Nieuws

Zeven ziekenhuizen en twee radiotherapie-instituten in Zuidwest-Nederland zijn een oncologisch samenwerkingsverband aangegaan onder de naam EMBRAZE, een acroniem voor Erasmus MC, Brabant en Zeeland. IKNL ondersteunt dit netwerk met onder andere gedetailleerde, tumorspecifieke rapportages. Mede op basis van deze informatie zijn de betrokken instellingen met elkaar in overleg gegaan over verdere intensivering van hun samenwerking. Een van de eerste resultaten is de ontwikkeling van een organisatie-overstijgend zorgpad voor patiënten met slokdarm- of maagkanker.

De Dutch Upper GI Cancer Group (DUCG) en de Dutch Pancreatic Cancer Group (DPCG) en IKNL hebben op 7 september 2016 twee reglementen getekend waarin onderlinge werkafspraken zijn vastgelegd om met elkaar de zorg voor patiënten met slokdarm-, maag- en alvleesklierkanker verder te kunnen verbeteren. In de twee registers, het Slokdarm- en maagkankerregister en het Alvleesklierkankerregister, combineren partijen hun gegevens. Aanvullend zijn afspraken gemaakt over het gebruik van de gegevens.

Perioperatieve chemo(radio)therapie draagt meer bij aan een betere overleving van patiënten met tumoren op de overgang van slokdarm en maag, dan de gekozen chirurgische benadering. Die conclusie trekken Marijn Koëter (Catharina Ziekenhuis, Eindhoven) en collega’s op basis van een studie met population-based data van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) over de periode 2005 – 2012. De studie geeft, gelet op de inclusie van een groot aantal patiënten en de observationele opzet, een goed beeld van de dagelijkse, klinische praktijk.

In Nederland wordt ieder jaar bij circa 1.450 mensen de diagnose ‘maagkanker’ gesteld. Steeds vaker vindt chirurgische behandeling van deze ziekte plaats in gespecialiseerde medische centra, na verwijzing door het ziekenhuis waar de oorspronkelijke diagnose is gesteld. Uit onderzoek van IKNL en chirurgen van het Catharina Ziekenhuis (Eindhoven), Antoni van Leeuwenhoek (Amsterdam), UMC Groningen en Erasmus MC (Rotterdam) blijkt dat er aanzienlijke verschillen zijn in het doorverwijzen van patiënten en de kans dat patiënten een operatie krijgen aangeboden. Een operatie geeft de enige kans op genezing van maagkanker. De variatie geeft aan dat momenteel bepaalde patiënten in Nederland de kans op genezing wordt onthouden, en dat de behandeling van maagkanker in Nederland vatbaar is voor verbetering. IKNL gaat in gesprek met de betrokken beroepsgroepen hoe dit het beste kan worden gerealiseerd. 

De revisie van de richtlijn Maagcarcinoom is gestart. Zes uitgangsvragen worden evidence based uitgewerkt. Deze uitgangsvragen zijn bepaald op basis van een knelpunteninventarisatie onder professionals en patiënten. Naar verwachting is de volledige revisie van de richtlijn Maagcarcinoom in mei 2016 afgerond.

Patiënten met maagkanker die na een R1-resectie een adjuvante behandeling ondergaan met chemoradiotherapie, hebben betere overlevingskansen dan patiënten die geen aanvullende therapie kregen na de operatie. Uit onderzoek van Jurriën Stiekema (NKI-AVL) en collega’s blijkt namelijk dat adjuvante chemoradiotherapie een onafhankelijke, prognostische factor is voor toename van de totale overleving (overall survival) van deze patiënten. De resultaten van deze studie zijn recent verschenen in Annals of Surgical Oncology.

Peritonitis carcinomatosa, uitzaaiingen in het buikvlies, komt regelmatig voor bij patiënten met maagcarcinoom. Vooral bij jongere patiënten met een gevorderde tumorstadium. Gezien het negatieve effect van peritonitis carcinomatosa op de overleving, is meer onderzoek gewenst naar de veelbelovende resultaten die eerder behaald zijn met multimodale behandelingen bij deze patiënten. Dat schrijven Irene Thomassen en collega´s in een recent artikel in de International Journal of Cancer.

De toediening van (neo)adjuvante chemotherapie bij patiënten met curabele vormen van maagkanker is tussen 1989 en 2009 toegenomen. Tot dusver is er nog geen verbetering in de overleving van deze patiënten op lange termijn te zien. Volgens Anneriet Dassen (Jeroen Bosch Ziekenhuis) en collega's is het nog te vroeg om die verbetering nu al te verwachten op basis van het gebruik van chemotherapie.