Nieuws

Een landelijk, multidisciplinair panel, bestaande uit clinici, verpleegkundige, patiëntenvertegenwoordiger, epidemioloog en een methodoloog, heeft een artikel gepubliceerd in Cancer Treatment Reviews over de Nederlandse richtlijn metastasen en hematologische maligniteiten in de wervelkolom (richtlijn Wervelmetastasen). De richtlijn biedt een actueel en beknopt overzicht van de diverse opties en kan worden gebruikt in de dagelijkse, klinische praktijk. Ook staan er aanbevelingen in voor implementatie en suggesties voor proactieve zorg. Doordat patiënten een belangrijke bijdrage leverden aan deze richtlijn, konden diverse tekortkomingen in de patiëntenzorg worden geïdentificeerd en aangepakt. 

De overleving van patiënten met slokdarmkanker is de afgelopen 26 jaar aanzienlijk toegenomen. Waarschijnlijk is dit het gevolg van chemoradiotherapie voorafgaand aan de operatie, in combinatie met het concentreren van slokdarmkankeroperaties in gespecialiseerde ziekenhuizen. In recentere jaren is de overleving van patiënten met maagkanker eveneens verbeterd, zo blijkt uit het proefschrift dat Margreet van Putten (IKNL) 25 mei 2018 verdedigt aan de Erasmus Universiteit. De variatie tussen ziekenhuizen wat betreft behandeling en impact daarvan op de overleving blijft volgens de promovenda een aandachtspunt. Dit geeft aan dat de besluitvorming rondom de behandeling van patiënten met slokdarm- en maagkanker nog verder kan worden geoptimaliseerd. 

De incidentie van huidmelanomen is in Europa in de periode 1995 - 2012 sterk toegenomen, zowel bij mannen als vrouwen. Deze stijging is voornamelijk toe te schrijven aan dunnere tumoren. Dat blijkt uit een grote internationale studie, waaraan achttien Europese kankerregistraties deelnamen aangevuld met gegevens van meer dan 117 miljoen mensen. Volgens de onderzoekers tonen de resultaten van deze studie aan dat er in Europa extra preventieve maatregelen nodig zijn om de blootstelling aan uv-straling, met name in de kindertijd, te beperken. Daarnaast is aanvullend onderzoek nodig om vroegtijdige, doelgerichte detectie van agressieve melanomen mogelijk te maken. 

Slechts een klein deel van alle intervalkankers (24/753) die tussen 2005-2015 zijn gevonden, behoort tot de synchrone, bilaterale intervalkankers. Dat blijkt uit een studie van Rob van Bommel (Catharina Ziekenhuis, Eindhoven) en collega’s, waarbij meer dan 450.000 mammografieën van het bevolkingsonderzoek naar borstkanker in Zuid-Nederland plus medische dossiers zijn onderzocht. Hoewel het aandeel synchrone, bilaterale intervalkankers gering is, blijft zorgvuldige onderzoek van de contralaterale borst noodzakelijk om interval borstkankers vroegtijdig te ontdekken en een optimale behandeling mogelijk te maken.

Zeldzame vormen van kanker zijn nauwelijks bekend bij het grote publiek. Toch krijgt in Nederland circa één op de vijf patiënten met kanker een zeldzame vorm van deze ziekte. Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL), zorgprofessionals en patiëntorganisaties (VSOP en NFK) hebben voor het eerst de knelpunten rond deze zeldzame vormen van kanker in kaart gebracht. In het rapport ‘Kankerzorg in beeld: zeldzame kanker’ staan tien essentiële aanbevelingen om de vaak slechte prognose van deze groep patiënten te verbeteren.

De Joint Research Centre en de European Network of Cancer Registries hebben 5 februari 2018 een nieuw dataplatform gelanceerd voor het raadplegen en uitwisselen van statistische informatie over kanker in Europa, het European Cancer Information System (ECIS). Kanker lijkt op het eerste gezicht een ziekte die Europeanen willekeurig treft, maar in de praktijk is er grote variatie in de incidentie, sterfte en overleving van kanker. 

In 2017 zijn er in Nederland circa 110.000 nieuwe gevallen van kanker gediagnosticeerd. Dat blijkt uit nieuwe incidentiecijfers van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR), een databank die wordt onderhouden door het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL). Kanker aan de spijsverteringsorganen (vooral darmkanker) was vorig jaar de meest voorkomende kanker. Dit heeft vooral te maken met toenemende vergrijzing van de Nederlandse bevolking. Sinds de invoering van het bevolkingsonderzoek nam de incidentie van darmkanker toe, maar die incidentie lijkt nu weer te dalen. Een andere opvallende vaststelling is dat de incidentie van longkanker bij vrouwen zich lijkt te stabiliseren. 

In 2016 werden ruim 17.000 nieuwe diagnoses van borstkanker gesteld, ongeveer gelijk aan een jaar eerder. Bij circa 14.600 patiënten ging het om een invasieve vorm van borstkanker. Bij de overige patiënten gaat het om DCIS, een voorstadium van borstkanker. Dit blijkt uit cijfers van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). De cijfers tonen aan dat het aantal vrouwen met uitgezaaide borstkanker bij diagnose is toegenomen. Dat is mogelijk een gevolg van de introductie van betere diagnostische technieken. IKNL ondersteunt daarom wetenschappelijk onderzoek naar achterliggende oorzaken en betere behandelingen.