Nieuws

Gedurende de eerste coronagolf werden er ruim éénderde minder borstkankerdiagnoses gesteld. Ook kregen meer vrouwen een andere behandeling aangeboden, om daarmee de druk op de zorg te ontlasten. Dat blijkt uit een studie naar de impact van de coronapandemie op diagnostiek, stadiumverdeling en initiële behandeling bij borstkankerpatiënten van Anouk Eijkelboom (IKNL) en collega’s. De studie, gepubliceerd in het Journal of Hematology Oncology, is de eerste die op basis van de Nederlandse Kankerregistratie inzichtelijk maakt wat het effect is van COVID-19 op de behandeling van kankerpatiënten. 

Het aantal vrouwen dat na de diagnose DCIS adjuvante radiotherapie krijgt na een borstsparende operatie is gedaald van 90 procent in 2011-2012 tot 75 procent in 2017-2018. Desondanks ontwikkelde 98,8 procent van de vrouwen vijf jaar na diagnose geen invasieve borstkanker. Dat blijkt uit onderzoek van Jacky Luiten (Maastricht University) en collega’s met data uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR).

Vrouwen die deelnemen aan het bevolkingsonderzoek hebben significant minder vaak een hoog stadium borstkanker bij diagnose dan vrouwen die niet of onregelmatig deelnemen aan de screening. Dat is een van de conclusies uit het proefschrift ‘Breast cancer: screening stage and outcome’ dat Linda de Munck op 30 november verdedigt. Naast het effect van het bevolkingsonderzoek gaat De Munck in op borstkankerchirurgie en nacontrole. 
 

De deelnamegraad bij de bevolkingsonderzoeken naar borst- en darmkanker is nog steeds hoog, maar neemt licht af. Daarnaast is het screeningsinterval bij het bevolkingsonderzoek borstkanker toegenomen door gebrek aan personele capaciteit. Dat blijkt uit de monitoren van het bevolkingsonderzoek die IKNL verzorgt in opdracht van het RIVM. De monitoren rapporteren over 2018 en 2019, dus de effecten van de coronacrisis zijn nog niet zichtbaar.

Door de coronacrisis dit voorjaar zijn minder diagnoses borst- en darmkanker gesteld. In de leeftijdsgroepen die voor de bevolkingsonderzoeken worden uitgenodigd was de daling in het aantal diagnoses veel groter dan in de andere leeftijdsgroepen. Bij borstkanker en de voorstadia daarvan gaat het om een derde minder diagnoses bij 50-74-jarigen en bij darmkanker om een vijfde minder diagnoses bij 55-75-jarigen, de leeftijdsgroep die voor het bevolkingsonderzoek wordt uitgenodigd. Dat schrijven Avinash Dinmohamed, Sabine Siesling en anderen in het tijdschrift Journal of Hematology & Oncology op basis van gegevens uit de Nederlandse Kankerregistratie gebaseerd op voorlopige diagnoses van de pathologiedatabase PALGA.

Onderzoek naar kanker wordt steeds specifieker en de behandeling complexer. De coronapandemie onderstreept daarbij nog eens dat zorgverleners en beleidsmakers vaker behoefte hebben aan actuele en relevante data. Jaap Feijer, teamleider registraties bij IKNL, vertelt hoe hij en zijn team de kwaliteit borgen en wat er nodig is om ook aan de datavraag van de toekomst te kunnen voldoen.
 

Vrouwen met stadium I of II borstkanker en een hogere sociaaleconomische status hebben meer kans op het krijgen van een directe borstreconstructie na een mastectomie (borstamputatie). Dat blijkt uit onderzoek van het Erasmus MC, het Universitair Medisch Centrum Utrecht en Universiteit Twente op basis van NKR-data. Wat de onderliggende oorzaken rond verschillen tussen de sociaaleconomische klassen zijn, is nog terrein van nader onderzoek; de conclusies onderstrepen echter het belang van gelijke kansen op behandeling, ongeacht sociaaleconomische status. 
 

Verlengen van leven, behoud van kwaliteit van leven en verminderen van tumorgerelateerde klachten. Dat zijn vaak de behandeldoelen van vrouwelijke patienten met uitgezaaide borstkanker. De TIBET-studie onderzoekt of het gebruik trifluridine/tipiracil (TAS-102) tot de behandelopties van de toekomst behoort. De studie is eind juli van start gegaan in het ErasmusMC. Patiënten kunnen nog deelnemen aan de studie.