Nieuws

In de discussies over de druk op de huidkankerzorg komt regelmatig de optie van substitutie van zorg - van het ziekenhuis naar de eerste lijn i.c. de huisarts - voorbij. Een tweetal recente publicaties, in Huisarts en wetenschap en het Nederlands Tijdschrift voor Dermatologie en Venereologie, bespreekt een aantal hiervoor te overwinnen hobbels en geeft daarmee aanleiding om niet slechts op één paard te wedden. Het lijkt de moeite waard ook over andere alternatieven voor de huidkankerzorg na te denken.

Uit onderzoek van Rauwerdink en collega’s van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) naar de vroegdiagnostiek van melanoom bij patiënten met multipele atypische melanocytaire naevi is gebleken dat jaarlijks dermatologisch onderzoek leidt tot opsporing van een substantieel aantal melanomen dat niet door de patiënt was opgemerkt. Vooral patiënten met atypische naevi die een lichte huid hadden met tekenen van zonneschade bleken een hoger risico te hebben op melanoom.

Oudere patiënten (70+) met primair centraal zenuwstelsel lymfoom (PCNSL) die gecombineerde chemotherapie krijgen met methotrexaat en andere middelen, hebben een betere mediane 2-jaarsoverleving dan patiënten die uitsluitend radiotherapie of ondersteunende zorg krijgen. Desondanks blijft de overleving van deze patiënten slecht, zo concluderen Matthijs van der Meulen (Erasmus MC) en collega’s. Er zijn interventiestudies nodig om te evalueren welke patiënten baat hebben bij een intensieve of minder intensieve benadering.

Tot voor kort was er geen consensus over de meest effectieve behandeling van multipele actinische keratosen. Maud Jansen en collega’s van het Maastricht Universitair Medisch Centrum+ toonden middels een gerandomiseerd multicenter onderzoek aan dat 5% 5-fluorouracil de meest effectieve veldbehandeling is in vergelijking met 5% imiquimod-crème, MAL-fotodynamische therapie en 0.015% ingenolmebutaatgel.

Als gevolg van de COVID-19-crisis is het aantal nieuwe kankerdiagnoses na week 8 aanzienlijk gedaald. De daling is het grootst bij huidkanker. Bij huidkanker lijkt er na een dieptepunt in week 14 enig herstel, maar bij de andere tumoren is dit nog niet zichtbaar. Doordat week 16, 18 en 19 vanwege feestdagen een werkdag minder hadden is, het aantal diagnoses in die weken lager dan in de omliggende weken. De cijfers van de laatste weken kunnen nog worden bijgesteld. Dit zijn de voorlopige aantallen diagnoses in de Nederlandse Kankerregistratie op basis van diagnoses uit de landelijke pathologiedatabase PALGA. Lees de volledige update op de pagina Covid-19 en kanker. 

De Nederlandse Vereniging voor Urologie (NVU) heeft IKNL gevraagd om vanaf 1 augustus 2020 de kwaliteitsregistratie uit te voeren voor de prostatectomieën en cystectomieën in Nederlandse ziekenhuizen. Kwaliteitsregistraties zijn belangrijk voor het monitoren van de kwaliteit van zorg. IKNL gaat op basis van de verzamelde data een rapportage opstellen voor de NVU, waarin inzicht wordt gegeven in de geleverde zorg en op basis waarvan eventuele kwaliteitsverbeteringstrajecten kunnen worden geïnitieerd.

Er is bij patiënten met niet-spierinvasieve blaaskanker géén duidelijk verband tussen enerzijds de gemiddelde volwassen BMI en diabetes mellitus en anderzijds het risico op terugkeer of progressie van de ziekte in de eerste vijf jaar na de diagnose. Dat concluderen Jelle Evers (Radboudumc) en collega’s. De onderzoekers adviseren deze relaties verder te onderzoeken in prospectieve studies met gedetailleerde informatie over gewicht (inclusief gewichtsverandering) en diabetes mellitus voor en na de diagnose blaaskanker.

In 2019 is onderzoek gedaan naar de kenmerken en behandeling van patiënten met blaaskanker die al bij diagnose metastasen op afstand hebben. Hiervoor zijn alle patiënten (circa 650) gedetailleerd in kaart gebracht die in 2016 en 2017 zijn gediagnosticeerd. Van de patiënten die behandeld werden met chemo- of immunotherapie was de helft na elf tot dertien maanden nog in leven tegenover slechts drie maanden van de niet-behandelde patiënten. Het onderzoek vond plaats als onderdeel van de Prospective Bladder Cancer Infrastructure (ProBCI).