Nieuws Blaaskanker

Vrouwen met blaaskanker hebben alleen in de eerste twee jaar na diagnose een hoger risico om te overlijden aan deze ziekte dan mannen. In de jaren daarna is het sterfterisico van mannen en vrouwen vergelijkbaar, zo blijkt uit onderzoek van Anke Richters (IKNL) en collega’s. Dat betekent dat bij vrouwen sprake is van een onderschatting van de oversterfte in de eerste twee jaar na diagnose. Mogelijk is een agressievere behandeling van vrouwen met blaaskanker gerechtvaardigd.

De REBACARE-trial naar chemospoeling voorafgaand aan operatie voor blaaskanker is nu 2 jaar open. De inclusie verloopt voorspoedig met 18 includerende ziekenhuizen verspreid over heel Nederland. Het IKNL-trialbureau ondersteunt de REBACARE-trial.

Blaaskanker staat wereldwijd in de top tien van meest voorkomende vormen van kanker met circa 550.000 nieuwe gevallen per jaar. Tot nu toe is de impact van blaaskanker het grootst in ontwikkelde landen, maar de verwachting is dat dit de komende decennia gaat verschuiven naar ontwikkelingslanden (vooral in Afrika) onder invloed van demografische veranderingen (bevolkingsgroei en vergrijzing) en toegenomen blootstelling aan risicofactoren, zoals het roken van tabak. Dat blijkt uit een publicatie van Anke Richters en Katja Aben (IKNL) in samenwerking met Bart Kiemeney (Radboudumc) in World Jourmal of Urology.

Vrouwen met blaaskanker hebben, vergeleken met mannen, in de eerste twee jaar na diagnose een slechtere overleving. In de jaren daarna is de overleving van mannen en vrouwen met blaaskanker vrijwel gelijk. Dat blijkt uit onderzoek van Anke Richters (IKNL) en collega’s met gegevens uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). Deze bevinding kan belangrijke gevolgen hebben voor de klinische praktijk; in de toekomst zou een meer invasieve behandeling en neo-adjuvante therapie overwogen kunnen worden bij vrouwen met blaaskanker.

Ongeveer één op de vier mannen met blaaskanker die een cystoprostatectomie krijgt, wordt na pathologisch onderzoek van de prostaat gediagnosticeerd met prostaatkanker. Deze “toevallige” ontdekking heeft geen effect op de algehele overleving van blaaskankerpatiënten, zo blijkt uit onderzoek van Bo van Santvoort (IKNL) en collega’s met gegevens uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). Deze bevindingen suggereren dat het klinisch beleid van blaaskankerpatiënten met of zonder prostaatkanker niet zal verschillen en dat de prostaat daarom mogelijk niet meer uitgebreid onderzocht hoeft te worden na radicale cystoprostatectomie. Minder uitgebreid onderzoek van de prostaat kan bijdragen aan hogere efficiëntie en besparing op de zorgkosten.

Een lagere serumfolaatconcentratie (de anionische vorm van foliumzuur) lijkt bij actieve rokers samen te hangen met een toegenomen risico op urotheelcelcarcinomen van de blaas, met name de agressieve vormen van deze ziekte. Dat concluderen Alina Vrieling (Radboudumc) en collega’s in een publicatie in de International Journal of Cancer. Volgens de onderzoekers kan dit verband mogelijk zijn gemist in eerdere studies, omdat daarin alleen is gekeken naar het totaal aan blaaskankers en niet specifiek naar het type urotheelcelcarcinoom van de blaas. Er zijn aanwijzingen dat een tekort aan foliumzuur het risico op agressieve blaaskanker kan verhogen via veranderingen in DNA-methylatie.
 

Onder patiënten met niet-spierinvasieve blaaskanker is het bewustzijn laag over risicofactoren die bijdragen aan het ontwikkelen van kanker in het algemeen. Dat concluderen Ellen Westhoff (Radboudumc) en collega’s aan de hand van onderzoek met vragenlijsten uitgezet onder deelnemers aan de UroLife-studie. Ook het opvolgen van leefstijladviezen om kanker te voorkomen is laag. Patiënten hadden wel een positieve houding ten aanzien van het krijgen van leefstijladviezen van hun arts. Volgens de onderzoekers betekent dit dat de informatievoorziening door artsen verder kan worden verbeterd.
 

BlaZIB (BlaaskankerZorg In Beeld) is een landelijke kwaliteitsregistratie voor blaaskankerzorg. Het doel van BlaZIB is om inzicht te geven in de kwaliteit van zorg en deze waar mogelijk te verbeteren. Om dit doel te bereiken brengen onderzoekers de blaaskankerzorg in beeld vanaf het optreden van de eerste klachten tot en met een paar jaar na de diagnose en behandeling van blaaskanker. Op dit moment is er al van meer dan 2.600 patiënten klinische data geregistreerd voor BlaZIB. Daarnaast hebben al meer dan duizend patiënten de eerste vragenlijst over kwaliteit van leven ingevuld. 65% van de Nederlandse ziekenhuizen doet mee aan het onderzoek naar kwaliteit van leven.