Nieuws Longkanker

Medicatie in de laatste levensfase van mensen moet met name gericht zijn op symptoom- en klachtenverlichting. Als de mogelijke bijwerkingen groter zijn dan de verwachte positieve effecten van de medicatie wordt dit ‘potentieel ongewenste medicatie’ (gangbare Engelse afkorting: PIM) genoemd. Het gebruik van PIMs is gerelateerd aan een verminderde kwaliteit van leven. IKNL-onderzoeker Laurien Ham en haar collega’s onderzochten in welke mate PIMs door de apotheek zijn afgeleverd aan oudere patiënten met longkanker in de laatste maand voor overlijden.

Inmiddels is radiotherapie de meest toegepaste behandeling van niet-kleincellige longcarcinomen stadium I, terwijl dat bij stadium II nog altijd opereren is. Dat blijkt uit een elfjarige trendanalyse van promovendus Jelle Evers (IKNL, Universiteit Twente) en collega’s die onlangs in het wetenschappelijke tijdschrift Lung Cancer verscheen.

Voor de juiste behandeling van longkanker is moleculaire diagnostiek onmisbaar om tumoren te identificeren die gevoelig zijn voor doelgerichte medicatie. Eerdere Nederlandse studies lieten zien dat er niet consequent getest werd en dat de testfrequentie regionaal verschilde. Een recente publicatie van Bart Koopman en collega’s op basis van informatie uit Pathologisch-Anatomisch Landelijk Geautomatiseerd Archief (PALGA) en de Nederlandse Kanker Registratie (NKR) toont aan dat de toepassing van EGFR-diagnostiek verbeterde van 73% in 2013 naar 81% in 2017.

Twee procent van bijna 65 duizend patiënten had al buikvliesuitzaaiingen toen de longkankerdiagnose werd gesteld. Dat blijkt uit onderzoek van arts-onderzoeker Robin Lurvink en chirurg prof. Ignace de Hingh (Catharina Ziekenhuis en IKNL) en collega’s dat onlangs in het wetenschappelijke tijdschrift Clinical & Experimental Metastasis verscheen.

De Nederlandse gegevens over incidentie en sterfte van kanker worden internationaal gedeeld. In onderstaande figuren wordt de sterfte aan longkanker weergegeven, per 100.000 inwoners en gestandaardiseerd naar leeftijdsverdeling. Nederland wordt daarbij vergeleken met 5 landen waar de sterfte relatief het hoogst is en de 5 landen waar dit het laagst is.

In 2019 kregen 14.300 patiënten te horen dat ze longkanker hebben. In 2018 stierven in totaal 10.400 patiënten aan longkanker. Deze cijfers maken longkanker de vierde meest voorkomende kanker in Nederland, met helaas het hoogste aantal sterfgevallen door kanker. De Nederlandse Kanker Registratie (NKR) registreert deze en andere gegevens over alle patiënten die zijn gediagnosticeerd met kanker in Nederland. Longarts dr. Lizza Hendriks en collega’s verwerkten deze informatie in een overzichtsartikel, dat onlangs in de Journal of Thoracic Oncology verscheen.

Er is een verdubbeling in overleving te zien voor mensen met uitgezaaide vormen van niet-kleincellige longkanker, die behandeld konden worden met immunotherapie. Dit blijkt uit een studie die longarts in opleiding Anneloes Noordhof en longarts dr. Wouter van Geffen van Medisch Centrum Leeuwarden samen met collega’s uit andere delen van het land deden met behulp van gegevens uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR).  

Maandag 29 maart promoveert Christine Cramer - van der Welle aan de Universiteit Utrecht op haar proefschrift ‘Real-world treatment outcomes in metastatic lung cancer. From efficacy-effectiveness gap evaluation to informed clinical decision-making’. In haar proefschrift beschrijft Cramer de kloof tussen de werkzaamheid van chemotherapie en immunotherapie bij patiënten met uitgezaaide longkanker zoals gerapporteerd in klinische onderzoeken, en de effectiviteit in de praktijk in de Santeon-ziekenhuizen.