Hieronder vindt u een overzicht van de incidentie-, overlevings-, prevalentie- en sterftecijfers gebaseerd op data uit de Nederlandse Kankerregistratie.
Informatie voor patiënten en naasten over schildklierkanker vindt u op kanker.nl.
Incidentie schildklierkanker
Schildklierkanker is een zeldzame aandoening. In Nederland krijgen per jaar meer dan 800 mensen een vorm van schildklierkanker. Papillaire en folliculaire schildklierkanker zijn de meest voorkomende vormen (85-90% van alle schildklierkankers) gevolgd door anaplastisch en medullair schildkliercarcinoom.
De totale incidentie van schildklierkanker is de afgelopen decennia fors toegenomen. 340 nieuwe patiënten in 1990 tot iets minder dan 900 in 2022. Deze groei is omvangrijker dan op basis van de bevolkingsgroei en vergrijzing te verwachten valt. De oorzaak van de toename is niet bekend. Mogelijk speelt de introductie van verbeterde diagnostische technieken een rol.
Subtypes schildklierkanker
Papillaire schildklierkanker komt het meest voor. Bij deze kankersoort is een stijgend aantal nieuwe diagnoses. Ook gestandaardiseerd naar de Europese standaard populatie (ESR) zien we dezelfde trend in incidentie als de ongecorrigeerde incidentie. In de afgelopen twintig jaar is het aantal patiënten met papillair schildklierkanker zelfs meer dan verdubbeld. Deze sterke stijging is wereldwijd te zien en heeft met name te maken met de verbeterde diagnostiek. Het betreft vooral schildklierkanker waarbij een klein knobbeltje (nodus) is gevonden. Vanaf 2013 zien we het aantal nieuw gediagnosticeerde papillaire schildklierkankers stabiliseren. De incidentie voor de andere vormen (folliculaire schildklierkanker, Hürthle cel carcinoom, medullaire schildklierkanker en anaplastische schildklierkanker) is de afgelopen jaren vrijwel stabiel gebleven.
Er worden twee keer zoveel vrouwen als mannen gediagnosticeerd met schildklierkanker. Schildklierkanker is een ziekte die relatief jonge mensen treft; 16% van alle patiënten met schildklierkanker is tussen de 18 en 35 jaar. Dit geldt met name voor de papillaire en folliculaire schildklierkanker. Voor patiënten in de leeftijd van 18 tot 35 is leeftijdsspecifieke zorg beschikbaar bij het landelijke AYA Zorgnetwerk, waarbij aandacht is voor onder andere studie, werk, relaties en vruchtbaarheid.
Overleving schildklierkanker
Sinds 1990 is de overleving van schildklierkanker iets verbeterd. Deze verbetering zal met name veroorzaakt worden door de toename van het aantal mensen met schildklierkanker met een laag stadium.
De 5-jaarsoverleving van de groep schildklierkankerpatiënten die een diagnose kregen tussen 2000 en 2004 was 77%. Voor patiënten die een diagnose kregen in de periode 2015-2019 was deze 5-jaarsoverleving 85%. De 10-jaarsoverleving was 79% in de periode 2005-2014.
De kans op overleving verschilt per type schildklierkanker. Over het algemeen is de overleving voor patiënten met een schildklierkanker relatief hoog. Dit geldt met name voor papillaire schildklierkanker, folliculaire schildklierkanker en Hürthle cel carcinoom. Voor anaplastische schildklierkanker daarentegen is de kans op overleving erg laag.
De kans op overleving is sterk afhankelijk van het stadium waarin de schildklierkanker is gediagnosticeerd. Bij lokale en regionale ziekte is de vijfjaarsoverleving relatief hoog, maar bij ziekte op afstand neemt de overleving sterk af.
Ondanks de hoge overleving sterven er jaarlijks zo'n 100 mensen in Nederland aan schildklierkanker.
Prevalentie schildklierkanker
De prognose voor patiënten met schilklierkanker is goed. De prevalentie is daardoor ook relatief hoog. In 2022 waren er ongeveer 9.400 mensen in leven die in de twintig voorgaande jaren de diagnose schildklierkanker kregen.
