Nieuws

Het aantal mensen met kanker én diabetes type 2 neemt sterk toe. De afgelopen 15 jaar is het aantal patiënten met deze combinatie in Nederland zelfs verdubbeld. Dit gegeven was aanleiding voor arts-onderzoeker Marjolein Zanders (IKNL) om onderzoek te doen naar de relatie tussen kanker en diabetes. Het proefschrift laat onder meer zien dat patiënten met dikkedarmkanker én diabetes minder vaak chemotherapie krijgen dan patiënten zonder diabetes. Daarnaast hebben deze patiënten de neiging minder trouw te zijn in het gebruik van glucoseverlagende middelen. Het gebruik van cholesterolverlagers lijkt bij te dragen aan een verbetering van de overlevingskans. 

Voor bijna alle soorten kanker stijgen de overlevingskansen. Dat blijkt uit cijfers uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). Van alle kankerpatiënten uit 2008-2012 geneest ongeveer 62%. Dat is een stijging van 3% vergeleken met de periode 2004-2007. De stijging van overlevingskansen vergeleken met 1989-1993 is 15%.

Steeds meer patiënten met alvleesklierkanker presenteren zich met gemetastaseerde ziekte. Hoewel het gebruik van palliatieve chemotherapie tussen 1993 en 2010 is toegenomen, bleef de mediane overleving van deze patiënten onveranderd rond de 10 weken. Nienke Bernards (IKNL) en collega’s stellen dat in toekomstige studies moet worden nagegaan of recent geïntroduceerde, nieuwe behandelingen een positieve impact hebben op de overleving van deze patiënten.

Patiënten met anaplastisch schildkliercarcinoom mét pre-existent struma zijn over het algemeen jonger dan patiënten zonder pre-existent struma of gedifferentieerde schildklierkanker. De overleving tussen deze patiëntengroepen verschilt echter nauwelijks, zo blijkt uit onderzoek van Lars C. Steggink (UMC Groningen), Boukje van Dijk (IKNL) en collega’s. De resultaten van deze studie zijn recent verschenen in The American Journal of Surgery. 

Patiënten met maagkanker die na een R1-resectie een adjuvante behandeling ondergaan met chemoradiotherapie, hebben betere overlevingskansen dan patiënten die geen aanvullende therapie kregen na de operatie. Uit onderzoek van Jurriën Stiekema (NKI-AVL) en collega’s blijkt namelijk dat adjuvante chemoradiotherapie een onafhankelijke, prognostische factor is voor toename van de totale overleving (overall survival) van deze patiënten. De resultaten van deze studie zijn recent verschenen in Annals of Surgical Oncology.

De prognose van overlevenden van een colorectale tumor neemt toe met elk extra overleefd jaar sinds diagnose. De grootste verbeteringen zijn te zien in de eerste jaren na de diagnose. Het absolute risico om te sterven aan een colorectale tumor verminderde sterk in de tijd en was minder dan 5 procent na 5 jaar. Dat staat te lezen in een publicatie van Felice van Erning (IKNL) en collega's in de European Journal of Cancer. Inzicht in de relatieve, conditionele overleving is nuttig voor zorgverleners om patiënten te informeren en te adviseren tijdens de follow-up.

De overleving van patiënten met slokdarmkanker op middellange en lange termijn is positief geassocieerd met zowel tumorgerelateerde factoren (negatieve lymfeklieren en adenocarcinoomhistologie) als niet-tumorgerelateerde factoren (chirurgie, neo-adjuvante therapie en vrouwelijk geslacht). Die conclusie staat te lezen in een publicatie van Pauline Bus (UMC Utrecht) en collega's in de Journal of Surgical Oncology. Hoewel niet duidelijk is op welke wijze histologie en geslacht de overleving van deze patiënten beïnvloeden, kan kennis van deze factoren relevant zijn bij de klinische besluitvorming.

Uit onderzoek van M. Koëter en collega's blijkt dat er een sterke relatie bestaat tussen het ziekenhuis van diagnose en de kans dat patiënten met operabel slokdarmkanker worden doorverwezen naar een gespecialiseerd ziekenhuis voor een curatieve behandeling. Ook vonden de onderzoekers een relatie tussen het ziekenhuis van diagnose en de totale overleving. De resultaten van deze studie zijn recent gepubliceerd in European Journal of Cancer.