig verzamelde, klinische data waren afkomstig van partners binnen het EUROCAN-Platform, waaronder population-based kankerregistraties en specifieke registraties van kankercentra. Om ook de meest recente klinische zorgpatronen te kunnen vergelijken (jaar 2014) werd een korte vragenlijst gebruikt. 

Uitkomsten studie 
Uit de analyses blijkt dat patiënten die behandeld zijn in kankercentra over het algemeen jonger waren dan patiënten in population-based registraties. De verdeling van de tumorgrootte en lymfeklierstatus varieerde weinig tussen de diverse settings of in de tijd. In 2003 lag het toepassen van schildwachtklierbiopsies (SLNB) tussen 26% en 81% voor pT1-tumoren en tussen 2% en 68% voor pT2-tumoren. Rond 2010 was het aandeel schildwachtklierbiopsieën toegenomen tot 79-96% voor pT1-tumoren respectievelijk 49-92% voor pT2-tumoren. 

Het aandeel okselklierdissecties (ALND) bij pT1-tumoren daalde en van 75% en 27% in 2003 tot 47% en 12% in 2010. Bij pT2-tumoren nam het aandeel okselklierdissecties af van circa 90% en 55% in 2003 tot 79% en 19% in 2010. In 2014 werden belangrijke verschillen in het klinisch beleid ten aanzien van de oksel waargenomen bij patiënten met micrometastasen en bij patiënten die voldeden aan de ACOSOG Z0011-criteria voor het achterwege laten van een okselklierdissectie. 

Aanhoudende verschillen 
De onderzoekers concluderen dat er de afgelopen 10 jaar sprake is van aanhoudende verschillen in belangrijke aspecten rond de behandeling van de  oksel van patiënten met borstkanker, zowel tussen toonaangevende kankercentra in Europa als tussen kwalitatief hoogstaande population-based kankerregistraties. Deze resultaten onderstrepen de noodzaak van internationale vergelijkende studies naar zorgpatronen binnen de oncologie. Hierbij is een prominente rol weggelegd van klinische georiënteerde kankerregistraties om gedetailleerde data beschikbaar te stellen, maar is het ook noodzakelijk om inspanningen te leveren om de algemene beschikbaarheid van deze data én verdere standaardisatie van deze gegevens te verbeteren. 

Om deze doelen te bereiken, dienen inspanningen om de volledigheid en kwaliteit van institutionele, regionale en nationale kankerregistraties te verbeteren hoge prioriteit te krijgen. Dat geldt eveneens voor het uitvoeren van klinisch epidemiologische studies met behulp van routinematig verzamelde registratiedata. Al deze inspanningen vragen om coördinatie op Europees en lokaal niveau. 

• Gondos A, Jansen L, Heil J, Schneeweiss A, Voogd AC, Frisell J, Fredriksson I, Johansson U, Tvedskov TF, Jensen MB, Balslev E, Hartmann-Johnsen OJ, Sant M10, Baili P, Agresti R, van de Velde T, Broeks A, Nogaret JM, Bourgeois P, Moreau M, Mátrai Z, Sávolt Á, Nagy P, Kásler M, Schrotz-King P, Ulrich C en Brenner H.: ‘Time trends in axilla management among early breast cancer patients: Persisting major variation in clinical practice across European centers’.

• Meer informatie over deze publicatie is verkrijgbaar via bibliotheek@iknl.nl