Nieuws

Eind mei verscheen in Journal of the American Association (JAMA) health Forum een studie naar nationale kankersterfte, afgezet tegen de uitgaven voor kankerzorg. Nederland komt daarin niet goed uit de bus. Niet omdat onze kankerzorg beneden peil is, maar omdat de incidentie ten opzichte van andere landen hoog is. Vier hoogleraren spreken zich in Medisch Contact uit: ‘Zonder een ambitieuzer en voortvarender leefstijlgericht preventiebeleid in Nederland zijn alle goede initiatieven op het gebied van kwaliteitsverbetering niet meer dan dweilen met de kraan open.’

Uit recent onderzoek blijkt dat een zelf uitgevoerde fitheidstest, de Five Times Sit-To-Stand-test, voldoende overeenkomt met de gebruikelijke test die plaatsvindt onder begeleiding van een fysiotherapeut. Dat schrijft een onderzoeksteam, waaronder een aantal IKNL’ers, in het tijdschrift Journal of Clinical Nursing. Mogelijk kan de zelf uitgevoerde spierkrachttest worden ingezet als screeningstool voor (ex-)kankerpatiënten en waar nodig kan hierdoor tijdig (p)rehabilitatie worden aangeboden.

De darmkankerscreening in Nederland leidt tot een dalende incidentie. Tumoren die binnen de screening worden gediagnosticeerd bevinden zich vaker in een vroeg stadium dan tumoren die buiten de screening worden gevonden. Dat blijkt uit een studie naar de effectiviteit van het bevolkingsonderzoek darmkanker dat gepubliceerd is in The Lancet Gastroenterology & Hepatology. De onderzoekers verwachten dat het bevolkingsonderzoek op lange termijn bijdraagt aan een daling van de darmkanker gerelateerde sterfte.

Door de COVID-19 uitbraak zijn de bevolkingsonderzoeken naar kanker in 2020 enkele maanden stilgelegd. Daardoor zijn vorig jaar minder mensen uitgenodigd en onderzocht. Het gevolg is dat er minder mensen met kanker of een voorstadium van kanker zijn opgespoord. Dit blijkt uit de monitors 2020 over het bevolkingsonderzoek darmkanker, borstkanker en baarmoederhalskanker, die zijn gepubliceerd door het RIVM. 
 

In 2020 werden ruim 1100 minder darmkankerdiagnoses gesteld ten opzichte van 2019. Het stopzetten van het bevolkingsonderzoek tijdens de eerste coronagolf is daarvan een belangrijke oorzaak. De daling was het grootst gedurende de eerste golf. Dat blijkt uit een analyse van Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL), waarbij gekeken is naar het aantal nieuwe diagnoses in de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) op basis van signaleringen van de pathologielaboratoria. Een nadere analyse op de stadiumverdeling laat zien dat de daling bij lagere stadia het grootst is. 
 

Kanker heeft grote impact, niet alleen lichamelijk, maar ook psychisch en sociaal. Circa 30% van de mensen die leeft met of na kanker heeft behoefte aan professionele ondersteuning voor de gevolgen van kanker. Maar deze ondersteunende zorg bereikt hen helaas nog niet altijd optimaal. Voor goede afstemming van psychosociale zorg, het uitvragen van behoefte en eventuele verwijzing, is het nodig dat hierover informatie gestandaardiseerd wordt vastgelegd in het medisch dossier.

Uit onderzoek van Rauwerdink en collega’s van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) naar de vroegdiagnostiek van melanoom bij patiënten met multipele atypische melanocytaire naevi is gebleken dat jaarlijks dermatologisch onderzoek leidt tot opsporing van een substantieel aantal melanomen dat niet door de patiënt was opgemerkt. Vooral patiënten met atypische naevi die een lichte huid hadden met tekenen van zonneschade bleken een hoger risico te hebben op melanoom.

De waarde van fotobesprekingen bij het detecteren van additionele borsttumoren in het bevolkingsonderzoek naar borstkanker is beperkt. Dat concluderen Angela Coolen (Elisabeth-Tweesteden Ziekenhuis) en collega’s. De karakteristieken van deze tumoren blijken niet significant te verschillen van tumoren gedetecteerd tijdens de standaard dubbele beoordeling door twee radiologen.