promotie ester olthof

Kan de jacht op lymfeklieren bij vrouwen met een cervixcarcinoom levens redden?

Onderzoek naar lymfekliermetastasen bij baarmoederhalskanker

Het nauwkeurig opsporen van lymfekliermetastasen is essentieel voor het bepalen van de beste behandeling bij baarmoederhalskanker, gezien de prognostische waarde. Dit blijkt uit het proefschrift ‘Chasing nodes, saving lives? Lymph node metastases in cervical cancer’ van Ester Olthof, die op 27 september 2024 promoveerde. Haar onderzoek biedt nieuwe inzichten in de detectie en behandeling van lymfekliermetastasen bij vrouwen met cervixcarcinoom.

Het klinische stadium van baarmoederhalskanker wordt vaak bepaald via een gynaecologisch onderzoek onder narcose, aangevuld met beeldvorming zoals MRI en PET/CT. Uit studies blijkt echter dat slechts 50% van de lymfeklieren die op beeldvorming verdacht leken, bij weefselonderzoek daadwerkelijk uitzaaiingen bevatten. Het nauwkeurig opsporen van lymfekliermetastasen is essentieel om een helder beeld van de klinische situatie te krijgen en het verdere verloop van de ziekte te voorspellen. Daarnaast heeft het aanpassen van de behandeling aan de exacte lokalisatie van lymfekliermetastasen een positieve invloed op de overleving en de kwaliteit van leven van patiënten.

Verbeteren overleving en kwaliteit van leven
Het KWF-project ‘Chasing nodes, saving lives? Lymph node metastases in cervical cancer’ richtte zich de afgelopen jaren op het verbeteren van zowel de overleving als de kwaliteit van leven van honderden vrouwen per jaar die gediagnosticeerd worden met baarmoederhalskanker. Het project streefde naar het verfijnen van beeldvormingstechnieken voor het nauwkeurig opsporen van lymfekliermetastasen en het personaliseren van behandelingen. Door onnodige ingrepen te vermijden en bijwerkingen te minimaliseren, hoopte men het herstel en welzijn van patiënten te verbeteren. Met het promotieonderzoek van Ester Olthof is dit project met succes afgerond. 

Nauwkeurige opsporing essentieel

Esters proefschrift biedt een overzicht van de beschikbare literatuur over de detectie van lymfekliermetastasen bij baarmoederhalskanker, voorafgaand aan de behandeling. PET-CT blijkt, ingezet ter verificatie van andere beeldvorming in vroege stadia, superieur aan MRI en CT bij het opsporen van deze metastasen. Bij lokaal-gevorderde stadia bepaalt PET-CT in maar liefst 88% van de gevallen de behandeling, vaak met een boost-bestraling.

Proefschriftkaft-Ester-Olthof-(1).jpg

Interessant is dat na radicale chirurgie, het aantal aangetaste lymfeklieren of de lymfklierratio extra voorspellende waarde biedt bovenop alleen de aanwezigheid van metastasen. Zowel chemoradiotherapie als chirurgie geven vergelijkbare overlevingskansen in vroege stadia met verdachte klieren op beeldvorming, maar met verschillende toxiciteitsprofielen. In gevorderde stadia, met grotere klieren, blijkt gedeelde besluitvorming en een geïndividualiseerde aanpak cruciaal.

Wat betreft kwaliteit van leven, rapporteren vrouwen die chemoradiotherapie ondergingen over het algemeen slechtere uitkomsten dan degenen die chirurgisch behandeld werden. Lymfoedeem kwam daarentegen vaker voor na chirurgie.

Kortom, het vroegtijdig en nauwkeurig opsporen van lymfekliermetastasen kan levens redden. We staan echter nog voor de uitdaging om de detectie verder te verbeteren om behandelingen te personaliseren en zowel de overleving als de kwaliteit van leven te optimaliseren.

Bron

Proefschrift ‘Chasing nodes, saving lives? Lymph node metastases in cervical cancer’, E.P. Olthof.

Lees ook: 
- Nieuw onderzoeksproject naar lymfekliermetastasen bij cervixcarcinoom
- Onderzoek naar lymfekliermetastasen bij baarmoederhalskanker

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Ester Olhof of dr. Maaike van der Aa.

Gerelateerde projecten

Chasing nodes, saving lives? Lymph node metastases in cervical cancer

Begin 2020 is het KWF-project ‘Chasing nodes, saving lives?’ van start gegaan. Per januari 2020 is Ester Olthof aangesteld als junior onderzoeker voor dit project, onder leiding van dr. Maaike van der Aa, senior onderzoeker IKNL. Het project, wat vier jaar zal duren, hoopt vragen te beantwoorden over de diagnostiek en behandeling van lymfekliermetastasen bij het cervixcarcinoom.

lees verder
Medewerkers

Maaike van der Aa

Maaike van der Aa

hoofdonderzoeker

lees verder
Gerelateerd nieuws

Minder mensen uitgenodigd voor bevolkingsonderzoeken naar kanker in 2020

In 2020 werden door de coronapandemie minder mensen uitgenodigd voor deelname aan het bevolkingsonderzoek

Door de COVID-19 uitbraak zijn de bevolkingsonderzoeken naar kanker in 2020 enkele maanden stilgelegd. Daardoor zijn vorig jaar minder mensen uitgenodigd en onderzocht. Het gevolg is dat er minder mensen met kanker of een voorstadium van kanker zijn opgespoord. Dit blijkt uit de monitors 2020 over het bevolkingsonderzoek darmkanker, borstkanker en baarmoederhalskanker, die zijn gepubliceerd door het RIVM. 
 

lees verder

Bevolkingsonderzoeken 2019: deelnamegraad hoog, maar neemt licht af

Monitoren van de bevolkingsonderzoeken naar kanker

De deelnamegraad bij de bevolkingsonderzoeken naar borst- en darmkanker is nog steeds hoog, maar neemt licht af. Daarnaast is het screeningsinterval bij het bevolkingsonderzoek borstkanker toegenomen door gebrek aan personele capaciteit. Dat blijkt uit de monitoren van het bevolkingsonderzoek die IKNL verzorgt in opdracht van het RIVM. De monitoren rapporteren over 2018 en 2019, dus de effecten van de coronacrisis zijn nog niet zichtbaar.

lees verder