Nieuws

Oncoguide is een op IT-gebaseerd beslissingsondersteuningssysteem en combineert informatie uit kennisbronnen (zoals landelijke richtlijnen of studieprotocollen) met individuele patiënt- en ziektekenmerken. Dit gebeurt in de vorm van beslisbomen met gerichte aanbevelingen voor diagnostiek en behandeling. Sinds kort bevat Oncoguide ook verwijzingen naar relevante klinische trials van de Dutch Colorectal Cancer Group (DCCG). Door verwijzingen naar trials op te nemen in Oncoguide krijgen artsen sneller inzicht in welke studies voor welke specifieke patiënten beschikbaar zijn.

Behandeling van darmkanker heeft een grote impact op de kwaliteit van leven van patiënten. Deze mensen hebben vaak last van klachten en symptomen die nog jaren ná diagnose en behandeling kunnen aanhouden. In samenwerking met PLCRC is IKNL een project gestart, waarmee patiënten hun persoonlijke kwaliteit van leven kunnen volgen en vergelijken met de score van lotgenoten. Dat kan houvast bieden en extra informatie opleveren voor bijvoorbeeld een gesprek met de behandeld arts. Patiënten kunnen er ook voor kiezen om hun score te vergelijken met andere deelnemers binnen het project of delen met hun behandeld arts. Die kan hiermee tijdig inschatten of er behoefte is aan extra aandacht of aanvullende zorg.

De overlevingskansen van patiënten met dikkedarmkanker zijn de afgelopen decennia flink gestegen in Nederland, zo blijkt uit cijfers uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). Debet hieraan zijn introductie van nieuwe vormen van diagnostiek en behandeling. Verder laten de cijfers zien dat de overlevingskansen van patiënten gunstiger zijn naarmate de ziekte in een vroeg(er) stadium wordt ontdekt. Invoering van het bevolkingsonderzoek naar dikkedarmkanker heeft hierop een positief effect. Het aandeel patiënten met stadium I steeg van 21% in 2013 naar 28% in 2015, terwijl het aandeel patiënten met stadium IV afnam van 24% naar 20%.

Ruim vier jaar geleden (2014) is in Nederland het bevolkingsonderzoek naar dikkedarmkanker van start gegaan. In de eerste jaren na introductie van dit screeningsprogramma is de incidentie van dikkedarmkanker duidelijk toegenomen, zo blijkt uit onderzoek van dr. Marloes Elferink (IKNL) en collega’s. Dit effect wordt veroorzaakt door eerdere detectie van dikkedarmkanker. De carcinomen die tijdens de screening zijn gevonden, hebben  een gunstigere (lagere) stadiumverdeling, waardoor deze patiënten vaker een minder invasieve behandeling krijgen. De eerste resultaten van het landelijk bevolkingsonderzoek naar dikkedarmkanker zijn onlangs gepubliceerd in het Ned. Tijdschrift  voor Geneeskunde. 

Namens het Landelijk Overleg Psychosociale Oncologie gaat IKNL vanaf maart 2018 aanvullende items registreren over dikkedarmkanker (naast borstkanker) in de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) voor het project ‘Transparantie psychosociale gevolgen en zorg bij kanker’. Het gaat hierbij om frequentie van afname en bespreken van een signaleringsinstrument voor fysieke, psychische en/of sociale problemen, het gebruikte signaleringsinstrument en eventuele verwijzing naar psychosociale, paramedische en medisch specialistische revalidatiezorgverleners. Deelnemende ziekenhuizen ontvangen een rapportage van de bevindingen op ziekenhuisniveau. Ook kunnen verpleegkundig(en) (specialisten) deelnemen aan een e-learningmodule en masterclasses.

Het nieuwe platform ‘Samen tegen darmkanker’ wil met meer data de behandeling van darmkanker verbeteren. ‘Laat kennis niet verloren gaan’ is voor dit platform het ultieme doel. Het roept alle patiënten met darmkanker op om met medisch specialisten en onderzoekers samen te werken tegen deze veelvoorkomende ziekte. Toekomstige patiënten met darmkanker kunnen beter behandeld worden als patiënten die nu darmkanker hebben hun gegevens delen.

Niet alle overlevenden die behandeld zijn voor dikkedarmkanker hebben behoefte aan voedingsondersteuning. Deze behoefte is er vaak wel bij jongere overlevenden, personen zonder partner, patiënten met een stoma of met diabetes en mensen met overgewicht of obesitas. Dat blijkt uit een studie van Meeke Hoedjes (VU, Tilburg University) en collega’s. Op basis van deze studie geven de auteurs  aanbevelingen om de behoefte aan voedings- en leefstijlondersteuning beter te identificeren en af te stemmen op de persoonlijke situatie van dikkedarmkanker overlevenden. Verder adviseren zij deze ondersteuning direct na de diagnose aan te bieden en aan te blijven bieden gedurende het gehele behandelproces en tijdens de follow-up. 

Circa 5% van alle patiënten met dikkedarmkanker (incl. endeldarmkanker) in Nederland heeft te maken met synchrone colorectale carcinomen. Deze diagnose hangt samen met uitgebreidere chirurgie, minder (neo)adjuvante therapie en lagere overlevingskansen in vergelijking met patiënten met één dikkedarmtumor. Dat blijkt uit een landelijke studie van Amanda Bos (IKNL) en collega’s gepubliceerd in Annals of Surgical Oncology met data uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). Volgens de onderzoekers onderstrepen deze bevindingen het belang van preoperatieve diagnostiek van synchrone colorectale carcinomen, omdat deze informatie invloed heeft op het type operatie en eventueel aanvullende behandelingen.