Nieuws

Tekeningen van patiënten die haarverlies ondervinden door chemotherapie (alopecia) onthullen emotionele impact die relatief onderbelicht blijft in traditionele evaluaties, zoals vragenlijsten of interviews. Dat blijkt uit onderzoek van Kirsten van Alphen (IKNL) en collega’s. Volgens de onderzoekers kunnen tekeningen nieuwe inzichten opleveren voor een betere informatievoorziening en ondersteuning van patiënten bij haarverlies ten gevolge van chemotherapie.

Naast advies van farmacologische aard, zoeken zorgverleners vaak ook een sparringpartner in de specialist palliatieve zorg wanneer zij om consultatie vragen. Dat blijkt uit cijfers van IKNL, dat onderzocht welk soort vragen zorgverleners het vaakst hebben wanneer zij vragen hebben over de best passende behandeling van een palliatieve patiënt. In 2019 had in bijna een derde van de consulten de aanvrager ook behoefte aan ruggespraak met een specialist palliatieve zorg.

Kanker heeft grote impact, niet alleen lichamelijk, maar ook psychisch en sociaal. Circa 30% van de mensen die leeft met of na kanker heeft behoefte aan professionele ondersteuning voor de gevolgen van kanker. Maar deze ondersteunende zorg bereikt hen helaas nog niet altijd optimaal. Voor goede afstemming van psychosociale zorg, het uitvragen van behoefte en eventuele verwijzing, is het nodig dat hierover informatie gestandaardiseerd wordt vastgelegd in het medisch dossier.

Overlevenden van gedifferentieerde schildklierkanker met negatieve ziektepercepties rapporteren een slechtere gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven. Deze percepties hangen onder andere samen met een algeheel slechter emotioneel en sociaal functioneren en meer vermoeidheidssymptomen, zo blijkt uit onderzoek van Dounya Schoormans (Tilburg University) en collega’s. Er zijn aanwijzingen dat psychologische interventies kunnen bijdragen aan verbetering van de gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven en gezonde levensstijl.

Er is meer aandacht nodig voor de langetermijneffecten van kanker(behandelingen) en preventie daarvan, zoals vermoeidheid, onder overlevenden van een hematologische maligniteit. Dat stellen Dounya Schoormans (Tilburg University) en collega’s in Acta Oncologica. Overlevenden die meer consequenties van hun ziekte ervaren en meer symptomen toeschrijven aan hun ziekte, hebben een hoger risico om substantiële niveaus van vermoeidheid te ervaren tot vele jaren na de diagnose.

Radiotherapie als onderdeel van een borstsparende behandeling, chemotherapie en hormonale therapie reduceren elk het risico op een regionaal recidief met minstens de helft bij vrouwen met primaire borstkanker en een negatieve uitslag van de schildwachtklierprocedure. Dat blijkt uit onderzoek van Julia van Steenhoven (Diakonessenhuis Utrecht) en collega’s. Deze bevindingen bieden een verklaring voor de discrepantie tussen het aandeel vals-negatieve biopsieën en kans op een regionaal recidief bij deze groep patiënten.

De relatieve overleving van patiënten met chronische myeloïde leukemie (CML) is sinds 2001 significant verbeterd onder oudere patiënten in Nederland. Deze toename hangt zeer waarschijnlijk samen met de introductie en ruimere inzet van doelgerichte tyrosinekinase (TK)-remmers vanaf 2001. Dat neemt volgens Geneviève Ector (Radboudumc, IKNL) en collega’s niet weg dat de oversterfte onder oudere patiënten met CML nog steeds aanwezig is. Toekomstig onderzoek kan uitwijzen wat de achterliggende oorzaken zijn.

De huidige, op leeftijdsgroepen gebaseerde, aanbevelingen voor de follow-up volgend op de eerste vijf jaar follow-up van borstkanker zijn suboptimaal. Dat concluderen Annemieke Witteveen (Universiteit Twente) en collega’s aan de hand van een studie met gegevens van ruim 18.500 patiënten uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). Om tot een echt gepersonaliseerde follow-up te komen, die het feitelijke risico op terugkeer van de ziekte beter reflecteert, dient met meer factoren rekening gehouden te worden.