Nieuws

Yolanda Sempel (33 jaar) was 21 jaar en zwanger van haar eerste van uiteindelijk zes kinderen, toen zij een knobbeltje voelde. Een opgezwollen lymfeklier in haar rechteroksel. Ze ging ermee naar de huisarts en vertelde ook over de duizeligheid waar ze al langer last van had. De duizeligheid werd door de huisarts verklaard door een lage bloeddruk en een lage ijzerwaarde in het bloed. Yolanda hoefde zich niet druk te maken om de lymfeklier, want ze was zwanger en het was het griepseizoen, dus haar lichaam was misschien wat extra gevoelig voor virussen. Ze kreeg ijzerpillen mee, het advies om wat meer sinaasappelsap te drinken en daarmee ging ze opgelucht naar huis. Een jaar of negen later, op haar 30e, kreeg ze uiteindelijk de diagnose kanker. Vergevorderd, in stadium 4b, met heel het lymfesysteem aangetast en tumoren in haar milt, lever en beenmerg. Op de scans was aan de grootte van de klier te zien, dat dit jaren geleden waarschijnlijk ooit in haar lymfeklieren begonnen was.

Per jaar krijgen bijna 4.000 jongvolwassenen in de leeftijd van 18 tot en met 39 jaar de diagnose kanker. Zij worden AYA’s (adolescents and young adults) genoemd. AYA's worden veelal behandeld zoals alle andere volwassenen met kanker. Maar dat doet geen recht aan de uitdagingen waar zij mee te maken krijgen. Het leven van AYA's wordt door kanker op zijn kop gezet op een leeftijd waarop ze studeren, eerste werkervaring opdoen, een huis willen kopen of een gezin starten. Bovendien kan de kanker op jonge leeftijd ook anders zijn dan op oudere leeftijd, door onder andere specifieke tumorkenmerken of genetische aanleg. Om de zorg voor jongvolwassenen met kanker te verbeteren is meer onderzoek en regionale samenwerking nodig, evenals het opleiden van zorgverleners.

In mei promoveerde Ellen Scheepers aan de Universiteit van Utrecht. Voor haar onderzoek maakte zij veelvuldig gebruik van data uit de Nederlandse Kankerregistratie. Ze gebruikte de data om onderzoek te doen naar de kwetsbaarheid en kwaliteit van leven bij ouderen met kanker. Wij spraken dr. Scheepers over haar promotieonderzoek: ‘Om een geïndividualiseerde oncologische behandeling op te stellen, is het belangrijk om de patiënt écht te leren kennen.’

Het aantal patiënten dat sterft aan de gevolgen van folliculair lymfoom (FL) is sinds de introductie van rituximab in 2003 over de gehele populatie afgenomen. Dat blijkt uit onderzoek naar doodsoorzaken van patiënten met FL van Manette Dinnessen (IKNL) en collega’s op basis van NKR-data. Patiënten ouder dan 60 jaar met ziekte in stadium III-IV bij diagnose hebben nog steeds een slechte prognose. Meer onderzoek blijft nodig om ook voor die groep verdere verbetering in overleving te realiseren, aldus de onderzoekers.

Het Maastricht UMC+ heeft als eerste academische ziekenhuis in Nederland het certificaat Comprehensive Cancer Centre gekregen van de Organisation of European Cancer Insititutes (OECI). Het kwaliteitskeurmerk is vijf jaar geldig en houdt in dat het ziekenhuis oncologische zorg, onderwijs en onderzoek op hoog niveau aanbiedt. IKNL geeft in opdracht van OECI uitvoering aan dit accreditatieprogramma. 

Met circa 800 diagnoses per jaar komt baarmoederhalskanker relatief weinig voor. De overleving is de afgelopen decennia toegenomen, behalve bij vrouwen die 75 jaar of ouder waren op het moment van diagnose. Dat concludeert Hans Wenzel, die op 3 juni promoveert. Zijn proefschrift bestaat uit diverse onderzoeken rond het optimaliseren van de kwaliteit van zorg op basis van (inter)nationale data.

De lockdowns zorgden voor duizenden uitgestelde huidkankerdiagnosen in 2020. Vooralsnog lijkt deze uitgestelde zorg weinig effect op de tumordikte en het tumorstadium te hebben gehad. Dat concluderen epidemioloog Marieke Louwman (IKNL) en dermatoloog Marlies Wakkee (Erasmus MC) na analyse van data uit de Nederlandse Kankerregistratie en PALGA-databank. Zij vertellen over hun recent gepubliceerde bevindingen. 

De afgelopen jaren groeide PROFIEL, een samenwerkingsverband tussen IKNL en Tilburg University, uit tot een register waarin patiënt gerapporteerde uitkomsten en biomedische gegevens worden gekoppeld aan de Nederlandse Kankerregistratie. Dat leidt tot veel onderzoeksmogelijkheden waarmee kwaliteit van leven voor mensen die leven met en na kanker kan verbeteren. De onderzoekers achter PROFIEL publiceerden over het register in het Journal of the National Cancer Institute en zetten de mogelijkheden, kansen en geleerde lessen op een rij.