Gevolgen van eierstokkanker
De kanker en kankerbehandeling kunnen zowel lichamelijke als emotionele gevolgen hebben. Waar iemand last van krijgt, is moeilijk te zeggen. Dat kan voor iedere patiënt anders zijn. Hieronder is weergegeven hoeveel procent van de vrouwen die behandeld zijn vanwege eierstokkanker bepaalde gevolgen ervaren. Een behandeling bestaat vaak uit een operatie met of zonder chemotherapie.
Fysieke en mentale gezondheid
Vermoeidheidsklachten wordt door meer dan 40% van de vrouwen die behandeld zijn voor eierstokkanker ervaren. Bijna één op de vijf vrouwen heeft last van neuropathie (zoals tintelingen in handen/voeten), angstklachten of sombere gevoelens. Wanneer we dezelfde vragen voorleggen aan een groep vrouwen die geen kanker heeft gehad, dan zien we dat zij minder vaak last hebben van ernstige vermoeidheid, neuropathie en angstklachten. Deze groep vrouwen die geen kanker heeft gehad, heeft wel even vaak last van sombere gevoelens. Dit betekent waarschijnlijk dat sombere gevoelens bij patiënten meestal niet ontstaan vanwege de behandeling van eierstokkanker.
Intimiteit en seksualiteit
Ook op het gebied van intimiteit en seksualiteit worden gevolgen gerapporteerd. Meer dan de helft van de vrouwen geeft aan geen zin in seks te hebben. Wanneer we dezelfde vraag stellen aan vrouwen van dezelfde leeftijd die geen kanker hebben gehad, geeft ongeveer 40% aan geen zin in seks te hebben. Van de groep vrouwen die eierstokkanker heeft gehad en wel seks heeft, ervaart iets meer dan 40% geen plezier in seks terwijl de meeste vrouwen die geen kanker hebben gehad en wel seks hebben, wel plezier ervaren.
Belemmeringen in het functioneren
Ongeveer een derde (34%) van de vrouwen ervaart problemen in de dagelijkse bezigheden, zoals (vrijwilligers)werk en hobby’s, en een vijfde (21%) in haar sociale leven. Cognitieve problemen (problemen met denken, zoals iets onthouden of je aandacht er bij houden), wordt door een zesde (16%) van de vrouwen die behandeld zijn voor eierstokkanker ervaren. Wanneer we dezelfde vragen voorleggen aan een groep vrouwen die geen kanker heeft gehad, dan zien we dat zij minder vaak last hebben van deze problemen.
Gevolgen naar tijd sinds diagnose
De gevolgen worden het vaakst ervaren in de eerste twee jaar na diagnose. Een aantal vrouwen blijft langer klachten houden. Dat kun je zien in de figuren hierna. Zo ervaart bijvoorbeeld meer dan 20% van de vrouwen 4 tot 6 jaar na de diagnose nog vermoeidheidsklachten, neuropathie (tintelingen in handen en voeten) en problemen bij dagelijkse bezigheden.
Gevolgen naar type behandeling
Welke behandeling iemand heeft gehad, is van invloed op de gevolgen. Maar, je kunt nooit vooraf met zekerheid zeggen óf iemand ook daadwerkelijk last gaat krijgen. De combinatie van operatie en chemotherapie zorgt bij meer vrouwen voor klachten dan wanneer iemand alleen geopereerd is. Iets meer dan een kwart (27%) van de vrouwen heeft vermoeidheidsklachten na een operatie, terwijl bijna de helft (47%) van de vrouwen vermoeidheidsklachten heeft als zij zowel een operatie als chemotherapie heeft gehad. Dezelfde ontwikkeling zien we ook bij neuropathie-klachten en bij problemen bij dagelijkse bezigheden.
Data uit PROFIEL
Bovenstaande gegevens over gevolgen van eierstokkanker komen uit de database PROFIEL. In onderstaande tabel staan die kenmerken van de vrouwen die eierstokkanker hebben gehad en de vragenlijst hebben ingevuld. De gemiddelde leeftijd van de vrouwen zonder kanker die de vragenlijst hebben ingevuld is 63.1 jaar (SD = 12.2 jaar).
Signaleren, bespreken en verwijzen bij klachten
Na het signaleren en bespreken van klachten door de ziekte of behandeling kunt u als zorgprofessional doorverwijzen naar ondersteunende zorg. Vind aanbieders van passende zorg in de regio op Verwijsgids Kanker, de landelijk dekkende sociale kaart voor aanvullende zorg en begeleiding bij kanker op ieder moment na diagnose. In de Verwijsgids Kanker staan gegevens van zorgverleners, instellingen en patiëntenorganisaties. Zoek op postcode zorg dichtbij.
Voor patiënten en naasten is de Verwijsgids Kanker opgenomen op Kanker.nl, het platform met alle informatie over kanker bij elkaar.
Contact
Bent u zorgprofessional en wilt u meer informatie over de gevolgen van eierstokkanker, neem dan contact op met dr. Nicole Ezendam, senior onderzoeker, n.ezendam@iknl.nl
Voor vragen over PROFIEL en de verzameling van kwaliteit van leven data kunt u contact opnemen met drs. Nicole Horevoorts, onderzoeker, n.horevoorts@iknl.nl, 088 234 6811
Meer informatie
Voor meer informatie over de gevolgen van kanker en de behandeling kunt u kijken op het onderdeel ‘Kanker & Leven’.