Palliatieve fase bij borstkanker
Wanneer genezing van borstkanker niet meer mogelijk is, kunnen zorgprofessionals veel betekenen voor patiënten en hun naasten. Palliatieve zorg is gericht op het behoud of verbeteren van de kwaliteit van leven en – waar mogelijk – het verlengen van het leven. Tegelijkertijd is er aandacht voor het verlichten van klachten die horen bij gevorderde ziekte of de laatste levensfase, zoals pijn, vermoeidheid en benauwdheid.
Palliatieve zorg bij borstkanker
Palliatieve zorg is bedoeld voor mensen met een levensbedreigende aandoening. Deze zorg focust zich niet op genezing, maar op het voorkomen en verlichten van lichamelijk, psychisch, sociaal en spiritueel lijden. Ook de naasten van de patiënt krijgen ondersteuning. Het doel: een zo hoog mogelijke kwaliteit van leven in elke fase van de ziekte.
Markering van de laatste levensfase
Voor passende zorg is het belangrijk om de palliatieve fase tijdig te markeren. Een hulpmiddel hierbij is de zogenoemde ‘surprise question’: Zou het mij verbazen als deze patiënt binnen een jaar overlijdt? Als het antwoord ‘nee’ is, is dat een signaal om in gesprek te gaan over vooruitzichten, wensen en doelen. Vroegsignalering maakt het mogelijk om zorg en begeleiding tijdig en goed te organiseren. Op Palliaweb staan hulpmiddelen zie zorgverleners hierbij kunnen ondersteunen.
Richtlijnen voor symptoomgerichte zorg
Palliatieve zorg kan bestaan uit ziektegerichte behandeling – zoals palliatieve chemotherapie of radiotherapie – én symptoomgerichte zorg. Denk aan ondersteuning bij pijn, misselijkheid of vermoeidheid. Op Pallialine.nl zijn evidence-based richtlijnen te vinden over veelvoorkomende symptomen in de palliatieve fase, waaronder bij borstkanker.
Proactieve zorgplanning
Om zorg te bieden die aansluit bij de behoeften van de patiënt, is het nodig om persoonlijke doelen tijdig te bespreken. Wat wil de patiënt nog, en wat juist niet meer? Samen met de arts kunnen zo keuzes worden gemaakt die passen bij de situatie en de levensfase. Proactieve zorgplanning helpt zorgverleners om deze gesprekken op het juiste moment te voeren en steeds opnieuw bij te stellen als dat nodig is.
Gesprek over wensen en behoeften
Wat betekent kwaliteit van leven voor deze patiënt? Hoe bespreek je gevoelige onderwerpen zoals prognose of het naderende levenseinde? Op Palliaweb staan handvatten voor zorgprofessionals om het gesprek aan te gaan – over wat voor iemand belangrijk is, welke informatie gedeeld moet worden en wanneer. Deze hulpmiddelen helpen bij gezamenlijke besluitvorming en maken passende zorg mogelijk.
Aandacht voor de laatste levensfase
Goede communicatie en afstemming tussen zorgverleners is essentieel om zorg te bieden die aansluit bij wat de patiënt en diens naasten belangrijk vinden. Hiervoor is samenwerking nodig tussen alle schakels in de zorgketen: van ziekenhuis tot huisarts, van wijkverpleging tot hospice. Patiëntenorganisatie NFK ontwikkelde de gesprekskaart Praten over de laatste levensfase, speciaal voor mensen die zich willen voorbereiden op deze fase
Onderzoek
Wat zeggen patiënten en naasten zelf? IKNL doet sinds 2017 samen met het Nivel onderzoek naar de ervaringen van mensen met gevorderde kanker via de eQuiPe-studie. Hierin delen mensen met uitgezaaide borstkanker en hun naasten hoe zij de kwaliteit van leven en zorg in de palliatieve fase ervaren. De inzichten uit dit onderzoek helpen zorgverleners om de zorg verder af te stemmen op wat echt van waarde is voor patiënten.