Nieuwe methodiek om gericht en geautomatiseerd de zorgpraktijk te monitoren
Leren van data uit de praktijk en daarmee richtlijnen continu verbeteren. Dat is het doel van een nieuwe methodiek die IKNL ontwikkelde. Hiermee kunnen behandelbeslissingen uit de zorgpraktijk actief, gericht en continu worden gemonitord én vervolgens worden gebruikt om richtlijnen te verrijken. In opdracht van Zorginstituut Nederland voerde IKNL een pilot uit op het gebied van moleculaire diagnostiek. Deze heeft geleid tot een roadmap die beschrijft hoe de inzet van moleculaire diagnostiek en behandeling in de praktijk kan worden gemonitord. Tegelijkertijd laat de roadmap ook zien welke stappen er nog te nemen zijn om het informatielandschap voor moleculaire diagnostiek op orde te krijgen.
Data aan richtlijnen koppelen om de praktijk te monitoren
Welke diagnostiek en behandelingen krijgen patiënten in de praktijk? Wijken die vaak af van de richtlijnen? En welke resultaten geeft dat dan? De roadmap beschrijft hoe een praktijkmonitor kan worden opgezet. De basis is dat praktijkdata moeten worden afgestemd op de informatie uit de richtlijnen, door eenzelfde format te gebruiken voor beide bronnen. Hierdoor is het technisch mogelijk om belangrijke zorg (de zorg zoals beschreven in richtlijnen) te analyseren en monitoren. Dit kan leiden tot waardevolle inzichten voor het aanscherpen en verbeteren van de richtlijnen, wat uiteindelijk ook impact zal hebben op de besluitvorming en gesprekken in de spreekkamer.
Kees Ebben, senior klinisch informaticus bij IKNL: “We kunnen met zo’n praktijkmonitor heel direct leren van elke patiënt die wordt behandeld. Dit zijn belangrijke concrete stappen die we zetten richting een toekomst waarin data slimmer worden benut voor betere zorg. Deze methodiek kan zelfs worden ingezet voor toepassingen in de volle breedte van de zorg. De pilot met moleculaire diagnostiek bewijst voor ons de vele mogelijkheden.”
Informatielandschap nog niet op orde
De roadmap laat zien dat het technisch mogelijk is om de inzet van moleculaire diagnostiek en behandeling te monitoren en de resultaten zo weer te geven dat artsen en patiënten er goed gebruik van kunnen maken bij het maken van keuzes over passende zorg. Tegelijkertijd beschrijft de roadmap ook een aantal belangrijk knelpunten die nog opgelost moeten worden. Lotte Hermsen, senior adviseur bij Zorginstituut Nederland: “Moleculaire data die beschikbaar zijn, zijn niet altijd eenduidig en gestructureerd vastgelegd. In de praktijk blijkt ook dat systemen niet met elkaar gekoppeld zijn, waardoor data over diagnostiek en behandeling nu nog waar mogelijk handmatig aan elkaar geknoopt moeten worden. Dan pas is inzichtelijk hoe de inzet van moleculaire diagnostiek in de praktijk werkt en hoe toegankelijk deze zorg nu is.” Het Zorginstituut en IKNL doen daarom een oproep aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport om meer regie te nemen in de totstandkoming van een georganiseerd informatielandschap, waarbij de inzichten uit dit project dienen te worden meegenomen. We benadrukken dat een lerend netwerk van belanghebbenden een cruciale voorwaarde is om dit informatielandschap duurzaam en effectief in te richten.
Lees ook het artikel over de Praktijkmonitor Moleculaire Diagnostiek uit vakblad Oncologie Up-to-date van oktober 2025.
