Nieuws

Nederland is een van de Europese landen met de hoogste longkankersterfte. dat blijkt uit de sterftecijfers gepresenteerd door Eurostat, welke voor Nederland zijn gebaseerd op de doodsoorzakenstatistiek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Vergeleken met andere landen is vooral de longkankersterfte onder vrouwen in Nederland hoog. 

Door richtlijnen weer te geven als datagedreven beslisbomen kunnen artsen het behandeladvies voor een individuele patiënt interpreteren voor behandeling op maat. Mathijs Hendriks, internist-oncoloog Noordwest Ziekenhuisgroep en collega’s beschrijven een methode om op basis van richtlijnaanbevelingen algoritmen in de vorm van beslisbomen te ontwikkelen. Ze pasten de methode toe op de richtlijn borstkanker en publiceerden hierover in het Journal of Clinical Oncology - Clinical Cancer Informatics.

Voor de gevolgen van kanker en behandeling is zorg en ondersteuning beschikbaar die klachten kan doen verminderen of kan helpen om beter met klachten om te gaan. De behoefte aan ondersteuning bij deze gevolgen verschillen per persoon en dit vraagt om maatwerk: juiste informatie, monitoring of ondersteuning op het moment dat de behoefte daar is. Dit wordt onderbouwd in het verdiepende deel behorende bij het rapport ‘Kankerzorg in beeld: over leven met en na kanker’ dat IKNL en de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK) onlangs hebben uitgegeven. 

Patiënten met gevorderde eierstokkanker hebben een langere overleving na behandeling met neoadjuvante chemotherapie in combinatie met optimale cytoreductieve chirurgie vergeleken met patiënten na incomplete cytoreductieve chirurgie. De gunstigste overlevingsresultaten worden waargenomen bij patiënten zonder macroscopische restziekte. De overleving van deze vrouwen is vergelijkbaar met patiënten na primaire cytoreductieve chirurgie. Dit concluderen Maite Timmermans en collega’s op basis van een uitgebreide literatuurstudie. De vraag is echter in welke mate optimale chirurgie bijdraagt aan een langere overleving in vergelijking met suboptimale chirurgie.

Ruim een derde (37%) van de met curatieve intentie behandelde maagkankerpatiënten ontwikkelt later een locoregionaal recidief en/of afstandsmetastasen, ondanks chirurgie met perioperatieve behandeling. Verder blijkt uit onderzoek van Ibtissam Mokadem (IKNL) en collega’s dat een meerderheid van deze patiënten (89%) te maken krijgt met afstandsmetastasen. Om de overleving van deze patiënten te verbeteren, zijn volgens de onderzoekers multimodale behandelstrategieën nodig gericht op het voorkomen van afstandsmetastasen.
 

Het volledig elimineren van ongemeten (mogelijk verstorende) factoren blijft lastig bij observationele studies. Om die reden zijn volgens Marissa van Maaren (IKNL) en collega’s geen harde conclusies mogelijk over het oorzakelijk verband tussen borstsparende therapieën of borstamputaties en de afstandsmetastasevrije 10-jaarsoverleving van patiënten met primaire borstkanker (stadium T1-2N0-1). Dit betekent níet dat de uitkomsten van observationele studies minder informatief zijn, aangezien gerandomiseerde, klinische trials evenmin antwoord geven op alle vragen. De kracht ligt juist in het combineren van de resultaten, aldus de onderzoekers.

Bij patiënten met stadium III inflammatoire borstkanker zijn subtypes op basis van hormoonreceptoren HR en HER2 een belangrijke prognostische factor voor de respons op neoadjuvante chemotherapie en algehele overleving. Dat concluderen Dominique van Uden (Canisius Wilhelmina Ziekenhuis) en collega’s in een studie met data uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). Na neoadjuvante chemotherapie hadden patiënten met het subtype HR+/HER2- de laagste kans op het verkrijgen van complete pathologische respons. Patiënten met het HR-/HER2- (triple negatief) subtype vertoonden de laagste algehele overleving, ook na een complete pathologische respons. Deze uitkomsten zijn zeer relevant voor de dagelijkse klinische praktijk.

Er bestaat aanzienlijke regionale variatie in Nederland bij de behandeling van patiënten met gevorderde epitheliale eierstokkanker. Ook zijn er significante verschillen tussen de regio’s in het bereiken van complete debulking (afwezigheid van macroscopische restziekte), ongeacht de volgorde van de behandeling. Dat blijkt uit onderzoek van Maite Timmermans (IKNL) en collega’s met data uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). De waargenomen variatie leidt tot verschillen in de overleving van optimaal behandelde patiënten, hoewel deze variatie niet zichtbaar was in de gehele populatie. In afwachting van de uitkomsten van lopende trials doen de onderzoekers een aantal suggesties ter verbetering van chirurgische behandelingen.