Nieuws

Dunnedarmadenocarcinoom is een zeldzame vorm van kanker. Patiënten met deze maligniteit krijgen vaak te maken met synchrone peritoneale metastasen. Uit onderzoek van Laura Legué (Catharina Ziekenhuis, IKNL) en collega’s blijkt dat behandeling van uitzaaiingen in het buikvlies kan bijdragen aan een toename van de overleving bij geselecteerde patiënten. Met name behandeling met cytoreductieve chirurgie in combinatie met hyperthermische intraperitoneale chemotherapie (CRS+HIPEC) leidde bij een zeer kleine groep patiënten tot een mediane overleving van 32 maanden. De onderzoekers verwachten dat een multidisciplinaire benadering en betere selectie van patiënten die baat kunnen hebben bij behandeling, waaronder CRS+HIPEC, een bijdragen kan leveren aan een betere prognose. 

De Monitor 2015 van het bevolkingsonderzoek borstkanker is sinds 27 september 2017 beschikbaar. De resultaten laten op landelijk niveau een stabiel bevolkingsonderzoek borstkanker zien. De belangrijkste uitkomsten van het bevolkingsonderzoek borstkanker voor het verslagjaar 2015 zijn becijferd door IKNL. 

Borstsparende chirurgie met radiotherapie laat op lange termijn een gelijke of betere borstkankerspecifieke overleving zien dan mastectomie bij patiënten met een vroeg stadium van borstkanker. Dat concluderen Mirelle Lagendijk (Erasmus MC) en collega’s aan de hand van een groot nationaal onderzoek met data van bijna 130.000 patiënten. De uitkomsten ondersteunen de hypothese dat borstsparende chirurgie met radiotherapie de voorkeur verdient bij de meeste patiënten met borstkanker bij gelijke geschiktheid van beide behandelopties. Dit geldt volgens de onderzoekers in het bijzonder voor patiënten ouder dan 50 jaar, patiënten met een comorbiditeit bij diagnose en patiënten die niet in aanmerking komen voor adjuvante chemotherapie. 

Het aantal patiënten met alvleesklierkanker dat een chirurgische exploratie inclusief resectie kreeg, is tussen 2009 en 2013 in Nederland toegenomen. Toch blijkt dat een derde van de patiënten die in deze periode een chirurgische exploratie kreeg uiteindelijk géén alvleesklierresectie onderging. Dat schrijven Lydia van der Geest (IKNL) en collega’s in een publicatie in de British Journal of Surgery. Onder patiënten die geen resectie kregen, bleek de 30-dagensterfte tweemaal zo hoog dan bij patiënten die wel een tumorresectie kregen. Hoewel sprake is van een dalende trend van het aantal patiënten zonder resectie tijdens chirurgische exploratie, is de omvang volgens de onderzoekers nog steeds zorgwekkend. 

Het aantal mastectomieën is significant lager, wanneer patiënten met borstkanker voorafgaand aan of tijdens neoadjuvante chemotherapie een borst-MRI krijgen. Dit geldt met name voor patiënten met een grote invasieve ductale tumor, zo blijkt uit onderzoek van Ingeborg Vriens (Maastricht UMC) en collega’s met data van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). Om die reden wordt een borst-MRI in het bijzonder aanbevolen aan patiënten met een ductaal mammacarcinoom die de voorkeur geven aan een borstsparende operatie. Deze studie toont tevens aan dat een borst-MRI geen toegevoegde waarde lijkt te hebben voor patiënten met een invasief lobulair mammacarcinoom om de mogelijkheden voor een borstsparende operatie te vergroten.

De kans dat vrouwen een directe borstreconstructie krijgen, neemt toe naarmate er meer plastisch chirurgen in een ziekenhuis werken. Ook deelname van een plastisch chirurg aan het multidisciplinair overleg heeft een positief effect op het aantal uitgevoerde directe borstreconstructies. Dat blijkt uit onderzoek van Kay Schreuder (IKNL) en collega’s. Opvallend is dat het aantal borstkankerchirurgen in een ziekenhuis géén invloed heeft op het aantal borstreconstructies. Dit komt volgens de onderzoekers doordat in Nederland, anders dan in andere landen, borstreconstructies uitsluitend worden uitgevoerd door plastisch chirurgen.

In Nederland worden steeds meer maagkankeroperaties uitgevoerd in ziekenhuizen die niet alleen gespecialiseerd zijn in maagkankerchirurgie, maar ook in slokdarm- en alvleesklierkankerchirurgie. Uitgebreide praktijkervaring met deze complexe (en samenhangende) chirurgische technieken zou ook tot betere postoperatieve resultaten bij maagkanker moeten leiden, zo beredeneerden Linde Busweiler (LUMC, Leiden) en collega’s. Zij onderzochten daarom het verband tussen de algehele ervaring in ziekenhuizen met complexe maagdarmkanaalresecties (upper GI) en belangrijke uitkomsten van maagkankeroperaties. Dit verband blijkt vermoedelijk te bestaan bij oudere patiënten die in deze ziekenhuizen een lagere 30-dagenmortaliteit hadden.

Uitzaaiingen in de okselklieren zijn een belangrijke prognostische indicator bij patiënten met invasieve borstkanker. Voorheen werden alle okselklieren chirurgisch verwijderd, wat tot serieuze complicaties en bijwerkingen kon leiden. Met echogeleide okselklierbiopsie of een schildwachtklierprocedure kan nu nauwkeuriger worden vastgesteld of er wel of geen uitzaaiingen in de oksel aanwezig zijn, zodat een okselklierdissectie achterwege kan blijven. Nicole Verheuvel promoveert 21 juni op een proefschrift, waarin ze de paradigmaverschuiving beschrijft sinds de introductie van deze technieken. Er bestaan echter nog grote verschillen bij de behandeling van diverse groepen patiënten met positieve klieren, waardoor een okselklierdissectie soms noodzakelijk blijft.