Nieuws

Longkanker wordt in negen van de tien gevallen veroorzaakt door roken. De patiënten van nu zijn de rokers van twintig tot dertig jaar geleden. Helaas zijn er tegenwoordig nog steeds omvangrijke verschillen in het voorkomen van longkanker, met name bij vrouwen. Dat vraagt om een lokale aanpak voor preventie van roken.

Kankerregistraties vervullen sinds de jaren ’50 een belangrijke rol in Europa bij het beschrijven van de geografische variatie van de incidentie van kanker, vergelijkingen in de oncologische praktijk en preventieve interventies. In een publicatie in de European Journal of Cancer beschrijven emeritus hoogleraar prof. dr. Jan Willem Coebergh (IKNL) en collega’s de ontwikkelingen en trends die zich de afgelopen decennia hebben voorgedaan binnen de circa 160 kankerregistraties.  

Professor Jan Willem Coebergh heeft als internationaal expert op het gebied van ‘cancer surveillance’ een grote bijdrage geleverd aan het maatschappelijk debat over het ontstaan, preventie, en behandeling van kanker. Daarom  zal de Federa, Stichting Federatie van Medisch Wetenschappelijke Verenigingen, de maatschappelijke FederaPrijs 2015 uitreiken aan professor Coebergh. Dit gebeurt op vrijdag 25 september op de FederaDag in Enschede.

Er bestaat een genetische correlatie tussen endometriose en verschillende histologische typen van eierstokkanker, met uitzondering van het intestinale mucineus type. De sterkste genetische correlatie werd gevonden tussen heldercellig carcinoom en endometriose. Maar ook tussen endometriose en laaggradige sereuze carcinomen zijn vergelijkbare correlaties gevonden. Dat blijkt uit de resultaten van een studie van het Ovarian Cancer Association Consortium, waaraan vanuit Nederland deelnamen prof. Lambertus Kiemeney en prof. Leon Massuger (beiden Radboudumc) en Katja Aben (IKNL). De uitkomsten van deze studie suggereren dat endometriose en eierstokkanker een gedeelde genetische etiologie hebben.

Van alle nieuw gediagnosticeerde kankers die tussen 2004 tot 2008 in Nederland werden vastgesteld, valt 17% onder de RARECARE-definitie voor ‘zeldzame kankers’. In totaal ging het hierbij om 14.000 nieuwe incidenties verdeeld over 223 verschillende entiteiten. Deze diversiteit geeft de complexe uitdaging aan waarvoor clinici zich gesteld zien bij het stellen van de diagnose. Onderzoeker Jan Maarten van der Zwan (IKNL) en collega’s stellen voor om de nieuwe definitie van RARECARE te hanteren en deze verder te verfijnen met seksespecifieke incidenties voor seksespecifieke kankerlocaties. 

Het European Network of Cancer Registries (ENCR) heeft in samenwerking met het Joint Research Centre (JRC) een gestandaardiseerde lijst opgesteld met variabelen, indelingen en procedures om data van Europese kankerregistraties te controleren op kwaliteit. Volgens Otto Visser, namens IKNL betrokken bij de het project, zal de controlelijst bijdragen aan betere kwaliteit en daardoor betere vergelijkbaarheid van data van de kankerregistraties in Europa. Hierdoor wordt het eenvoudiger om data uit te wisselen en deel te nemen aan uiteenlopende, internationale onderzoeksprojecten.

Prof. dr. Valery Lemmens, hoofd afdeling Onderzoek van Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL), nam vrijdag 5 juni in zijn inaugurele rede het monitoren van de Nederlandse kankerzorg onder de loep. Hoewel we steeds meer registreren, wil dat nog niet zeggen dat dit transparantere informatie oplevert over de kwaliteit van de zorg. Onder het motto ‘Veel cijfers zijn niet wat ze lijken’ gaf prof. Lemmens een reeks voorbeelden van de misverstanden en legde hij uit wat nader onderzoek vraagt.
 

Prof. dr. Valery Lemmens, hoofd van de afdeling Onderzoek van IKNL, houdt vrijdag 5 juni 2015 zijn inaugurele rede bij de aanvaarding van de bijzondere leerstoel Kankersurveillance aan Erasmus MC in Rotterdam. Volgens prof. Lemmens staat de zorg in Nederland de komende jaren voor grote uitdagingen vanwege het stijgend aantal patiënten met kanker, de oplopende leeftijd van deze patiënten en het aantal overlevenden dat een beroep zal blijven doen op de zorg. Voorafgaand aan de oratie van prof. Lemmens vindt een symposium plaats.