Nieuws

Er is een licht dalende trend waarneembaar in het risico voor mannen in Nederland om met een spierinvasief blaascarcinoom gediagnosticeerd te worden en om aan deze ziekte te overlijden. Voor vrouwen is het tegenovergestelde het geval. Deze trends hebben voornamelijk te maken met veranderingen in het rookpatroon enkele decennia geleden, schrijven dr. Katja Aben (senior-onderzoeker IKNL), dr. Toine van der Heijden (uroloog, Radboudumc) en prof. dr. Lambertus Kiemeney (epidemioloog, Radboudumc) in een artikel in het Tijdschrift voor Urologie. 

De handreiking Veilig omgaan met cytostatica is geautoriseerd door betrokken verenigingen en klaar voor gebruik. De handreiking is bestemd voor alle professionals betrokken bij de zorg voor patiënten die behandeld worden met cytostatica. Het is ontwikkeld door een multidisciplinaire werkgroep en geautoriseerd door de V&VN, KNMP, NVZA en KNGF. 

De lagere kwaliteit van leven gevonden bij patiënten met dikkedarmkanker mét diabetes ten opzichte van patiënten met dezelfde ziekte zonder diabetes, lijkt verklaart te worden door een ongezondere leefstijl en de aanwezigheid van andere chronische ziekten. Die conclusie trekken Pauline Vissers (IKNL) en collega’s op basis van een studie onder ruim 2.600 patiënten in Zuid-Nederland. Zowel een hogere BMI, minder fysieke activiteit en roken waren gerelateerd aan een lagere kwaliteit van leven, ongeacht of iemand diabetes had of niet. Deze uitkomsten onderstrepen het belang van verbetering van de leefstijl van patiënten met dikkedarmkanker, mét en zónder diabetes.

Longkanker wordt in negen van de tien gevallen veroorzaakt door roken. De patiënten van nu zijn de rokers van twintig tot dertig jaar geleden. Helaas zijn er tegenwoordig nog steeds omvangrijke verschillen in het voorkomen van longkanker, met name bij vrouwen. Dat vraagt om een lokale aanpak voor preventie van roken.

Kankerregistraties vervullen sinds de jaren ’50 een belangrijke rol in Europa bij het beschrijven van de geografische variatie van de incidentie van kanker, vergelijkingen in de oncologische praktijk en preventieve interventies. In een publicatie in de European Journal of Cancer beschrijven emeritus hoogleraar prof. dr. Jan Willem Coebergh (IKNL) en collega’s de ontwikkelingen en trends die zich de afgelopen decennia hebben voorgedaan binnen de circa 160 kankerregistraties.  

Rond 15 december is er veel publiciteit geweest over de uitkomsten van een observationeel onderzoek naar de verschillen op lange termijn tussen borstsparende chirurgie aangevuld met radiotherapie versus een borstamputatie. Uit deze studie blijkt dat borstsparende therapie tot een significant betere 10-jaarsoverleving leidt bij patiënten met een vroeg stadium van borstkanker vergeleken met patiënten die een amputatie kregen. De studie toont verder aan dat de 10-jaars metastasevrije overleving significant beter is na borstsparende chirurgie met radiotherapie dan amputatie bij patiënten met T1N0 stadium van borstkanker (kleine tumoren zonder uitzaaiingen in de lymfeklieren). In dit artikel een toelichting van de onderzoekers.

Het effect van adjuvante chemotherapie op de kans op een afstandsrecidief of overlijden bij patiënten met stadium III rectumcarcinoom verschilt naar neo-adjuvante behandeling. Dat blijkt uit een studie van Felice van Erning (IKNL) in samenwerking met specialisten uit het Catharina Ziekenhuis (Eindhoven), Maastricht UMC en het Admiraal de Ruyter Ziekenhuis (Goes/Vlissingen). Volgens de onderzoekers kan adjuvante chemotherapie met name overwogen worden bij patiënten die voldoende fit waren om kortdurende neo-adjuvante radiotherapie te ondergaan of die geen neo-adjuvante behandeling hebben gekregen.  

Hoewel het risico op sterfte op korte termijn na pancreasresectie hoger is onder 80-jarige patiënten, is de algehele overleving van deze ouderen op langere termijn vergelijkbaar met die van jongere patiënten. Het blijft echter balanceren tussen risico’s op korte en voordeel op langere termijn. Die conclusie staat te lezen in een publicatie van onderzoeker Lydia van der Geest (IKNL) en collega’s in Acta Oncologica. Door oudere patiënten zorgvuldig te screenen en te begeleiden, is een toename van het aantal chirurgische behandelingen mogelijk in combinatie met betere resultaten. Selectie van patiënten uitsluitend op basis van leeftijd lijkt niet gerechtvaardigd.