Omdat schildklierkanker relatief veel bij jongvolwassenen voorkomt is de prevalentie het hoogst onder mensen op middelbare leeftijd (45 - 59 jaar).
Bij schildklierkanker is de overleving relatief hoog. Vijf jaar na de diagnose zijn 85% van de patiënten nog in leven. De sterfte is dus relatief laag. Patiënten leven echter vaak wel met gevolgen van de schildklierkanker, zoals het levenslang slikken van medicijnen en heesheid. Lees meer over de klachten na schildklierkanker.
Sterfte schildklierkanker
Er sterven jaarlijks zo'n 100 mensen in Nederland aan schildklierkanker. Omdat schildklierkanker vaker voorkomt bij vrouwen dan bij mannen, overlijden er ook meer vrouwen aan deze ziekte. Ongeveer de helft van de patiënten die aan schildklierkanker komen te overlijden zijn ouder dan 75 jaar.
Schildklierkanker in 2032
In oktober 2022 publiceerde IKNL het rapport 'Kanker in Nederland, trends en prognoses tot en met 2032', met daarin ook de prognoses voor prostaatkanker.
Incidentie schildklierkanker
In het rapport 'Kanker in Nederland: Trends en prognoses tot en met 2032' zijn prognoses over de incidentie van schildklierkanker opgenomen. De incidentie van schildklierkanker in Nederland is de afgelopen decennia meer dan verdubbeld. De belangrijkste oorzaak van deze stijging is verbeterde diagnostiek, waardoor kleinere papillaire schildkliertumoren eerder ontdekt worden. Daarnaast verklaren veranderingen in classificatie mogelijk een klein deel van de stijging. Zo worden afwijkingen die voorheen als goedaardig werden beschouwd nu als kwaadaardig beschouwd, of omgekeerd. Vanwege deze factoren is het niet aannemelijk dat de trends tot op heden doorzetten in de toekomst. Daarom is voor de voorspellingen voor incidentie geen APC-model gebruikt, maar zijn de gemiddelde leeftijdsspecifieke incidentiecijfers van de periode 2015-2019 geprojecteerd op de voorspelde toekomstige bevolking.
Het is niet helemaal duidelijk welke factoren de trend in de incidentie van schildklierkanker verklaren. Ioniserende straling, lage jodiuminname en overgewicht zijn mogelijke risicofactoren voor schildklierkanker. Aangenomen dat het risico op schildklierkanker gelijk blijft aan dat in de periode 2015-2019, stijgt het aantal schildklierkankerdiagnoses de komende tien jaar door de vergrijzing. Het aantal vrouwen dat schildklierkanker krijgt neemt toe van 565 in 2019 naar 585 in 2032 en het aantal mannen van 251 in 2019 naar 265 in 2032.
Overleving schildklierkanker
De relatieve overleving van schildklierkanker steeg de afgelopen decennia en is bij vrouwen in het algemeen iets hoger dan bij mannen. Bij vrouwen steeg de 5-jaarsoverleving tussen 1990-1994 en 2015-2019 van 77% naar 87% en bij mannen van 70% naar 81%. Waarschijnlijk komt dit doordat schildklierkanker steeds vaker in een laag stadium wordt ontdekt, waardoor de overlevingskansen toenemen.
Prevalentie schildklierkanker
De 10-jaarsprevalentie van schildklierkanker stijgt van 4.228 vrouwen en 1.649 mannen in 2019 naar bijna 6.700 vrouwen en 2.600 mannen in 2032. Deze prognose is niet gebaseerd op stabiele incidentiecijfers. De voorspelde prevalentiecijfers zijn daarom wellicht een overschatting.
Sterfte schildklierkanker
Het risico om te sterven aan schildklierkanker is laag en nam licht af in de afgelopen dertig jaar. Onder invloed van de vergrijzing stijgt het aantal vrouwen dat sterft aan schildklierkanker van 61 in 2019 naar bijna 70 in 2032 en het aantal mannen van 41 in 2019 naar ongeveer 55 in 2032.
Lees hier het hele rapport 'Kanker in Nederland, trends en prognoses tot en met 2032'
