Behandeling en overleving van tumoren op overgang slokdarm-maag

Perioperatieve chemo(radio)therapie draagt meer bij aan een betere overleving van patiënten met tumoren op de overgang van slokdarm en maag, dan de gekozen chirurgische benadering. Die conclusie trekken Marijn Koëter (Catharina Ziekenhuis, Eindhoven) en collega’s op basis van een studie met population-based data van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) over de periode 2005 – 2012. De studie geeft, gelet op de inclusie van een groot aantal patiënten en de observationele opzet, een goed beeld van de dagelijkse, klinische praktijk.

Resectabele tumoren op de overgang slokdarm-maag worden vaak op grond van chirurgische overwegingen behandeld ofwel door middel van een slokdarm-cardiaresectie of met een maagresectie. Het verschil in uitkomst van beide type behandelingen was tot dusver onbekend. De onderzoekers evalueerden daarom in deze studie beide behandelstrategieën aan de hand van ‘population-based’ data bij patiënten met resectabele adenocarcinomen op de overgang maag en slokdarm en vergeleken vervolgens de oncologische uitkomsten.

De studie werd uitgevoerd aan de hand van patiënten met potentieel resectabele tumoren op de overgang slokdarm-maag die tussen 2005 en 2012 waren gediagnosticeerd. De data werden geselecteerd uit de databank van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). De verschillen tussen deze patiënten werden vergeleken met behulp van de chi-kwadraattoets. De overlevingscurves werden berekend aan de hand van de Kaplan-Meier-methode. De multivariate overleving werd beoordeeld met behulp van Cox-regressie-analyses.

Analyses en bevindingen
Uit de analyses blijkt dat patiënten die een slokdarmresectie kregen (n = 939) significant jonger waren dan patiënten die een maagresectie  ondergingen (n = 257, 64 versus 66 jaar; p <0,001). Er werden geen verschillen waargenomen in het aantal onderzochte lymfeklieren, de verhouding tussen het aantal onderzochte en het aantal positieve lymfeklieren en de radicaliteit van de operatie. Patiënten die een slokdarmresectie of maagresectie ondergingen, hadden een vergelijkbare, algehele 5-jaarsoverleving (36% respectievelijk 33%; p = 0,250). 

Multivariate analyse toonde verder aan dat patiënten die perioperatieve chemo(radio)therapie in combinatie met een maagresectie kregen een gelijkwaardige algemene overleving vertoonden als patiënten die een chemo(radio)therapie kregen in combinatie met een slokdarmresectie. Echter, patiënten die een slokdarmresectie of maagresectie ondergingen zonder perioperatieve behandeling, vertoonden een significant slechtere overleving.

Conclusie
Marijn Koëter en collega’s concluderen aan de hand van deze studie dat de door de chirurg gekozen chirurgische methode (slokdarmresectie of maagresectie), geen invloed lijkt te hebben op de algehele overleving van patiënten met een tumor op de overgang slokdarm-maag. Wel blijkt dat perioperatieve chemo(radio)therapie bijdraagt een betere overleving, ongeacht de gekozen chirurgische methode.

Discussie
In de discussie geven de onderzoekers aan dat het grote aantal patiënten en de observationele opzet - zonder selectie van patiënten - sterke punten zijn van deze studie. De uitkomsten representeren om die reden een grote populatie en bieden een goed overzicht van de dagelijkse, klinische praktijk. Dat neemt niet weg dat er ook enkele beperkingen zijn. Zo is de definitie van tumoren op de overgang slokdarm-maag gebaseerd op verschillende, klinische definities zoals weergegeven in de medische dossiers. Ook kunnen deze definities variëren tussen ziekenhuizen. 

Een andere beperking is dat de NKR geen data bevat waarom bij specifieke patiënten gekozen is voor een slokdarmresectie of maagresectie. De  studie laat echter wel zien dat na keuze voor één van beide operatiemethoden de overleving van deze patiënten vergelijkbaar is. 
 

  • Koëter M, Parry K, Verhoeven RH, Luyer MD, Ruurda JP, van Hillegersberg R, Lemmens VE, Nieuwenhuijzen GA.: ‘Perioperative Treatment, Not Surgical Approach, Influences Overall Survival in Patients with Gastroesophageal Junction Tumors: A Nationwide, Population-Based Study in The Netherlands’.

  • Meer informatie over deze publicatie is verkrijgbaar via bibliotheek@iknl.nl

Gerelateerd nieuws

Trends in behandeling en overleving proximale slokdarmkanker in Nederland

Trends in behandeling en overleving proximale slokdarmkanker in Nederland

De algehele overleving van patiënten met niet-gemetastaseerde proximale slokdarmkanker is in Nederland sinds 1989 significant verbeterd. Waarschijnlijk hangt dit samen met het frequenter aanbieden van chemoradiotherapie. Ondanks de toegenomen overleving is de absolute overleving van deze patiënten op lange termijn nog steeds slecht, zo blijkt uit onderzoek van Judith de Vos-Geelen, Maastricht UMC en Valery Lemmens van IKNL. Bij patiënten met gemetastaseerde ziekte was er weinig verbetering zichtbaar in de overleving tussen 1989 - 2014.

lees verder

Klein voordeel chemoradiotherapie bij niet-voorbehandelde maagkanker

Adjuvante chemoradiotherapie bij patiënten met maagkanker, die géén neoadjuvante behandeling kregen, leidt tot een marginaal overlevingsvoordeel. Dat concluderen Vincent Ho (IKNL) en collega’s aan de hand van een studie met data uit de Nederlandse Kankerregistratie in Annals of Surgical Oncology. Volgens de auteurs kan adjuvante behandeling vooral overwogen worden bij patiënten met lymfeklierinvasie en patiënten met microscopische tumorresten. Ze verwachten dat concentratie van klinische expertise in hoogvolumecentra en multidisciplinaire besprekingen op termijn meer overlevingswinst kunnen opleveren voor patiënten met maagkanker.

lees verder