Nieuws

De incidentie van onbekende primaire tumoren is tussen 2000 en 2012 gedaald in Nederland. Dat blijkt uit een studie van Caroline Loef (IKNL) en collega’s met gegevens uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). De gesignaleerde daling is zeer waarschijnlijk het gevolg van betere diagnostische technieken, waaronder introductie van tumormarkers, genexpressietechnieken, MRI en PET-CT. De overleving van deze patiënten bleef gedurende de onderzoeksperiode erg slecht; variërend van één maand voor onbehandelde tot circa zes maanden voor behandelde patiënten. De slechte overleving hangt mogelijk vooral samen met de leeftijd, fitheid van de patiënt bij diagnose en agressiviteit van de maligniteit. 

Er bestaat significante variatie in behandelstrategieën en overleving van oudere vrouwen met borstkanker in Nederland, België, Ierland, Engeland en de regio Groot-Polen. Die conclusie staat te lezen in een publicatie van Marloes Derks (LUMC) en collega’s in de British Journal of Cancer. De onderzoekers constateren onder meer grote variatie in het aanbieden van hormoontherapie bij patiënten met vroege stadia van borstkanker, maar dit heeft niet geleid tot een betere relatieve overleving. Dit wijst op mogelijke overbehandeling. Bij patiënten met gevorderd borstkanker, zagen zij een hogere overleving in landen waar minder vaak chirurgie wordt onthouden. Dit wijst volgens de onderzoekers op mogelijke onderbehandeling. 

De overleving van patiënten met slokdarmkanker is in Nederland significant verbeterd, vooral in de meest recente periode (2005 - 2014). Dat concluderen Margreet van Putten (IKNL) en collega’s van UMC Maastricht, Catharina Ziekenhuis, Radboudumc en Erasmus MC in een studie uitgevoerd met gegevens van bijna 36.000 patiënten afkomstig uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) uit de periode 1989 - 2015.  De gestegen overleving is volgens de onderzoekers  het gevolg van verbeterde stadiëring, betere selectie van patiënten en evolutie van behandelingen, waaronder neoadjuvante therapieën en centralisatie van slokdarmkankerchirurgie.  

Dankzij nieuwe diagnostiek en behandelingen zijn de overlevingskansen van patiënten met dikkedarmkanker de afgelopen 25 jaar in Nederland verbeterd. Ook de verschillen in 5-jaarsoverleving tussen jongere en oudere patiënten, nadat zij het eerste jaar sinds de operatie hebben overleefd, zijn verdwenen. Dat concludeert IKNL-onderzoeker Amanda Bos in haar proefschrift ‘Real-world Aspects of Colorectal Cancer Survival in the Netherlands’. Daaruit blijkt verder dat meerdere darmtumoren bij diagnose en variatie in diverse demografische factoren (ziekenhuisvolume en tijdsinterval tot chemotherapie) van invloed kunnen zijn op de uitkomsten van behandeling op zowel korte als lange termijn. 

De overlevingskansen van patiënten met dikkedarmkanker zijn de afgelopen decennia flink gestegen in Nederland, zo blijkt uit cijfers uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). Debet hieraan zijn introductie van nieuwe vormen van diagnostiek en behandeling. Verder laten de cijfers zien dat de overlevingskansen van patiënten gunstiger zijn naarmate de ziekte in een vroeg(er) stadium wordt ontdekt. Invoering van het bevolkingsonderzoek naar dikkedarmkanker heeft hierop een positief effect. Het aandeel patiënten met stadium I steeg van 21% in 2013 naar 28% in 2015, terwijl het aandeel patiënten met stadium IV afnam van 24% naar 20%.

Een overgrote meerderheid van de patiënten met hairy-cell-leukemie in Nederland heeft uitzicht op een normale levensverwachting. Deze positieve boodschap staat te lezen in een studie uitgevoerd door Avinash Dinmohamed (IKNL, Erasmus MC) en collega’s met behulp van data uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). Een nieuwe, bemoedigende bevinding is dat de bovengrens voor de relatieve overleving al twee jaar na diagnose werd bereikt bij patiënten tot 70 jaar gediagnosticeerd vanaf 2001. Dit succes is het gevolg van introductie van PNA-therapieën en vooruitgang in ondersteunende maatregelen. Hairy-cell-leukemie is een zeldzame vorm van beenmergkanker, waarbij een afwijking optreedt in de B-lymfocyten. 

Patiënten met niet-kleincellig longcarcinoom (NSCLC) krijgen steeds vaker een behandeling met curatieve intentie. Dit heeft tussen 1990 en 2014 geleid tot verbetering van de relatieve overleving. Deze trend was echter minder sterk zichtbaar bij oudere patiënten, zo blijkt uit onderzoek van Elisabeth Driessen (VieCuri MC) en collega’s met gegevens van ruim 187.000 patiënten uit de Nederlandse Kankerregistratie. De verschillen tussen jongere en oudere patiënten leek in de tijd kleiner te worden bij stadium I, maar bleef onveranderd bij stadium II en werden zelfs groter bij stadium III en IV ten nadele van ouderen. In toekomstige studies dient de focus daarom gericht te zijn op voorspellende factoren bij oudere patiënten met NSCLC.  

De overlevingskansen van patiënten met kanker vertonen wereldwijd een stijgende trend, zelfs voor enkele meestal dodelijke vormen van kanker. Tussen landen zijn er echter grote verschillen te zien. Dat blijkt een grote internationale studie van de CONCORD-onderzoeksgroep gepubliceerd in The Lancet. De uitkomsten zijn gebaseerd op gegevens van 37,5 miljoen patiënten afkomstig uit 322 population-based kankerregistraties uit 71 landen. De hoogste overleving voor de meeste kankersoorten wordt gezien bij patiënten in Noord-Amerika, Australië en Noord-Europa. Nederland bevindt zich, afhankelijk van de soort kanker, overwegend in de subtop.