Nieuws

Iedereen is het er tijdens het Algemeen Overleg in de Tweede Kamer op 28 januari 2016 over eens: palliatieve zorg is een zeer belangrijk onderdeel van de zorg. Het veld, de gehele Kamer en ook staatssecretaris Martin van Rijn vinden dat je moet kunnen sterven op een zelfgekozen locatie. Bureaucratie en financiering staan dat op dit moment in de weg. Het programma Nieuwsuur vroeg een week voor het Kamerdebat specifiek aandacht voor de financiële problemen in de hospicezorg. Een groot deel van de discussie ging daarom over de financiering van palliatieve zorg, maar ook kwaliteit en deskundigheid kwamen aan de orde.

De palliatieve zorg is volop in beweging. Die veranderingen maken het noodzakelijk dat ook de consultatievoorziening van IKNL meeverandert. De centraal aangestuurde telefonische consultatie alleen is niet langer afdoende en maakt daarom plaats voor een nog intensievere ondersteuning ter plekke in de lokale, transmurale teams. IKNL-consulenten worden op deze manier nog meer onderdeel van én een vanzelfsprekende partner bij het organiseren en verlenen van palliatieve zorg.

De richtlijn ‘Dyspneu in de palliatieve fase’ is herzien en in januari 2016 definitief gepubliceerd. Inhoudelijk zijn er geen grote wijzigingen, wel zijn de procedure en het format grondig gewijzigd. Aan de hand van een knelpuntenanalyse zijn uitgangsvragen over onder meer (niet-)medicamenteuze symptomatische behandeling evidence-based uitgewerkt. De leden van de werkgroep waren gemandateerd namens diverse wetenschappelijke, beroeps- en patiëntenverenigingen.

Net als in de palliatieve zorg wordt binnen de oncologische zorg samengewerkt aan regionale oncologische netwerken. Deze comprehensive cancer networks (CCN's) werken aan toekomstbestendige oncologische zorg voor elke patiënt, ongeacht waar hij of zij binnenkomt in de zorg. Een CCN is een samenwerkingsverband tussen eerste-, tweede- en derdelijns aanbieders van zorg aan kankerpatiënten. In deze netwerken worden gezamenlijke afspraken gemaakt over de inhoudelijke organisatie van de zorg, de monitoring en continue kwaliteitsverbetering.

In 2015 zijn Palliactief en IKNL gestart met het project Kwaliteitskader Palliatieve Zorg Nederland. Met dit project willen de initiatiefnemers bereiken dat alle zorgprofessionals zich in 2017 gesteund weten in de ontwikkeling en uitvoering van de palliatieve zorg. Hiertoe richt het project zich enerzijds op het ontwikkelen van een gedragen kwaliteitskader en anderzijds op het toewerken naar passende financiering in de palliatieve zorg.  

Een afvaardiging van elf ziekenhuizen nam 16 november deel aan een uitwisselingsbijeenkomst van IKNL in Utrecht over werken met het zorgpad Palliatieve zorg. Vier ziekenhuizen die deelnamen aan een pilot met dit zorgpad (OLVG, locatie West (Amsterdam), Flevoziekenhuis (Almere), Bravis Ziekenhuis (Bergen op Zoom & Roosendaal) en Ziekenhuis Rivierenland (Tiel)) wisselden hun kennis en ervaringen uit. Dat zorgde voor een levendige discussie over thema’s als cultuurverandering, zichtbaarheid van het zorgpad palliatieve zorg, het bespreekbaar maken van palliatieve zorg in de behandelfase, overdracht naar de eerstelijn en financiering.

Nederland kent ruim 2,6 miljoen mantelzorgers die langer dan drie maanden meer dan acht uur per week mantelzorg verlenen. 450.000 van deze mantelzorgers geeft aan zich overbelast te voelen. Zorgverleners kunnen het ‘gespreksmodel mantelzorgondersteuning’ inzetten als hulpmiddel om in gesprek te komen met een mantelzorger. Met behulp van de bijgeleverde vragenlijst wordt de belasting van de mantelzorger zowel subjectief als objectief in beeld gebracht. Zo ontstaat inzicht op welke gebieden een mantelzorger extra ondersteuning kan gebruiken.

Hoe bereiken we dat mensen in hun laatste levensfase passende zorg krijgen die aansluit bij hun wensen? Artsenfederatie KNMG legde deze vraag voor aan een stuurgroep met vertegenwoordigers van patiënten, artsen, verpleegkundigen, ouderen en oudere migranten. Vrijdag 19 februari 2016 worden de activiteiten belicht die zijn ontplooid om passende zorg dichterbij te brengen tijdens een congres in Domus Medica te Utrecht. Bestuurder Peter Huijgens en Marjolein van Meggelen (adviseur palliatieve zorg) leverden een bijdrage namens IKNL.