Incidentie, sterfte en overleving baarmoederhalskanker
De afgelopen tijd is baarmoederhalskanker in het nieuws geweest in verband met de deelnamegraad voor HPV-vaccinatie en de deelnamegraad voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. IKNL heeft op de achtergrond cijfers over incidentie en overleving aangeleverd voor deze berichtgeving. De incidentie is licht gestegen en dat heeft mogelijk te maken met de risicofactoren. De 5-jaarsoverleving bij baarmoederhalskanker is 67% en deze stijgt licht over de jaren heen.
Incidentie
Het totale aantal vrouwen met baarmoederhalskanker is na een laagste punt in 2013 sindsdien weer gestegen. In het meest recente jaar waarover de registratie volledig is, 2016, waren er 759 nieuwe diagnoses baarmoederhalskanker. De gestandaardiseerde incidentie (ESR) is licht gestegen. Mogelijk heeft dit te maken met een stijging van risicofactoren in de jaren ‘90, zoals roken bij vrouwen. Roken versterkt ook de invloed van een andere risicofactor, namelijk van het HPV-virus. Er zijn vooralsnog geen duidelijke aanwijzingen dat baarmoederhalskanker echt steeds vaker voorkomt.
Figuur 1. Aantal vrouwen met nieuwe diagnose baarmoederhalskanker per 100.000 vrouwen gestandaardiseerd voor leeftijdsopbouw (European Standardized Rate (ESR)
Aantal mensen dat is overleden aan baarmoederhalskanker
Over de afgelopen decennia stierven gemiddeld ongeveer 200 vrouwen per jaar aan baarmoederhalskanker. Deze sterfte aan baarmoederhalskanker bereikte in 2011 een laag punt met 189 vrouwen in Nederland. In 2015 en 2016 was de sterfte hoger met 207 en 229 vrouwen die overleden aan de gevolgen van baarmoederhalskanker.
Figuur 2: Aantal vrouwen per 100.000 inwoners gestandaardiseerd voor leeftijdsopbouw (European Standardized Rate (ESR)) dat sterft aan baarmoederhalskanker
Overleving
De overleving van vrouwen met baarmoederhalskanker is over de jaren heen langzaam gestegen. Van alle vrouwen die tussen 2006 en 2010 baarmoederhalskanker kregen, was 67% na vijf jaar nog in leven. Van de groep die tussen 2011 en 2015 baarmoederhalskanker kreeg is nog niet voor iedereen vijf jaar sinds de diagnose gepasseerd. In het deel van deze groep die de vijf jaar heeft gepasseerd, ligt de 5-jaarsoverleving op dezelfde 67%. Van deze groep is voor iedereen in elk geval twee jaar gepasseerd (2015-2017). Deze 1-jaars- (86%) en 2-jaarsoverleving (78%) ligt beide een procentpunt hoger dan bij de groep die tussen 2006 en 2010 de diagnose kreeg.
Figuur 3. Percentage vrouwen dat vijf tot tien jaar na de diagnose baarmoederhalskanker nog in leven is.
NKR-cijfers
Gegevens van de Nederlandse Kankerregistratie zijn te raadplegen via NKR-cijfers. Het is mogelijk om zelf tabellen en grafieken samen te stellen en deze mogen met bronverwijzing (Cijfersoverkanker.nl) worden overgenomen. Door bij ‘aantallen’ de Crude Rate (CR) te selecteren, worden de cijfers getoond als aantal vrouwen dat de diagnose kreeg per 10.000 inwoners. Hier wordt dus gecorrigeerd voor de groeiende Nederlandse bevolking. Door European Standardized rate (ESR) te selecteren, wordt ook gecorrigeerd voor de gestegen gemiddelde leeftijd in Nederland.
