Cijfers baarmoederhalskanker

Hieronder vindt u een overzicht van de incidentie-, overlevings-, prevalentie- en sterftecijfers gebaseerd op data uit de Nederlandse Kankerregistratie.

Baarmoederhals.png

Incidentie baarmoederhalskanker

Het totale aantal vrouwen met baarmoederhalskanker is na een laagste punt in 2013 weer gestegen, zo blijkt uit cijfers van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). Zowel de absolute incidentie (bovenste figuur) als gestandaardiseerde incidentie (gecorrigeerd voor groei en vergrijzing van de bevolking; ESR; onderste figuur) is licht gestegen. Het is onzeker of deze trend zich zal blijven voortzetten.

Momenteel wordt er naar oorzakelijke verbanden gezocht om de lichte stijging te kunnen verklaren. Mogelijk heeft het te maken met veranderingen in bevolkingssamenstelling of gedrag, bijvoorbeeld door een stijging van risicofactoren in de jaren ‘90, zoals roken bij vrouwen. Roken verzwakt het immuunsysteem en versterkt daarmee de invloed van het HPV-virus, de meest belangrijke risicofactor voor het ontstaan van baarmoederhalskanker. Er zijn vooralsnog geen duidelijke aanwijzingen dat baarmoederhalskanker echt steeds vaker voorkomt. 

Overleving baarmoederhalskanker

Het stadium van de ziekte en de aanwezigheid van lymfekliermetastasen zijn de belangrijkste factoren voor het voorspellen van het verdere ziektebeloop bij patiƫnten met baarmoederhalskanker. Overlevingscijfers variƫren van 96% voor vrouwen met vroeg stadium ziekte tot 16% als de ziekte is uitgezaaid naar andere delen van het lichaam.

De overleving van vrouwen met baarmoederhalskanker is over de jaren heen langzaam gestegen. Van alle vrouwen die tussen 2001 en 2010 de diagnose baarmoederhalskanker kregen, was 66% na vijf jaar nog in leven. Van de groep vrouwen die tussen 2011 en 2018 de diagnose baarmoederhalskanker kreeg, is nog niet iedereen de vijf jaar sinds de diagnose gepasseerd. De 1-jaars- (86%) en 2-jaarsoverleving (78%) van deze groep ligt beide een procentpunt hoger dan bij de groep die tussen 2006 en 2010 de diagnose kreeg. De stijging in overleving is ook terug te zien in de daling in sterfte.

Prevalentie baarmoederhalskanker

Er zijn in Nederland meer dan drieduizend vrouwen in leven die in de afgelopen vijf jaar een diagnose baarmoederhalskanker hebben gehad.

 

Sterfte baarmoederhalskanker

Over de afgelopen decennia overleden gemiddeld ongeveer 200 vrouwen per jaar aan baarmoederhalskanker. Ongeveer de helft van deze vrouwen was jonger dan 60 jaar. Er is een duidelijk daling te zien in de afgelopen 3 decennia, zowel wanneer gecorrigeerd voor groei en vergrijzing van de bevolking als in absolute cijfers; 30 jaar geleden overleden nog gemiddeld 300 vrouwen per jaar aan baarmoederhalskanker.

De sterfte aan baarmoederhalskanker bereikte in 2011 een laag punt met 189 vrouwen in Nederland. In 2015 en 2016 was de sterfte hoger met 207 en 229 vrouwen die overleden aan de gevolgen van baarmoederhalskanker.

Baarmoederhalskanker in 2032

Incidentie

Op basis van de data tot en met 2013 is de verwachting dat het risico op baarmoederhalskanker de komende tien jaar licht daalt. Het aantal diagnoses blijft de komende jaren met ongeveer 770 per jaar redelijk stabiel. Onder vrouwen van 45 jaar of ouder neemt het aantal diagnoses naar verwachting licht toe. Vaccinatie van meisjes tegen het HPV-virus, sinds 2010 opgenomen in het rijksvaccinatieprogramma, leidt naar verwachting tot een afname van baarmoederhalskanker in de jongere leeftijdsgroepen. De eerste gevaccineerde vrouwen bereiken vanaf 2023 de screeningsleeftijd en vanaf dan zijn waarschijnlijk de eerste effecten van HPV-vaccinatie op de incidentie van (voorstadia van) baarmoederhalskanker zichtbaar. Daarnaast is in 2017 het bevolkingsonderzoek veranderd en wordt sindsdien primair getest op de aanwezigheid van het HPV-virus. Deze test is beter in het opsporen van voorstadia van baarmoederhalskanker; dit draagt waarschijnlijk ook bij aan een lagere incidentie van baarmoederhalskanker.

Sterfte

Het risico om te overlijden aan baarmoederhalskanker is tussen 1989 en 2002 licht gedaald, waarna het risico tot en met 2019 vrij stabiel is gebleven. Naar verwachting blijft het risico de komende tien jaar vrijwel gelijk. Desondanks neemt door de vergrijzing en de bevolkingsgroei het aantal sterfgevallen naar verwachting de komende tien jaar licht toe. In 2019 overleden 221 vrouwen door baarmoederhalskanker en naar verwachting zijn dit 240 vrouwen in 2032.

Prevalentie

De 10-jaarsprevalentie van baarmoederhalskanker nam in de afgelopen decennia licht toe. In 2019 waren 5.680 vrouwen in leven die in de tien jaar daarvoor een diagnose baarmoederhalskanker had - den gekregen.

Overleving

De relatieve overleving van vrouwen met baarmoe - derhalskanker steeg licht over de jaren. Het aantal vrouwen dat vijf jaar na diagnose nog in leven is steeg van 64% in de periode 1990-1994 naar 69% in de periode 2015-2019. Mogelijk hebben scree - ning en verbeterde behandelingen bijgedragen aan de verbetering in overleving.

Lees hier het hele rapport 'Kanker in Nederland, trends en prognoses tot en met 2032'