Nieuws

Kanker is een groot probleem voor de volksgezondheid in Europa. In 2022 waren er naar schatting 2,78 miljoen nieuwe gevallen van kanker in de 27 lidstaten van de Europese Unie (EU27) plus IJsland en Noorwegen (EU+2 landen), wat overeenkomt met ongeveer vijf nieuwe diagnoses per minuut. Naar verwachting zal kanker in 2035 de belangrijkste doodsoorzaak in Europa zijn. De verschillen in Europa zijn groot en we moeten deze verschillen op Europees niveau aanpakken. Dat is de boodschap van het pas verschenen rapport Beating Cancer Inequalities in the EU: Spotlight on cancer prevention and early detection van de European Cancer Inequalities Registry (ECIR) en OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development).

De incidentie van kleincellig longkanker, ook wel SCLC, in Nederland is de afgelopen 30 jaar aanzienlijk gedaald. Dat blijkt uit een studie van Daphne Dumoulin van het ErasmusMC en collega’s op basis van de Nederlandse Kankerregistratie, waarover onlangs gepubliceerd werd in het European Journal of Cancer. Een toenemend aandeel ouderen en vrouwen kreeg de diagnose kleincellig longkanker. De man-vrouwverhouding werd daardoor vergelijkbaar. Waarschijnlijk als gevolg van meer oudere en waarschijnlijk kwetsbaardere patiënten kregen meer patiënten alleen behandeling gericht op kwaliteit van leven (best supportive care – ofwel BSC).

Behandelaars, patiëntenorganisaties en beleidsmakers wisten razendsnel in te spelen op de coronapandemie, waardoor de impact op de oncologische zorg relatief beperkt is gebleven. Dat is een van de conclusies die naar voren kwam op het COVID-19 en kanker symposium.

Variatie in Gleason gradering tussen Nederlandse pathologielaboratoria heeft impact op de behandelkeuze voor prostaatkankerpatiënten. Dit blijkt uit een retrospectieve studie van arts-onderzoeker Rachel Flach (UMC Utrecht) met een bijdrage van dr. Katja Aben vanuit IKNL.

Kennis uit klinische trials bereikt medisch specialisten vaak snel. Het toepassen van nieuwe behandelingen zoals effectief bevonden in deze klinische trials, blijkt in de praktijk echter complex en uitdagend. Het Multidisciplinair Overleg (MDO) zou hierin een faciliterende rol kunnen spelen.

Op vrijdag 16 september verdedigde Julie Swillens haar proefschrift over de invoering van digitale applicaties in de pathologie aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Haar onderzoek richtte zich onder andere op het verbeteren van de invoering van uniforme verslaglegging (PALGA protocollen) in de pathologie diagnostiek.

Het in kaart brengen van de karaktereigenschappen van uitzaaiingen is essentieel voor een snellere en doelgerichte behandeling voor patiënten met Primaire Tumor Onbekend (PTO), volgens Caroline Loef, onderzoeker PTO bij IKNL en prof. dr. Thijs Merkx, bestuursvoorzitter IKNL. Ook pleiten zij voor een betere registratie van de tumoreigenschappen. Dit om een duidelijker beeld te krijgen van de veelzijdigheid van PTO en hiervan te kunnen leren voor de toekomst. Daarnaast vinden Loef en Merkx dat nieuwe waardevolle technieken op het gebied van diagnostiek, zoals Next Generation Sequencing (NGS) en Artificial Intelligence (AI), veel sneller moeten worden ingezet om PTO-patiënten een betere toekomst te kunnen bieden.

De incidentie van hematologische maligniteiten is over de afgelopen 30 jaar meer dan verdubbeld en zal de komende jaren aanzienlijk blijven toenemen. Dit blijkt uit het rapport ‘Hemato-oncologische zorg in Nederland’ dat Integraal Kankercentrum Nederland vandaag uitbrengt. De 5-jaarsoverleving is over het algemeen toegenomen gedurende die tijd, maar dit is minder het geval voor patiënten met myelodysplastische syndromen en voor oudere patiënten. Daarom luidt één van de aanbevelingen van dit rapport ‘Extra aandacht voor de oudere patiënt’. Dit kan onder andere door het opzetten van klinische trials voor patiënten die hiervoor door hun leeftijd, fitheid, comorbiditeit of een combinatie normaliter uitgesloten worden.