Nieuws

De toenemende onderverdeling binnen verschillende kankersoorten vraagt om een nieuwe manier om patiënten te includeren in wetenschappelijke studies. Dit is één van de redenen waarom gestart is met het Prospectief Landelijk CRC cohort (PLCRC), een observationele cohortstudie waarin alle patiënten met een colorectaal carcinoom geïncludeerd gaan worden. Doelstelling van PLCRC is het faciliteren van zowel nationaal als internationaal onderzoek om de uitkomsten van patiënten met een colorectaal carcinoom verder te verbeteren. 

IKNL is sinds 2006 lid van de Organisation of European Cancer Institutes (OECI, een non-profit organisatie die in 1979 is opgericht in Wenen. Samen vormen de leden een netwerk van kankerinstellingen. Doel is het bevorderen van translationeel onderzoek en het verbeteren van de kwaliteit van zorg, waarbij de focus vooral ligt op de organisatorische aspecten. Dit gebeurt via kennisuitwisseling en samenwerking tussen de aangesloten Europese kankerinstellingen. Het uiteindelijk doel is patiënten met kanker in Europa de best mogelijke zorg en kwaliteit van leven te bieden. 

In samenwerking met zorgprofessionals en beroepsverenigingen zijn recent drie richtlijnen door IKNL gereviseerd. Het gaat om de richtlijn Erfelijke darmkanker, de richtlijn Melanoom en de richtlijn Cervicale Intra-epitheliale Neoplasie (CIN). Tijdens de revisie van laatstgenoemde richtlijn is besloten om ook het adenocarcinoom in situ (AIS) en vaginale intra-epitheliale neoplasie (VAIN) in deze richtlijn op te nemen. Daarnaast is de autorisatiefase ingegaan voor de richtlijn Fertiliteitsbehoud bij vrouwen met kanker. 

Het platform PAZORI (Palliatieve Zorg Richtlijnen) heeft prioriteit gegeven aan de revisie van de richtlijn Spirituele zorg. Het is de bedoeling dat de herziene richtlijn voorjaar 2017 voor commentaar wordt aangeboden aan alle betrokken wetenschappelijke verenigingen en beroeps- en patiëntenorganisaties. Deze week heeft IKNL een uitnodiging voor deelname aan een enquête verzonden om eventuele knelpunten te inventariseren. Naar verwachting vindt publicatie van de definitieve richtlijn Spirituele zorg juli 2017 plaats. 

Vrijdag 18 maart 2016 vond in Utrecht het 22e congres plaats van de Nederlandse Vereniging voor Psychosociale Oncologie (NVPO). Het thema was dit keer ‘Richtlijnen in de psychosociale oncologie: van papier naar patiënt’. IKNL presenteerde tijdens dit drukbezochte symposium herziene versies van de richtlijnen ‘Oncologische revalidatie’ en ‘Detecteren behoefte psychosociale zorg’. Er vond een levendige discussie plaats over de toepassing van deze richtlijnen in de praktijk. De deelnemers waren het er over eens dat systematische aandacht voor psychosociale problemen tot de reguliere, oncologische zorg behoort.  

Op 28 april 2016 verscheen er een reactie op het artikel van Saadatmand et al. (Ned Tijdschr Geneeskd. 2016;160:A9800). Dit artikel heeft als hoofdboodschap dat ook in de huidige tijd van geavanceerde therapieën het stadium van borstkanker bij diagnose een belangrijke rol speelt in de overleving. Tevens wordt in dit artikel de bevinding beschreven dat borstsparende therapie gunstiger lijkt dan borstamputatie, waarbij de limitaties van observationale studies duidelijk worden genoemd.

De reactie van Liefers en Bastiaannet richt zich verrassend genoeg vooral op een andere studie: Borstsparende therapie versus mastectomie (van Maaren et al.) die tijdens het San Antonio Breast Cancer Symposium (SABCS) in december 2015 werd gepresenteerd. De NTvG-lezer kan dit commentaar op dit moment niet volledig in perspectief plaatsen, omdat deze studie nog niet is gepubliceerd. Vooruitlopend op de publicatie in Lancet Oncology geven de auteurs daarom een inhoudelijke reactie om duidelijkheid te creëren.

De Taskforce Oncologie richt zich de komende periode op een aantal specifieke thema’s om de vorming van tumorspecifieke Comprehensive Cancer Networks (CCN’s) verder te stimuleren. CCN’s zijn samenwerkingsverbanden tussen zorgaanbieders in de eerste, tweede en derde lijn, gericht op het verlenen van hoogwaardige oncologische zorg in een regio. Deze netwerken zijn cruciaal met het oog op realisatie van toekomstbestendige oncologische zorg in Nederland. Ze waarborgen namelijk dat patiënten - ongeacht hun entreepunt in de zorg - optimale oncologische zorg ontvangen. 

In Nederland krijgen 14.000 patiënten per jaar te horen dat ze een zeldzame vorm van kanker hebben. Omgerekend komt dat neer op 17% van de totale incidentie van kanker in Nederland. Dat blijkt uit het proefschrift ‘Surveillance of rare cancers’ waarop IKNL-onderzoeker Jan Maarten van der Zwan 20 mei 2016 promoveerde aan de Universiteit Twente. Van de 260 gedefinieerde vormen van kanker trof hij 223 (86%) zeldzame vormen aan in Nederland. In Europa gaat het om gemiddeld 541.000 nieuwe patiënten per jaar. Volgens de promovendus onderstrepen deze bevindingen voor het eerst de omvang van zeldzame kanker in Europa, maar ook dat onderzoek naar deze zeldzame vormen van kanker mogelijk is door internationale samenwerking en uitwisseling van data.